آفتابكاران اخبار و مقالات دربارة ايران و مقاومت
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با انتشار بیانیه‌ای، اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی را یادآور این موضوع
دانست که حقوق زنان در ایران و دیگر نقاط جهان با مخالفت‌ها و موانع جدی مواجه است.
آقای گوترش روز جمعه ۱۴ مهر در شبکه ایکس (توئیتر سابق) همچنین نوشت که این جایزه ادای احترام به همه زنانی است که با به خطر انداختن «آزادی، سلامتی و حتی جان خود»، برای حقوق‌شان می‌جنگند.
از سوی دیگر، کارشناسان سازمان ملل ضمن استقبال از اعطای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی، فعال شناخته شده حقوق زنان که در ایران زندانی است، از حکومت جمهوری اسلامی خواستند تمامی افرادی را که به خاطر ترویج حقوق بشر زنان و دفاع از حقوق زنان و دختران در ایران زندانی شده‌اند، آزاد کند.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران، دورثی استرادا- تنک، رئیس هیئت کارشناسان مستقل سازمان ملل در زمینه تبعیض علیه زنان و دختران و چهار عضو ديگر این هیئت در بیانیه مشترکی اعلام کردند: «اعطای جایزه نوبل صلح ۲۰۲۳ به یک روزنامه‌نگار و فعال جسور حقوق زنان، تأکید بر مبارزه زنان علیه نظام‌های نهادینه تبعیض، تفکیک، تحقیر و محروميت زنان در سراسر جهان است.»
کمیته اعطای جایزه نوبل صلح روز جمعه در توضیح تصمیم خود اعلام کرده بود: «این جایزه به دلیل مبارزات نرگس محمدی با سرکوب زنان در ایران و تلاش‌های او برای ترویج و دفاع از حقوق بشر و آزادی همگان به او اعطا می‌شود.»
کارشناسان سازمان ملل در بخش دیگری از بیانیه خود افزودند: «مدافعان حقوق بشر زنان که از حقوق بشر در داخل و خارج از ایران دفاع می‌کنند، به خاطر مقاومت و شجاعت خود باید مورد تمجید قرار گرفته و از سوی جامعه بین‌المللی حمایت شوند.»
به گفته آنها، بسیاری از مدافعان حقوق بشر در ایران، به «قتل» رسیده، «زندانی» شده و یا «مجبور به ترک کشور » شده‌اند، فعالیتهای حقوق بشری که زنان پیشگام و رهبر آن بوده‌اند سرکوب شده و فعالان حقوق بشری که در ایران مانده‌اند و خانواده‌های آنها با خطرهای «امنیتی جدی» مواجه هستند.
کارشناسان سازمان ملل عزم و شجاعت زنان و دختران ایرانی را که به شیوه‌های مسالمت‌آمیز و خلاقانه به دفاع از حقوق خود ادامه می‌دهند، ستوده‌اند.
آنها در بخش دیگری از بیانیه خود گفتند: «زنان ایران کماکان از تبعیض و محدودیت در آزادی بیان و حضور در سطوح مختلف جامعه رنج می‌برند که زندگی آنها را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. نمونه برجسته آن قوانین حجاب اجباری است که علاوه بر نقض حرمت انسانی و حق برابری زنان، روی امکان مشارکت آنها در زندگی اجتماعی به شدت تأثیر می‌گذارد.»
کارشناسان سازمان ملل در عین حال در مورد وضعیت مدافعان حقوق بشر زنان که به دلیل اعتراض به شرایط موجود زندانی شده‌اند ابراز نگرانی کردند.
در ادامه این بیانیه آمده است: «به نظر می‌رسد که هدف اصلی حملات، بازداشت‌ها و زندانی کردن مدافعان حقوق بشر زنان، مجازات و به سکوت وادار کردن آنهاست. در یک سال گذشته مدافعان حقوق مدنی و به خصوص فعالان جنبش زنان که خواستار پاسخگو کردن حکومت در مورد جان باختن مهسا امینی در شهریور سال گذشته هستند، هدف اصلی این اقدامات سرکوبگرانه بوده‌اند.»ده‌بان حقوق بشر سازمان ملل نیز در واکنش به اعطای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی در ایران، در بیانیه‌ای اعلام کرد که او این جایزه را به خاطر مبارزه علیه ظلم به زنان دریافت کرد و خواستار آزادی فوری او و دیگر فعالان حقوق بشر زندانی در جمهوری اسلامی شد.
تیرانا حسن، مدیر اجرایی دیده بان حقوق بشر در این بیانیه گفته که خانم محمدی «برای بیش از دو دهه، یکی از مهم‌ترین اعضای جامعه مدنی ایران بوده است که علیرغم سرکوب شدید، برای ارتقای حقوق بشر به طور جدی فعالیت کرده است.»
