کریم خان: بازداشت نتانیاهو آزمونی برای تعهد نهادهای جهانی به قانون است

کریم خان، دادستان کل دیوان کیفری بین‌المللی، در مصاحبه‌ با روزنامه «ساندی تایمز» بریتانیا اعلام کرد صدور حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، و سایر مقامات این کشور به اتهام ارتکاب جنایات جنگی، سنگ محکی برای سنجش پایبندی نهادهای جهانی به قانون است.

خان که به ندرت با رسانه‌ها گفت‌وگو می‌کند، یکشنبه ششم خرداد، به ساندی تایمز گفت: «این لحظه‌ای خطرناک در سطح بین‌المللی است و اگر به قانون پایبند نباشیم، هیچ چیز دیگری برای پایبندی نخواهیم داشت.»

کریم خان، دوشنبه گذشته، اعلام کرده بود که به دنبال صدور حکم بازداشت نتانیاهو، یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، یحیی السنوار، رئیس دفتر سیاسی حماس در غزه و محمد ضیف، فرمانده گردان‌های القسام است. اتهامات مطرح‌شده علیه این افراد شامل ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت می‌شود.

این اعلامیه با واکنش شدید اسرائیل و دو متحد اصلی آن، بریتانیا و ایالات متحده، روبرو شد. نتانیاهو مقایسه اسرائیل و حماس را «مشمئز کننده» خواند و جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، نیز گفت: «هیچ برابری‌ای بین اسرائیل و حماس وجود ندارد.»

کریم خان در این زمینه توضیح داد: «نمی‌گویم اسرائیل با دموکراسی و دیوان عالی‌اش شبیه حماس است، قطعاً نه.» او اضافه کرد: «اسرائیل حق کامل دارد که از مردمش محافظت کند و گروگان‌ها را بازگرداند. اما هیچ‌کس مجاز به ارتکاب جنایات جنگی یا جنایات علیه بشریت نیست. ابزارها و روش‌هایی که در این زمینه به کار می‌روند، برای ما معیارند.»

دادستان کل دیوان کیفری بین‌المللی به برخی اتهامات علیه اسرائیل اشاره کرد که شامل «قطع آب، هدف قرار دادن افرادی که برای غذا صف کشیده و کشته شدن اعضای نهادهای امدادی» است. خان گفت: «این روشی نیست که جنگ باید انجام شود… اگر این چیزی است که رعایت قانون بشردوستانه بین‌المللی به نظر می‌رسد، پس توافقات ژنو هیچ هدفی ندارند.»

کریم خان در ادامه هشدار داد کشورهای آمریکای لاتین، آفریقا و آسیا با دقت اوضاع را نظاره می‌کنند تا ببینند آیا نهادهای جهانی به حفظ قانون بین‌المللی پایبندند یا خیر.

این احکام، در صورت تأیید قضات دیوان کیفری بین‌المللی، به این معناست که هر یک از 124 کشور عضو دیوان موظف خواهند بود به طور قانونی نتانیاهو و دیگر افرادی را که حکم بازداشت برای آن‌ها صادر شده است، در صورت ورود به آن کشورها دستگیر کنند. اما این دادگاه هیچ سازوکاری برای اجرای تصمیمات خود ندارد.خان پرسید: «آیا کشورهای قدرتمند به‌درستی به وجود یک نهاد قانونی اعتقاد دارند، یا این سیستمِ مبتنی بر قوانین فقط حرف پوچ و ابزاری برای ناتو (پیمان آتلانتیک شمالی) و دنیای پس از استعمار است، بدون هیچ قصدی برای اجرای برابر قانون؟»

جنگ در غزه پس از حمله بی‌سابقه حماس در هفتم اکتبر به جنوب اسرائیل آغاز شد. این حمله منجر به کشته شدن بیش از 1170 نفر شد. در این حمله 252 نفر ربوده شدند که هنوز 121 نفر از آن‌ها در نوار غزه نگهداری می‌شوند. اسرائیل که متعهد به «نابودی» حماس شده است، با بمب‌های ویرانگر و عملیات زمینی در نوار غزه جان بیش از 35 هزار و 984 تن، که بیشتر غیرنظامی‌اند، را گرفته است.