مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا دو هفته بعد از خروج آمریکا از برجام، در سخنانی با عنوان «توافق: یک استراتژی تازه برای ایران» در بنیاد هریتج واشنگتن استراتژی تازه ایالات متحده آمریکا را اعلام کرد: آمریکا برای تحدید نفوذ منطقهای ایران و نظارت بر برنامه موشکی سپاه سختترین تحریمهای اقتصادی را علیه ایران اعمال خواهد کرد، مگر آنکه جمهوری اسلامی ایران ۱۲ شرط را برآورده کند. برخی تحلیلگران از شروط دوازدهگانه آمریکا به عنوان درخواست تسلیم بیقید و شرط جمهوری اسلامی یاد کردهاند که ممکن است در مرحله بعد زمینهساز یک رویارویی نظامی باشد. اتحادیه اروپا همچنان اعتقاد دارد که جایگزینی برای برجام وجود ندارد.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا: جایگزینی برای برجام وجود ندارد
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار بیانیهای یک بار دیگر یادآوری کرده که برای برجام جایگزینی وجود ندارد:
«سخنرانی وزیر خارجه پامپئو مشخص نکرد چطور خروج از برجام منطقه را در برابر تهدید اشاعه هستهای امنتر کرده یا خواهد کرد یا اینکه چطور ما را در وضعیت بهتری برای تأثیرگذاری بر رفتار ایران در حیطههای خارج از برجام قرار میدهد. هیچ جایگزینی برای برجام وجود ندارد.»
بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا که همراه با هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان در اجلاس وزیران خارجه گروه ۲۰ در بونوئس آیرس به سر میبرد پیشبینی کرده که دستیابی به «یک پیمان بزرگ جدید» که نفوذ منطقهای ایران و برنامه موشکی سپاه را دربرگیرد دشوار خواهد بود:
«گمان میکنم در نهایت به مکملهای برجام بازخواهیم گشت که از ابتدا در نظر داشتیم. اما این کار بسیار زمان خواهد برد.»
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان هم با خونسردی گفته است که استراتژی تازه آمریکا در قبال ایران تغییر مهمی را در روابط اتحادیه اروپا با جمهوری اسلامی ایجاد نمیکند:
«آلمان و اروپا همچنان برای حفظ توافق هستهای با ایران تلاش میکنند. برجام ملاحظات امنیتی آلمان و سایر کشورهای اروپایی را برآورده میکند.»
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران هم با انتشار پیامی در توئیتر گفته است «آمریکا محبوس در توهمات و سیاستهای شکست خوردهای است که از سوی گروههایی با منافع خاص دیکته میشود.»
وزارت خارجه ایران نیز ساعتی بعد از سخنرانی مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در در بنیاد هریتج واشنگتن اعلام کرد که استراتژی تازه آمریکا در قبال ایران، صرفاً «اظهارات سخیف، بیمایه، توهینآمیز و مداخلهگرانهای» برای انحراف اذهان جهانی از نقض توافق هستهای از سوی ایالات متحده آمریکاست. حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی هم کمتر از یک ساعت پس از سخنرانی وزیر خارجه آمریکا گفت که دولت آمریکا ۱۵ سال به «عقب برگشته» و سخنان جرج بوش رئیسجمهور سابق این کشور را «تکرار» میکند.
یکی از شرطهای دوازدهگانهای که وزیر خارجه آمریکا برای جمهوری اسلامی تعیین کرده، توقف کامل غنیسازی اورانیوم است. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل از این پیشنهاد استقبال کرده و گفته است:
«سیاست پرزیدنت ترامپ صحیح است: هیچ نوع غنیسازی. چرا که لزومی ندارد. و ایران باید از سوریه خارج شود. هر که خواهان متوقف کردن تجاوزگری رژیم ایران است، و هر که خواهان تامین امنیت و صلح می باشد باید همانند اسرائیل با حکومت ایران مخالفت کرده و از موضع آمریکا حمایت کند. ما معتقدیم که این راه کار صحیح است و از جامعه بینالمللی تقاضا داریم در این راه به ایلات متحده آمریکا بپیوندد.»
جرمی شپیرو، مدیر پژوهشکده شورای اروپا به واشنگتن پست گفته است:
«درخواست دوازدهگانه وزیر خارجه آمریکا از ایران همه چیز از ایران خواسته بود جز آنکه مذهب رسمی کشور را به مسیحیت تغییر دهند. این فهرست بیش از آنکه نقشه راه باشد برای مذاکرات بعدی درخواست تسلیم بیقید و شرط است.»
واشنگتن پست پیشبینی کرده که جمهوری اسلامی حداکثر با آزادی شهروندان دوتابعیتی ایرانی – آمریکایی و شهروندان دوتابعیتی ایرانی – بریتانیایی موافقت کند.
روز گذشته کمپین آزادی نازنین زاغری گزارش داده بود که این زندانی ایرانی – بریتانیایی به اتهام تبلیغ علیه نظام محاکمه خواهد شد. به او اما اجازه دادهاند با سفیر بریتانیا در تهران تلفنی گفتوگو کند.