دیده‌بان حقوق بشر سازمان ملل همچنین اعطای جایزه صلح به نرگس محمدی را نشان‌دهنده قدردانی از کمک‌های بی‌شمار، فداکاری‌ها، و شجاعت و انعطافی که او و دیگر فعالان حقوق بشر ایرانی هر روز در مبارزه برای آینده ایران نشان می‌دهند، دانسته است.
نرگس محمدی در شرایطی برنده این جایزه شده که کماکان در زندان است، اما از داخل زندان نیز به ارسال گزارش‌های حقوق بشری خود درباره زندانیان زن ادامه می‌دهد.
واکنش‌های هنرمندان و تشکلهای فرهنگیان
در ادامه واکنش‌ها به اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی در ایران، مژگان افتخاری، مادر مهسا (ژینا) امینی با تاکید بر اینکه «نرگس محمدی الگوی شجاعت و افتخار ماست»، خواهان تلاش برای آزادی او و شنیده شدن صدای همه زنان ایران در جهان شد. همزمان جعفر پناهی و محمد رسول‌اف دو کارگردان سرشناس در پیام مشترکی ابراز امیدواری کردند که «گوش‌های آرمیتا گراوندی» نیز این سرود شادی را بشنود.
مژگان افتخاری، مادر مهسا(ژینا) امینی با استقبال از اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی در مصاحبه با ان‌آرکو، شبکه خبری نروژ، گفت: «به نرگس محمدی افتخار می‌کنیم و اهدای جایزه صلح نوبل به او اقدام درستی است.»
مادر مهسا(ژینا) امینی، در مصاحبه با بزرگترین رسانه نروژ، تاکید کرد که «نرگس محمدی الگوی شجاعت و افتخار ماست» ضمن اینکه «هزاران زن مانند او در ایران داریم که از شکنجه جان به در برده‌اند اما در دنیا ناشناخته هستند.»مژگان افتخاری خواهان حمایت بیش از پیش دنیا از زنان ایران شد و در ادامه این مصاحبه گفت: «روح ما زخمی است. باید کارهای بزرگتری برای زنان ایران انجام شود و صدای زنان ایران باید در جهان شنیده شود.»
او با اشاره به زندانی بودن نرگس محمدی، نسبت به وضعیت سلامت و امنیت خانم محمدی در زندان‌های جمهوری اسلامی به ویژه پس از برنده شده جایزه صلح نوبل هشدار داد و تاکید کرد که اکنون نرگس محمدی به عنوان برنده جایزه صلح نوبل «نماینده همه زنان ایران است.»
مادر مهسا(ژینا) امینی همچنین گفت که باید نسبت به امنیت جانی نرگس محمدی در زندان اطمینان حاصل شود و از هم‌اکنون باید تلاش‌های گسترده‌ای برای آزادی نرگس محمدی از زندان آغاز شود.
مژگان افتخاری با اشاره به اینکه هنوز نمی‌داند «چرا دخترش را کشتند»، گفت: نرگس محمدی به خاطر ژینا در زندان است اما من نمی توانم به او کمک کنم و از این بابت وجدانم ناراحت است.
در همین حال جعفر پناهی و محمد رسول‌اف، دو فیلم‌ساز معترض ایرانی در پیامی مشترک اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی، نوشتند: «امید که گوش‌های آرمیتا گراوندی این سرود شادی را بشنود.»
این دو فیلم‌ساز سرشناس ایرانی در پیام مشترک خود افزودند: «خبر شادی آفرین اهدای جایزه صلح نوبل به خانم نرگس محمدی را شنیدیم. اکنون یک چشم‌مان خندان است از این سرور و چشم دیگرمان گریان از جفایی که بر دختران و زنان سرزمین‌مان می‌رود. دختر نوجوان ایران آرمیتا گراوند روی تخت بیمارستان با مرگ دست و پنجه نرم می‌کند.»
جعفر پناهی و محمد رسول‌اف همچنین اهدای جایزه صلح نوبل را به نرگس محمدی و «همه زنان آزادیخواه و شجاع ایران» تبریک گفتند.
پیشتر نیز شماری از بازیگران سینما از جمله ترانه علیدوستی، کتایون ریاحی، هنگامه قاضیانی سه تن از بازیگران سینمای ایران، با انتشار پیام‌های جداگانه‌ای که در صفحات اینستاگرام خود، اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی را تبریک گفتند.
