ایران سومین کشور نفت‌خیز دنیا و سرشار از منابع تجدید‌پذیر انرژی در آستانه رویارویی با معضل کمبود انرژی

در حالی که ایران دارای دومین ذخایر عظیم گاز جهان، سومین کشور نفت‌خیز دنیا و سرشار از منابع تجدید‌پذیر انرژی است، رسانه‌های حکومتی می‌گویند کشور تا کمتر از ۲۰ سال دیگر با معضل تامین انرژی روبرو خواهد شد.

خبرگزاری حکومتی فارس در گزارشی در همین زمینه نوشت: «برآوردها نشان می‌دهد که ایران از سال ۱۴۲۰ فقط توان پاسخگویی به یک‌سوم از تقاضای گاز کشور را دارد و تا آن زمان مردم و صنایع ایران فقط ۸ ساعت در طول شبانه‌روز می‌توانند گاز و برق داشته باشند.»

به گزارش این رسانه وابسته به سپاه پاسداران، هر چند توسعه میدان پارس جنوبی که بزرگترین میدان گازی دنیا است باعث شد ایران از سال ۱۳۹۷ در تولید گاز از قطر پیشی بگیرد و با تولید روزانه ۷۰۰ میلیون متر‌مکعب گاز رکوردشکنی کند، اما افت تولید از این میدان از سال ۱۴۰۴ به میزان سالانه ۲۸ میلیون متر‌مکعب در روز بحران موجود گاز را در کشور تشدید خواهد کرد.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نیز حاکی از آن است که کمبود گاز از سال گذشته از مرحله ناترازی فصلی خارج شده و در حال حاضر ایران در کل روزهای سال با کمبود روزانه حدود ۱۲۳ میلیون متر مکعبی مواجه است.

تسنیم، دیگر خبرگزاری حکومتی وابسته به سپاه پاسداران، نیز همزمان در گزارشی اعلام کرده است که کمتر از یک‌درصد انرژی کشور از نیروگاه‌های تجدیدپذیر تأمین می‌شود.

بر اساس این گزارش، در حال حاضر کل ظرفیت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران ۸۷۰ مگاوات است، در حالی که دولت سیزدهم مکلف شده است تا سال ۱۴۰۴ دستکم ۱۰ هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاه‌های تجدید پذیر کشور اضافه کند.

ایران با داشتن ظرفیت فوق‌العاده در انرژی‌هایی همچون خورشید و باد می‌تواند سهم به‌سزایی از نیاز انرژی خود را از این منابع طبیعی، پاک و تجدید شونده تامین کند.

۳۲۵ اخطار قطع گاز برای ادارات خراسان رضوی
با کاهش دما در کشور و افزایش مصرف گاز در شبکه خانگی، ناترازی بین تولید و مصرف بالا رفته به‌طوری‌که تنها در استان خراسان رضوی برای جلوگیری از قطع گاز مشترکان خانگی محدودیت‌های صنایع بیشتر و ۳۲۵ اخطار قطع گاز برای ادارات پرمصرف صادر شده است.

مدیرعامل شرکت گاز استان خراسان رضوی در این رابطه گفته است که تا امروز۴۰ مورد قطع گاز در اداره‌های پرمصرف استان نیز رخ داده است.

به گفته حسن افتخاری وصل مجدد مراکزی که گاز آنها قطع شده است مستلزم ارائه تعهد است و به استانداری گزارش می‌شود.

مدیر سابق کنترل تولید شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز پیش‌تر در ۱۶ دی‌ ماه از قطع گاز پتروشیمی‌ها با بالا رفتن مصرف در پی برودت هوا خبر داده و گفته بود که میزان مصرف گاز در پتروشیمی‌ها ۸۳ میلیون متر مکعب در روز است.

قطع گاز در خراسان محدود به ادارات نمی‌شود و صنایع مختلف این استان از پاییز سال جاری به استقبال سرما رفته و با محدودیت عرضه گاز یا قطع کامل گاز مواجه شده‌اند.

در همین راستا ۱۳ دی ماه پتروشیمی خراسان در سامانه کدال اعلام کرد که با توجه به مکاتبات و ابلاغیه‌های شرکت ملی گاز، به دلیل برودت هوا و قطع کامل گاز، واحدهای آمونیاک و اوره از روز دوشنبه یازدهم دی‌ ماه به طور کامل از مدار تولید خارج شدند.

استان‌های شمال و شمال شرق ایران هرساله زودتر از سایر استان‌ها با قطع گاز مواجه می‌شوند و به نوعی محدودیت‌های ایجاد شده در این استان‌ها زنگ خطر برای استان‌های همجوار و مرکزی است.

افت فشار متاثر از قرارگرفتن در انتهای شبکه انتقال گاز و همچنین کاهش و یا قطع سوآپ گاز با ترکمنستان در فصل سرما از مهمترین دلایل بحران گاز در این استان‌ها است که به معضل دائمی در فصول سرد طی سال‌های اخیر تبدیل شده است.

با این که ایران یکی از کشورهایی است که بزرگ‌ترین منابع گازی جهان را در اختیار دارد، اما در بهره‌برداری از میدان انرژی خود موفق نبوده است و منابع موجود پاسخگوی کامل نیازهای داخلی نیست.

روز گذشته رسانه‌ها در ایران گزارشی را به نقل از «صندوق توسعه ملی» منتشر کردند که براساس برآوردهای آن گزارش ایران از سال ۱۴۲۰ فقط توان پاسخگویی به یک‌سوم از تقاضای گاز کشور را دارد.

طبق این گزارش، با وجود سرمایه‌گذاری حدود ۱۰۰ میلیارد دلاری ایران در میدان عظیم پارس جنوبی، با رشد شدید مصرف گاز طی سال‌های اخیر، تولید پاسخگوی این حجم مصرف نیست و تا افق ۱۴۲۰ ناترازی گاز به وضعیتی می‌رسد که فقط می‌توان به یک‌سوم تقاضای گاز در کشور پاسخ داد.

عدم سرمایه‌گذاری در صنعت نفت گاز و پتروشیمی عامل بروز ناترازی‌های در حوزه گاز و بنزین است که نگرانی بسیاری از کارشناسان را در پی داشته است. در بخش نفت نیز عدم توسعه و سرمایه‌گذاری باعث افزایش هزینه استخراج شده است.