تحلیف پزشکیان زیر سایه حضور “کم‌رمق” هیأت‌های بین‌المللی ؛ حضور پر رنگ سران گروه‌های نیابتی

مراسم ادای سوگند ریاست جمهوری مسعود پزشکیان با حضور مقامات جمهوری اسلامی، فرماندهان نظامی و نیز میهمانان خارجی از جمله هیأتی از طالبان برگزار شد. تنها رئیس‌جمهور خارجی حاضر در این مراسم، رئیس‌جمهور تاجیکستان بود.مراسم ادای سوگند مسعود پزشکیان، نهمین رئیس دولت جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه ۹ مرداد در مجلس برگزار شد. در این مراسم مقامات دولتی، حکومتی و نظامی ایران و همچنین نمایندگانی از کشورهایی که با جمهوری اسلامی رابطه دیپلماتیک دارند و هیأتی از طالبان، نمایندگان حماس و حزب‌الله، رییس مجلس دومای روسیه و وزیر مشاور عربستان سعودی حاضر بودند.نکته قابل توجه در این مراسم حضور کمرنگ سران کشورها و هیأت‌های بین‌المللی بود. احمد زیدآبادی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به این موضوع با انتشار پستی در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «حضور کم‌رمق و سطح متوسط و پایینِ هیئت‌های جهانی در مراسم تحلیف دکتر پزشکیان، ظاهراً گواه بر این است که جامعۀ بین‌المللی انتظار تغییر و تحول چشمگیری در روند جاری سیاست کشور ندارد بخصوص آنکه حضور پررنگ‌تر آنها در مراسم تحلیف رؤسای جمهور اصلاح‌طلب و اعتدالی پیشین، خلاف انتظارات آنها در آمده است.»

تنها رئیس‌جمهور خارجی حاضر در این مراسم امام علی رحمان رییس جمهوری تاجیکستان بود. نخست وزیران ارمنستان، عراق، آذربایجان، گرجستان، کوبا، میانمار و پاکستان و همچنین انریکه مورا، قائم مقام مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عالی‌رتبه‌ترین مقام‌های خارجی بودند که در مراسم تحلیف حضور داشتند. پیش‌تر شماری از اعضای پارلمان اروپا اعزام مورا به تهران برای شرکت در مراسم سوگند پزشکیان را به شدت انتقاد قرار داده و “شرم‌آور و غیرقابل قبول” خوانده بودند.نمایندگان بیت رهبری از جمله وحید حقانیان، عضو سابق دفتر علی خامنه‌ای و اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس نیز از جمله شرکت‌کنندگان در مراسم تحلیف پزشکیان بودند.

“باید به عزت و کرامت انسانی بازگردیم”

رئیس‌جمهوری جدید ایران پس از ادای سوگند، در سخنرانی‌ خود بر پیروی از سیاست‌های کلی رهبر تأکید کرد و گفت دولتش “هرگز تسلیم زورگویی و فشار نخواهد شد”. او با اشاره بر این که ایران در مذاکرات “همواره به تعهداتش پایبند بوده است” گفت: «فشار و تحریم پاسخ نمی‌دهد و با مردم ایران باید باید با زبان احترام و تکریم سخن گفت.»پزشکیان پس از آن که تعهد داد از نظام و قانون اساسی جمهوری اسلامی به عنوان نهمین رییس‌جمهوری پاسداری کند، در یک سخنرانی در این مراسم بار دیگر تاکید کرد که دولت چهاردهم بر اساس «سند چشم‌انداز و سیاست‌های کلی» مصوب رهبر جمهوری اسلامی عمل خواهد کرد.

او با اشاره به مذاکرات هسته‌ای افزود: «دولت من هرگز تسلیم زورگویی، فشار و استاندارهای دوگانه نخواهد شد. تجربه‌ دو دهه مذاکره با ایران باید دولت‌های طرف مذاکره را به این درک رسانده باشد که ما پایبند به تعهدات‌مان هستیم و مردم و رهبری و نظام سیاسی به زیاده‌خواهی پاسخ نمی‌دهند.»

به تازگی آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، اعلام کرده که جمهوری اسلامی احتمالا «یک یا دو هفته» تا دستیابی به مواد شکافت‌پذیر که برای تولید سلاح هسته‌ای لازم است، فاصله دارد.

پزشکیان در جریان کارزار انتخاباتی خود وعده داد که برای برداشته شدن تحریم‌ها با آمریکا مذاکره کند، اما بلینکن درباره انتظارات آمریکا از دولت آینده پزشکیان افزود: «واقعیت این است که رهبر جمهوری اسلامی همچنان در مورد همه چیز تصمیم می‌گیرد و بنابراین ما توقع زیادی نداریم، اما خواهیم دید که او [پزشکیان] و تیمش پس از روی کار آمدن چه خواهند کرد.»

پزشکیان در سخنرانی خود در مجلس، بار دیگر علیه اسرائیل موضع گرفت و در پی این اظهارات، شماری از حاضران در مراسم، در حضور مهمانان خارجی لحظاتی علیه اسرائیل و آمریکا شعار سر دادند.پزشکیان در بخش دیگری از سخنانش انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری را “کاملا رقابتی، سالم و امیدبخش” توصیف کرد و گفت: «باید به عزت، کرامت و حرمت انسان به ویژه نسل جوان و زنان و دخترانی که از نادیده گرفته شدن و تحقیر و تحمیل آزرده‌اند بازگردیم. در این مسیر، نیازمند پشتیبانی و یاری تمامی ارکان نهادهای حاکمیت، به‌ویژه قوای مقننه و قضاییه هستیم.»

