تلاش ناکام جمهوری اسلامی برای تأثیرگذاری بر انتخابات آمریکا: مصطفی فحص

تهران- واشنگتن؛ تلاش ناکام جمهوری اسلامی برای تأثیرگذاری بر انتخابات آمریکا

(شرق‌الاوسط) – وقتی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در تاریخ ۱۳ ژوئن گفت: «علی‌رغم همه اشتباهاتی که ترامپ در سیاست‌های کلان خود داشته اما معتقدم شانس او برای موفقیت مجدد در انتخابات ریاست جمهوری امریکا بالای ۵۰ درصد است»، درواقع شوک بزرگی بر جناح‌های تندرو رژیم در تهران که روی شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شرط‌بندی می‌کردند، وارد آمد.

ظریف بر ضرورت نیاز دولت ترامپ به توافقی با ایران به عنوان دستاوردی مهم برای وی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری که بتواند به پیروزی حتمی او در انتخابات منجر شود، تاکید کرد. اظهارات ظریف نتیجه ترشحات ذهنی یا برخاسته از نگاه سیاسی خاص او نیست بلکه چنین اظهاراتی با دیدگاه کلی رژیم تهران منطبق است.

ظریف علاوه بر این یک سیگنال دیگر نیز به ترامپ داد و گفت:«آقای ترامپ دیگر حرف‌ها و دروغ‌هایی را که به او درباره پایان کار جمهوری اسلامی می‌گفتند باور نمی‌کند اما به هرحال او به عنوان رئیس جمهوری آمریکا سیاست‌های اشتباهی را دنبال کرده و نمی‌داند چگونه باید از این اشتباهات بازگردد.»

این موضع‌گیری ظریف نتیجه بحث و گفتگوهای عمیق سران رژیم جمهوری اسلامی پشت درهای بسته‌ی تصمیم‌گیری در تهران است. مقامات تهران به این نتیجه رسیده بودند که امکان بهره‌گیری جمهوری اسلامی از نیاز ضروری تیم ترامپ به دستاوردی جدید که بتواند بر رأی‌دهندگان آمریکایی تاثیر بگذارد و نقاط مثبت ترامپ را برای پیروزی در انتخابات افزایش دهد، وجود دارد.

مقامات تهران بر این باور بودند که می‌توانند به توافقی با ترامپ برسند و با این ابتکار به ترامپ کمک کرده باشند تا او در انتخابات پیروز شود و در عوض واشنگتن برای ارائه برخی مشوق‌های اقتصادی به تهران کمک کند تا رژیم جمهوری اسلامی بتواند بار سنگین مشکلات داخلی را کاهش داده و درد‌های اجتماعی انباشته را تسکین دهد. در صورت توافق جمهوری اسلامی و آمریکا، کمک‌های ایالات متحده به مثابه تزریق دارویی خواهد بود که عمر رژیم را تا پس از انتخابات آمریکا در نوامبر ۲۰۲۰ تضمین کند.

مقامات جمهوری اسلامی معتقدند اگر اکنون با ترامپ دریچه مذاکره را باز کنند حتی اگر این مذاکره به نتیجه هم نرسد شکافی در دیوان محکم محاصره سخت اقتصادی آمریکا به وجود خواهد آورد؛ در نتیجه اگر ترامپ برنده شود از همان دریچه گفتگوها با کاخ سفید را باز خواهند کرد و در صورتی که رقیب دموکرات او جو بایدن برنده شود، باز پایه و اساس مذاکرات بعدی را در شرایط بهتری آغاز می‌کنند.

دونالد ترامپ پس از آزادی مایکل وایت، شهروند آمریکایی که در ایران زندانی بود، بطور رسمی از ایران تشکر کرد و گفت، بهتر است ایران برای دستیابی به توافق با آمریکا منتظر نتیجه انتخابات آمریکا نماند.

وی خطاب به مقامات جمهوری اسلامی در توییتر نوشت: «من در انتخابات برنده می‌شوم و شما اکنون [در صورت مذاکره] به توافق بهتری می‌رسید.»

