در حالی که خبر‌ها و عکس‌ها از ترک خوردن پل تاریخی اصفهان حکایت دارند، روزنامه نزدیک به شهرداری اصفهان، این گزارش‌ها را «شایعاتی» خوانده که «تکذیب» شده‌اند. روزنامه «اصفهان زیبا» که به شهرداری این شهر نزدیک است، به نقل از مدیرکل میراث فرهنگی استان، این خبر را تکذیب کرده است. / گفتنی است که متروی اصفهان و مشهد، زیر نظر دولت اداره می شود و سازمانی دولتی محسوب می شود و برای همین بود که تبلیغات افتتاح متروی مشهد بسیار پر سر و صدا انجام شد. البته بی توجهی دولت به میراث فرهنگی موضوع تازه ای نیست و ساخت مونوریل قم نیز به به دلیل اینکه دولت اصرار دارد از جلوی حرم عبور کند وشورای شهر مخالف این موضوع است، چرا که معتقد است، فضای بصری شهر با این کار نازیبا می شود و حرم حضرت معصومه که از میراث فرهنگی شهر قم محسوب می شود لطمه می بیند، متوقف شده است.
شفاف: در حالی که خبر‌ها و عکس‌ها از ترک خوردن پل تاریخی اصفهان حکایت دارند، روزنامه نزدیک به شهرداری اصفهان، این گزارش‌ها را «شایعاتی» خوانده که «تکذیب» شده‌اند.

روزنامه «اصفهان زیبا» که به شهرداری این شهر نزدیک است، به نقل از مدیرکل میراث فرهنگی استان، این خبر را تکذیب کرده است.




به نوشته این روزنامه در حال حاضر «هیچ خطری» پایه‌های سی و سه پل را تهدید نمی‌کند و و اگر قرار باشد تغییراتی در بدنه این پل مشاهده شود، کار‌شناسان میراث فرهنگی «اولین نفراتی» خواهند بود که متوجه این موضوع می‌شوند. این سخنان در حالی مطرح می‌شود که داربست‌های اطراف سی و سه پل و شروع کار ترمیم، خلاف این ماجرا را اثبات می‌کند و به نظر می‌رسد نداشتن گوش شنوا در زمینه حفظ میراث فرهنگی، به عادتی جدا نشدنی در میان مسئولان تبدیل شده است!

هر چند که روند تکذیب و انکار اشتباهات در دولت امری عادی است و اعتراف به اشتباه گناه کبیره محسوب می شود، در این مورد هم ذاکر اصفهانی، استاندار اصفهان در آخرین اظهارات خود، ترک برداشتن سی و سه پل را جو سازی برخی رسانه های غربی فارسی زبان خواند و درباره متروی اصفهان و احتمال تخریب آثار تاریخی این شهر تاکید کرد: اولویت مدیریت استان اصفهان، حفظ ابنیه و هویت تاریخی این شهر است و آثار تاریخی اصفهان دایه مهربانتر از مادر نمی خواهد.

استاندار اصفهان در گفتگو با اعتدال افزود: در مساله انحراف دستگاه حفر تونل در نزدیک سی و سه پل، دستورات لازم صادر شده و در نهایت دقت این مشکل برطرف خواهد شد.

ذاکر اصفهانی ادامه داد: مهمترین مساله در اصفهان، حفظ بناها و تاریخ ارزشمند این شهر است و در کلیه اقدامات صورت گرفته این مهم مورد توجه قرار می گیرد.

گفتنی است که متروی اصفهان و مشهد، زیر نظر دولت اداره می شود و سازمانی دولتی محسوب می شود و برای همین بود که تبلیغات افتتاح متروی مشهد بسیار پر سر و صدا انجام شد.

البته بی توجهی دولت به میراث فرهنگی موضوع تازه ای نیست و ساخت مونوریل قم نیز به به دلیل اینکه دولت اصرار دارد از جلوی حرم عبور کند وشورای شهر مخالف این موضوع است، چرا که معتقد است، فضای بصری شهر با این کار نازیبا می شود و حرم حضرت معصومه که از میراث فرهنگی شهر قم محسوب می شود لطمه می بیند، متوقف شده است.



ماجرا چگونه آغاز شد؟

اوایل سال ۱۳۸۷ بود که تونل شرقی مترو اصفهان به رغم مخالفت شورای راهبردی ترافیک، از زیر خیابان تاریخی چهارباغ عباسی عبور کرد و با فاصله حدود ۴۰ متری سی و سه پل متوقف ماند.