ترانه علیدوستی، در همین خصوص نوشت: «آزادی خواهد آمد. به گواه رد قدم‌هایی که زنی چون تو بر این خاک به جا گذاشت. آزادی خواهد آمد، چون زنی مثل تو حبس شدنی نبود، نرگس جانم.»آرش صادقی، زندانی سیاسی پیشین و فعال حقوق بشر نیز در شبکه اجتماعی ایکس، توییتر سابق، با تبریک به نرگس محمدی برای دریافت جایزه صلح نوبل، نوشت: «این جایزه متعلق به تمام زنان و مردانی است که مقاومت را زندگی کردند، مقاومت برای دستیابی به جامعه‌ای که در آن هیچ‌کس به‌خاطر جنسیت، بیان عقاید و اندیشه‌هایش مجازات نشود و هر فردی، با هر قومیت، بینش یا باوری، سهمی برابر با دیگران از این خاک داشته باشد.»
آتنا دائمی، فعال مدنی و زندانی سیاسی پیشین، هم با «تبریک اهدای جایزه صلح نوبل را به زنان مقاوم و مبارز» و «به نرگس محمدی و به خانواده‌اش»، در اینستاگرام نوشت: «بیش از ۴۴ سال از مبارزه بی‌امان زنان در برابر حکومت زن‌ستیز جمهوری اسلامی گذشته است و زنان بسیاری همچون ژینا (مهسا) امینی و آرمیتا گراوند قربانی ظلم و ستم جمهوری اسلامی برای دستیابی به ابتدایی‌ترین حقوق خود شده‌اند.»
این فعال مدنی افزود: «هزاران انسان از زن و مرد با هر تفکری برای آزادی کشته، اعدام و زندانی شدند» و «طی یک سال گذشته این مبارزات و از خودگذشتگی‌ها باعث توجه دنیا به جنایات جمهوری اسلامی شد.»
آتنا دائمی در ادامه تاکید کرد که «قطعا توجه به حقوق بشر، حقوق زنان و اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی، صدای حق‌خواهی زن، زندگی، آزادی را رساتر و امید به پیروزی، احقاق حقوق بشر و برقرار عدالت را بیشتر خواهد کرد.»
محسن برهانی، حقوقدان، نیز در شبکه اجتماعی ایکس هدف مواضع مقام‌های حکومتی و به ویژه صداوسیمای جمهوری اسلامی پس از اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی را «بی‌اعتبارسازی جایزه صلح نوبل» خواند.
این حقوقدان منتقد با اشاره صدور احکام متعدد توسط دستگاه قضایی جمهوری اسلامی برای نرگس محمدی به خاطر فعالیتهای حقوق بشری او، نوشت: «حال که جایزه صلح نوبل به خانم نرگس محمدی رسید، پیشنهاد می‌شود صدا و سیما به‌جای طرح مباحث سیاسی و پروژه بی‌اعتبارسازی این جایزه جهانی، برنامه‌ای با حضور حقوقدانان تهیه کند و به بررسی پرونده‌ها و احکام صادره علیه ایشان بپردازد تا مشخص گردد ایشان استحقاق تقدیر دارند یا تقبیح.»
همزمان شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، در بیانیه‌ای «دریافت این جایزه ارزشمند حقوق بشری را به نرگس محمدی و همه هموطنان و عدالت‌خواهان در سراسر جهان» تبریک گفت.
این شورا با اشاره به اینکه خانم محمدی هم‌اکنون در حال گذران دوران حکم حبس صادره از دادگاه انقلاب است اینکه او طی دو دهه گذشته سال‌های طولانی را در حبس گذرانده است، تاکید کرد که «نرگس محمدی در طی سالیان گذشته، همواره از حامیان جنبش معلمان ایران بوده است.»
کانون صنفی فرهنگیان استان مرکزی نیز در بیانیه‌ای از «تقارن روز جهانی معلم و اعلام اهدای جایزه نوبل صلح» به نرگس محمدی استقبال کرد.
در این بیانیه از نرگس محمدی به عنوان زنی «آزادیخواه» یاد و ابراز امیدواری شده که معلمان و فرهنگیان زن، در راه آزادی و دموکراسی و برابری انسان‌ها، خانم محمدی را به عنوان یک چهره «مطالبه‌گر» الگوی خود قرار دهند.
کانون صنفی فرهنگیان استان مرکزی افزود: «ما بر این عقیده استواریم که تلاش‌های ستودنی و شجاعانه زنانِ کنشگری چون نرگس محمدی، مقصدی جز پیروزی و سربلندی ندارد.»
کمیته نوبل در کشور نروژ روز جمعه ۱۴ مهر ماه اعلام کرد که جایزه صلح نوبل را به دلیل نبرد نرگس محمدی با سرکوب زنان در ایران و «مبارزه‌اش برای ارتقای حقوق بشر و آزادی برای همگان» به او که از حامیان جنبش «زن، زندگی، آزادی» و هم‌نکون نیز زندانی است، اهدا می‌کند.