مهندسان پروژه گفتگو با دولت ترامپ حتی خود را برای نشستی در سطح مقامات عالی‌رتبه آمریکا و جمهوری اسلامی به میزبانی ترکیه در استانبول آماده کرده بودند و بر اساس اطلاعات منابع آگاه قرار بود محمدجواد ظریف از سوی جمهوری اسلامی ایران و برایان هوک از طرف آمریکایی‌ها مذاکرات را شروع کنند، اما یک موضع ناگهانی در تهران این پروژه را تعلیق و جلسه مقرر در استانبول را لغو کرد.

این تصمیم ناگهانی پس از جلسه‌ای میان شخصیت‌های پر نفوذ جمهوری اسلامی یا «دولت واقعی» که پشت پرده تصمیم‌گیری می‌کند، ترجیح داد این فرصت را به دولت ترامپ ندهد. این گروه در ارزیابی خود نتیجه‎گیری کرده‌اند که با توجه به کاهش نسبی محبوبیت ترامپ در نتیجه بحران کُرونا و پیامدهای کشته شدن جورج فلوید و آغاز اعتراضات علیه نژاد‌پرستی در این کشور، نباید وارد مذاکره‌ای شد که باعث تقویت موقعیت دونالد ترامپ شود بلکه باید بر اهرم‌های فشار علیه او افزود تا در انتخابات شکست بخورد.

تصمیم‌گیران جمهوری اسلامی مخالف پروژه مذاکره بر این باورند که با گسترش حملات به منافع آمریکا به وسیله شبه‌نظامیان وابسته رژیم در عراق و کشاندن دولت ترامپ به یک درگیری با گروه‌های نیابتی در ماه‌های آینده می‌توانند تاثیری منفی بر انتخابات آمریکا بگذارند و اینگونه به بازیگری موثر در انتخابات آمریکا تبدیل شوند.

آنها می‌دانند که دولت ترامپ در شرایط کنونی اولویت‌های داخلی از قبیل مبارزه با بیماری همه‌گیر کرونا، پایان دادن به اعتراضات و تظاهرات علیه نژادپرستی و تثبیت قیمت انرژی مانند نفت و فرآورده‌های آن را بر سیاست خارجی ترجیح می‌دهد.

در هفته‌ گذشته شبه‌نظامیان وابسته به جمهوری اسلامی ایران بطور مرتب به اطراف سفارت یا نزدیک پایگاه‌های نظامی آمریکا در عراق راکت‌ شلیک کرند اما هیچیک از این شلیک‌ها ‌به اهداف حقیقی برخورد نکرد. چون آنها خوب می‌دانند که اگر زیانی به آمریکایی‌ها برسد تاوان سختی را پس خواهند داد. اما رژیم ایران با اتخاذ این سیاست در عراق و همزمان فرستادن دو یا سه کشتی نفت خام برای ونزوئلا تلاش کرد دولت ترامپ را به یک درگیری ناخواسته بکشاند تا با این درگیری بر مشکلات ترامپ افزوده شود اما واکنش دولت ترامپ به این عملیات ایذائی و خرابکارانه تحریم‌های بیشتر علیه تهران بود.

به نظر می‌رسد تهران دیگر قادر نخواهد بود دولت ترامپ را به گفتگو بکشاند. آمریکا سیاست تحریم‌ بیشتر و فشار حداکثری بر ایران را ادامه خواهد داد.

همزمان واشنگتن متحدان اروپایی خود را نیز به شدت تحت فشار قرار داده تا به خواسته‌هایش پاسخ دهند. اروپایی‌ها در زمینه ادامه تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران به آمریکا پاسخ مثبت داده‌اند بطوری که در آخرین جلسه که وزرای خارجه کشورهای آلمان، فرانسه، بریتانیا به عنوان شرکای توافق هسته‌ای در نشست خود که در برلین برگزار شد از تهران خواستند بدون تأخیر به تعهدات هسته‌ای خود بازگردد.

آنچه در بیانیه پایانی نشست برلین برای تهران بسیار نگران‌کننده و ناخوشایند بود، تأکید کشورهای اروپایی بر ضرورت محدود کردن برنامه‌ موشک‌های بالستیک ایران و متوقف کردن دخالت‌های تهران در کشورهای منطقه است که به بی‌ثباتی و نگرانی همه کشورهای منطقه و جهان منجر شده؛ اروپایی‌ها در این خواسته‌ها با ایالات متحده مواضع مشترک دارند.