این ماجرا در سال ۸۸، آنجا مشخص شد که تعدادی از خبرنگاران قرار بود به همراه مسئولان کارگاه مترو اصفهان وارد تونل شرقی شوند؛ تونلی که گفته می‌شود با تغییر مسیر ناگهانی خود به بخشی از بدنه سی و سه پل برخورد کرده است.

در آن هنگام، به رغم وعده مسئولان متروی اصفهان و قرار قبلی، اجازه ورود به تونل شرقی به خبرنگاران داده نشده و به جای آن خبرنگاران را به تونل غربی هدایت کرده‌اند.

پس از اعتراض خبرنگاران به عدم بازدید از تونل شرقی، عبدالجواد زعفرانی، مدیر عامل وقت سازمان قطار شهری اصفهان در محل حاضر شد و با تائید انحراف در مسیر تونل شرقی راهکارهایی را برای برون رفت از این مشکل برشمرد.




البته پیش از آن نیز موضوع عبور متروی اصفهان از زیر خیابان تاریخی چهارباغ عباسی با اعتراض‌های زیادی روبرو شد و جنجال‌های بسیاری را در فضای رسانه‌ای کشور به دنبال داشت. اعتراضی که طی آن ۱۵۰۰ نفر شکایتی را علیه شهرداری اصفهان، سازمان میراث فرهنگی و شرکت متروی اصفهان مطرح کردند.


تایید‌ها و تکذیب‌ها از چه زمانی آغاز شد؟

در ۱۶ فروردین ۱۳۸۸، شرکت الموت اعلام کرد که دستگاه حفار تونل غربی با موفقیت از زیر زاینده رود عبور کرده‌است. همچنین در همین منبع که به نظر می‌آید در تاریخی بعد از ۱۶ فروردین ۱۳۸۸ به روز رسانی شده‌است اشاره شده که حفاری تونل شرقی نیز که در اردیبهشت ۱۳۸۸ آغاز شده بود از زیر زاینده رود در طی ۳۰ روز حفاری، با موفقیت عبور کرده‌است. (http: //www. alamoot-co. com/news/News_f_dtl. asp؟ nid=۱۴۶)

در ۹ شهریور ۱۳۸۸، خبرگزاری میراث فرهنگی گزارش کرد که تونل شرقی خط «شمال- جنوب»، پس از گذشتن از زیر زاینده رود با انحراف از مسیر، درکنار سی و سه پل در حدود ۴۰ متر به اشتباه حفاری کرده‌است. بنا بر این گزارش از واگن‌های حمل خاک حفاری شده، مصالح غیرمعمول مشاهده شده که به قسمتی از پی یک سازه شباهت دارد و این احتمال می‌رود که دستگاه حفار، در اثر انحراف از مسیر، با ورودی جنوبی سی و سه پل برخورد کرده‌است و مصالح غیرعادی قسمتی از پی سی و سه پل باشد. درصورت صحت این مساله و آسیب وارد آمدن به پی این پل تاریخی، احتمال نشست آن در زمان جاری شدن مجدد آب در رودخانه زاینده رود وجود دارد. (http: //www. chn. ir/news/؟ Section=۲&id=۵۰۸۹۵)

در ۱۱ شهریور ۱۳۸۸، عبدالجواد زعفرانی، رییس «سازمان قطار شهری اصفهان و حومه»، خبر انحراف دستگاه حفاری تونل شرقی خط شمال به جنوب را در نزدیکی سی‌وسه‌پل تایید کرد. او میزان انحراف را ۳۵ تا ۴۰ متر از مسیر اصلی بیان کرد و آن را ناشی از نقص فنی در دوربین دستگاه حفاری دانست (http: //www. chn. ir/news/؟ section=۲&id=۵۰۸۹۶).

در ۲۵ شهریور ۱۳۸۸، سیدمرتضی سقائیان‌نژاد، شهردار اصفهان، اعلام کرد که انحراف مسیر مترو تعمدی است. او با شاره به اینکه «نامه‌ای مبنی بر تعمدی بودن در انحراف متروی اصفهان وجود دارد که نمی‌توان اصل این نامه را در اختیار رسانه‌ها قرار داد» افزود «چون متن این نامه محرمانه‌است نمی‌توان از یک ارگان خاص در این خصوص نام برد». او همچنین فاصله تونل از پایه‌های پل را در نقطه انحراف ۴۳٫ ۲۶ متر و در نقطه میانی ۴۵٫ ۷۷ متر اعلام کرد. او با اشاره به هشت راهکار ارایه شده توسط مشاور آلمانی، تنها از ادامه مسیر فعلی با قوس موجود و جابجایی ۱۰۰ متری ایستگاه مترو نام برد. (http: //www. mehrnews. com/fa/NewsDetail. aspx؟ pr=s&query=%D۹%۸۵%D۸%AA%D۸%B۱%D۹%۸۸&NewsID=۹۴۸۵۶۴)


بی‌توجهی به دیدگاه کار‌شناسان:

اما در‌این میان بسیاری از کار‌شناسان نیز به عبور مترو از خیابان چهارباغ عباسی اعتراضاتی که کردند که هیچ کس نشنید!