او همچنین گفت: «می‌خواهیم از نگرانی‌ها و نارضایتی‌های مردم خود کم کنیم و ایران و منطقه را به جایگاه شایسته خود بازگردانیم.»

پزشکیان با تاکید بر توسعه بر مبنای “اصول اخلاقی و ارزش‌های اسلامی، ملی و انقلابی” گفت خواهان ایرانی است که “دارای تعامل سازنده و مؤثر با جهان بر اساس اصول عزت، حكمت و مصلحت” باشد.در جریان مراسم تحلیف پزشکیان شعارهای “مرگ بر آمریکا”، “مرگ بر اسرائیل” و “درود بر فلسطین” سر داده شد. وعده رئیس‌جمهور ایران برای تعامل با جهان در حالی است که او پس از پیروزی در انتخابات در نامه‌هایی به رهبران حماس و حزب‌الله و همچنین حوثی‌های یمن بر ادامه حمایت جمهوری اسلامی از آنها تأکید کرد. آمریکا و کشورهای غربی بارها تهران را به دلیل حمایت از این گروه‌ها عامل اصلی بی‌ثباتی در منطقه معرفی کرده‌اند. پزشکیان همچنین پیش از مراسم تحلیف در دیدار با اسماعیل هنیه، رهبر حماس، با ستایش از “مقاومت فلسطینیان” گفت که جمهوری اسلامی “با قوت و قدرت بیشتر” به حمایت‌های خود از فلسطینیان ادامه خواهد داد و یقین دارد این “مقاومت” به “نابودی” اسرائیل ختم خواهد شد.

اسماعیل هنیه رییس دفتر سیاسی حماس، زیاد نخاله دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین، نعیم قاسم قائم مقام دبیرکل حزب‌الله لبنان و محمد عبدالسلام سخنگوی گروه حوثی‌های یمن از این سخنان پزشکیان استقبال کردند و برای او کف زدند.حماس روز سه‌شنبه نهم مرداد در بیانیه‌ای اعلام کرد اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی این گروه، با پزشکیان دیدار و گفت‌وگو کرد.

هنیه طی این دیدار پزشکیان را در جریان آخرین تحولات سیاسی و میدانی جنگ غزه قرار داد و از مواضع جمهوری اسلامی در آن چه «حمایت از مردم فلسطین» خواند، قدردانی کرد.

پزشکیان در دیدار با هنیه گفت: «یقین داریم مقاومت مردم و مجاهدان فلسطینی به پیروزی نهایی و آزادی سرزمین فلسطین ختم می‌شود.»

پزشکیان روز دوشنبه هشتم مرداد در دیدار با زیاد نخاله، دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین نیز گفت که تغییر دولت‌ها در ایران موجب تاثیرگذاری بر حمایت جمهوری اسلامی از گروه‌های فلسطینی نمی‌شود.

پزشکیان در دیدار با محمد عبدالسلام، سخنگوی حوثی‌های یمن، از حملات این گروه علیه اسرائیل و ناوبری دریایی استقبال کرد و گفت که اقدامات این گروه، اسرائیل و حامیان این کشور را «تحت فشار گذاشته» است.

او افزود: «با همکاری کشورهای اسلامی باید بساط ظلم به مسلمانان برچیده شود.»

هم‌زمان و روز سه‌شنبه، علی خامنه‌ای با سران گروه‌های فلسطینی و رهبران برخی کشورهای خارجی که برای شرکت در مراسم تحلیف پزشکیان به تهران سفر کرده‌اند، دیدار کرد.

بنا بر اعلام «ستاد برگزاری مراسم تحلیف»، این مراسم با حضور مقامات ۸۶ کشور و ۱۱۴ هیات خارجی برگزار شد و بیش از ۶۰۰ خبرنگار داخلی و بین‌المللی آن را پوشش می‌دهند.

آدام بایلان، عضو پارلمان اروپا، در نامه‌ای به جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به اعزام انریکه مورا، قائم‌مقام مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا به مراسم تحلیف پزشکیان در ایران اعتراض کرد.

بایلان در نامه خود این اقدام را «بسیار نامناسب و خطرناک» توصیف کرد و گفت: «تعامل با رژیم‌هایی که صلح و امنیت را تهدید می‌کنند پیام اشتباهی می‌فرستد و اعتبار ما را در صحنه جهانی تضعیف می‌کند.»

حسین آقایی، پژوهشگر روابط بین‌الملل و امور استراتژیک در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال درباره دولت پزشکیان گفت: «سیاست فریب جمهوری اسلامی پس از انتصاب پزشکیان نیز تشدید تنش در منطقه و تشدید تنش اتمی است.»

او افزود: «این‌ها ابزارهایی هستند که جمهوری اسلامی برای اخاذی از آمریکا و قدرت‌های اروپایی استفاده می‌کند.»
پزشکیان از روز چهارشنبه ۱۰ مرداد رسما کار خود را به عنوان نهمین رئیس‌جمهوری اسلامی ایران آغاز می‌کند.