پس از این تحولات بود که پاسدار یحیی رحیم‌صفوی مشاور امور نظامی رهبر جمهوری اسلامی گفت: «به هیچ وجه مذاکره‌ای با ترامپ انجام نمی‌شود زیرا ما او را یک جنایتکار می‌دانیم و نه رئیس جمهوری»! او افزود: «درباره فعالیت‌های موشکی ما، مذاکره نمی‌کنیم و به سیاست‌های منطقه‌ای خود نیز ادامه خواهیم داد».

رحیم‌صفوی همچنین تهدید کرد که «هر حرکت نظامی از سوی آمریکا علیه ما در آب‌های خلیج فارس با واکنش گسترده‌ی ما روبرو خواهد شد».

نشانه‌‌های تشدید تنش رژیم ایران در منطقه در چندین محور خارجی در لبنان، عراق، سوریه و یمن نیز آشکار شده و عملیات تهاجمی در حال شکل گرفتن است.

طی روزهای گذشته با وجود تثبیت آتش‌بس توسط سازمان ملل در یمن و متوقف شدن حملات نیروهای ائتلاف عربی به رهبری سعودی، حوثی‌های وابسته به رژیم ایران سه موشک اسکاد و هشت فروند هواپیمای بدون سرنشین به سوی شهرهای سعودی پرتاب کردند که پدافند هوایی سعودی همه آنها را ردیابی و ساقط کرد.

در بیروت نیز حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان در سخنان اخیر خود از ضرورت ایجات تغییرات استراتژیک در گزینه‌های لبنان سخن گفته است.

نصرالله خواستار سوق دادن اقتصاد لبنان به سمت چین و پیوند دادن آن با اقتصاد جمهوری اسلامی شده است. از سخنان وی بر می‌آید که او می‌خواهد لبنان و ملت لبنان را به حربه‌ای برای رژیم ایران جهت مقابله با آمریکا تبدیل کند. چنین سیاستی که لبنان را هم‌اکنون نیز به فروپاشی اقتصادی و مالی رسانده است، به نابودی کامل خواهد کشاند.

حزب الله طی سال‌های گذشته برای دور زدن تحریم‌های سازمان ملل علیه سوریه کمک‌های زیادی به رژیم اسد کرده بود.

رژیم تهران همچنین از گفتگوی استراتژیک میان بغداد و واشنگتن بسیار نگران و ناراضی است اما توانایی منع گفتگوهای برقراری روابط استراتژیک میان بغداد و واشنگتن را ندارد. تهران که خود در باتلاق مشکلات منطقه‌ای و بین‌المللی و داخلی گیر کرده، هیچ گزینه‌ای از نظر اقتصادی و استراتژیک که بتواند نیاز عراقی‌ها به واشنگتن را برطرف کند، ندارد. اما با این حال رژیم تهران در مرحله کنونی تلاش می‌کند تا از طریق شبه‌نظامیان وابسته به خود در عراق، محیط سفارت آمریکا، مرکز فرماندهی عملیات مشترک در نزدیکی فرودگاه بین‌المللی بغداد، جایی که نیروهای ائتلاف بین‌المللی علیه داعش مستقر هستند را با موشک کاتیوشا هدف قرار دهند.

مقامات رژیم تهران در بحران بسیار عمیقی بسر می‌برند. حکومت ایران با شک و تردید همراه با ترس و نگرانی گفتگوی استراتژیک میان بغداد و واشنگتن را نظاره می‌کند؛ گفتگویی که در بدترین شرایط تهران و برای اولین بار از سال ۲۰۰۳ در غیاب قاسم سلیمانی برگزار می‌شود. این گفتگوها توسط مصطفی الکاظمی نخست وزیر جدید عراق که در بسیاری از مسائل با رژیم ایران اختلاف دارد، دنبال می‌شود.

*منبع : روزنامه شرق الاوسط
*نویسنده: مصطفی فحص