امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه پس از دیدار با نچیروان بارزانی، نخستوزیر اقلیم کردستان عراق از دولت مرکزی این کشور خواست تا تمام گروههای شبهنظامی موسوم به حشد الشعبی (بسیج مردمی) را منحل کند.
مکرون از نچیروان بارزانی در الیزه استقبال کرد
مکرون شنبه دوم دسامبر / ۱۱ آذر با نچیروان بارزانی و چندی دیگر از مقامهای ارشد کردستان عراق در پاریس دیدار کرد و گفت که دولت مرکزی عراق باید بتواند بین متحدان خود در جنگ علیه «دولت اسلامی» (داعش) توازن نیرو برقرار کند.
او از دولت عراق خواست تا تمام شبهنظامیان تشکیلشده در این جنگ را منحل کند. اشاره او به حشد الشعبی، نیروهای بسیج مردمی عراق، ائتلافی از شبهنظامیان تحت حمایت ایران بود.
او گفت: «خروج از فاز نظامی، بهویژه انحلال تدریجی حشد شعبی که در چندسال اخیر خود را در عراق تثبیت کرده، و بهعلاوه همه دیگر گروههای شبهنظامی ضروری است.»
مقامهای کرد حشد الشعبی را به آزار و اذیت گسترده کردها در مناطقی متهم میکنند که به لحاظ قومی مخلوط هستند. پیش از مکرون، رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا نیز خواهان انحلال حشد الشعبی شده بود.
مکرون از بغداد و اربیل خواست تا در چارچوب قانون اساسی عراق به مذاکره بپردازند و گفت که به باور او «گفتگوی سازنده» به برداشتهشدن محدودیتهای دولت مرکزی علیه دولت محلی کردستان عراق خواهد شد.
دیدار مقامهای کرد با مکرون نخستین دیدار بینالمللی یک هیأت کردی با مقامهای بلندپایه غربی پس از همهپرسی ۲۵ سپتامبر است.
در همهپرسی استقلال کردستان ۹۲,۷۳ درصد به جدایی اقلیم از عراق رأی دادند. میزان مشارکت ۷۸ درصد گزارش شد. ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا، سازمان ملل، ایران، ترکیه و دولت مرکزی عراق با برگزاری همهپرسی استقلال کردستان مخالفت کرده بودند.
دوشنبه ۱۶ اکتبر ارتش عراق و حشد شعبی در واکنش به برگزاری همهپرسی استقلال کردستان کنترل شهر نفتخیز کرکوک را به دست گرفتند و در استان نینوا پیشروی کردند. ارتش عراق دو روز بعد اعلام کرد که به اهداف خود برای عقب راندن کردها از مناطق مورد مناقشه دست یافته است.
در ادامه این درگیریها، گزارشهای ضد و نقیضی منتشر شده است از پیشروی حشد شعبی در منطقه ربیعه برای به دست گرفتن کنترل خط لولهای که نفت اقلیم کردستان را به خارج از عراق صادر میکند. گفته میشود که پیشمرگههای کرد جاده استراتژیک در شمال عراق را در پی پیشروی نیروهای عراقی بستهاند و به این ترتیب فاصله این نیروها از هم به یک کیلومتر رسیده است.
«به حکم دادگاه عالی فدرال احترام میگذاریم»
مسعود بارزانی، رئیس حکومت اقلیم از ابتدای تأسیس آن، پس از بالاگرفتن تنشها از سمت خود کناره گرفت و برادرزادهاش نچیروان اکنون در تلاش برای مذاکره و پایانبخشیدن به تنشها با دولت مرکزی است.
او شنبه گفت که فرانسه میتواند نقش مهمی در پایاندادن به تنش بغداد و اربیل ایفا کند. او همچنین اعلام کرد که به حکم دادگاه عالی فدرال عراق در ۲۰ نوامبر مبنی بر غیرقانونیبودن همهپرسی و ابطال نتایج آن احترام میگذارد.
به گزارش شبکه خبری «روداو»، وابسته به دولت اقلیم، بارزانی گفته است که «در رابطه با همهپرسی، باید بگویم که در دوران جدیدی هستیم و موضع خودمان را در حکومت محلی کردستان به روشنی بیان کردهایم.»
مکرون همچنین از عراق خواست تا ماده ۱۴۰ قانون اساسی برای تعیین تکلیف مناطق مورد مناقشه با اقلیم کردستان را به اجرا درآورد.
بر اساس این ماده قانونی قرار بود تا پایان سال ۲۰۰۷ بر سر تعلق کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه به دولت مرکزی یا اربیل همهپرسی برگزار شود. این همهپرسی هرگز رخ نداد.