سیاوش صابری مدیر کل دفتر حفظ و احیای بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی در تاریخ ۱۴/۷/۸۷ به خبرگزاری ایسنا گفته بود: مترو اصفهان از چند جهت به آثار تاریخی محوطهٔ چهارباغ عباسی آسیب وارد می‌کند؛ یکی به آثار موجود در محوطهٔ چهارباغ مانند آثار و بقایای تاریخی که اگر ایستگاه‌ها در محور چهارباغ ایجاد شوند، حفاری‌ها به آن صدمه خواهند زد و دیگری از جهت توزیع جمعیت در ایستگاهی که قطعا در این منطقه باید ایجاد شود و جمعیتی که به آن داخل یا از آن خارج می‌شود. باید ارتباط این ایستگاه‌ها به لحاظ جداره سازی، نماسازی و منظر بصری با محور تاریخی چهارباغ سنجیده شود. وی تاثیر لرزش ناشی از حرکت واگن‌های مترو را روی سازه‌های تاریخی، مهم‌ترین عامل در این قضیه دانست و ادامه داد: ممکن است، این لرزش‌ها ملموس نباشند، ولی در فرایندی چند ساله این لرزش‌ها آسیب‌هایی را به سازه‌های تاریخی فرسوده وارد می‌کنند.
همچنین مهرداد کیانفر، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان در گفت‌و‌گو ایسنا به تاریخ ۱۵/۷/۸۷ گفته بود: بروز تنش‌ها هنگام حفر تونل مترو و ایجاد ارتعاش پس از حرکت قطار، خطرهای تهدید کنندهٔ بناهای تاریخی‌اند مدرسهٔ چهارباغ، بنایی پیر و فرسوده است که هرچه از عمر این بنای تاریخی بگذرد، تحمل تنش‌ها در آن کاهش می‌یابد و خطرهای بیشتری آن را تهدید می‌کنند.

مهندس جعفر کسائیان، کار‌شناس ارشد سازه و کار‌شناس ارشد مدیریت نیز در این باره گفته بود: در مرحله ساخت تونل، ارتعاشات حاصل از کارکرد دستگاه‌های حفار باعث لرزه‌های مخرب و به طور کلی ترک خوردن سازه می‌گردد. درمرحلهٔ بهره برداری نیز عبور واگن‌های مترو از کنار سر در مدرسه، باعث انتقال ارتعاشات حاصل از عبور واگن‌ها و لرزاندن این اثر تاریخی و آثار اطزاف آن می‌شود و کم کردن این ارتعاشات هزینه‌های زیادی را در بر خواهد داشت.

مهندس احمد منتظر کار‌شناس ارشد معماری و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر و مدیر کل پیشین میراث فرهنگی اصفهان هم در مورد میراث فرهنگی در دو مسیر شرقی_غربی و شمالی_جنوبی شهر اصفهان در پاسخ به مسئولان سازمان قطار شهری که مدعی هستند در زیر بافت تاریخی اصفهان هیچ گونه اثر تاریخی وجود ندارد، گفته بود: در اصفهان نه تنها در روی زمین، در زیر زمین این شهر تاریخی آثاری مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی وجود دارد. ایشان در حال حاضر حساسیت بحث بر روی محور شمالی_جنوبی قطار شهری و آثار باقی مانده در این محور را مسالهٔ اصلی دانسته و گفت بود: اگر به آن توجه نشود بر اثر عبور قطار شهری از بین خواهند رفت.

***

در هر حال، آنچه مسلم است این اعتراضات و گفته‌ها موثر واقع نشد و مسئولان شهری اصفهان، به کار خود ادامه دادند و ادامه دادند و نتیجه آن امروز این است که سی و سه پل در حال فروپاشی است! و جالب اینجاست که به جای ارائه راهکار، مسئولانی که مشتاق به ایجاد ایستگاه مترو سی و سه پل هستند این اخبار را تکذیب می‌کنند و به حساب غرض ورزی فعالان حوزه میراث فرهنگی می‌گذارند. شاید زمانی که سی و سه پل فروریخت آقایان باور کنند که در این زمینه اشتباهاتی رخ داده است و دست هیچ کس در کار نیست، اما آن روز بسیار دیر خواهد بود.