وزارت خارجه ایالات متحده گزارشی در مورد ایران منتشر کردهاست که به گفته مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، در برگیرنده «وسعت رفتارهای مخرب حکومت ایران در داخل و خارج از مرزها، در آستانه ۴۰مین سالگرد انقلاب اسلامی» است.
این گزارش در همان روزی منتشر شدهاست که آقای پومپئو، و همچنین دونالد ترامپ، رئیسجمهوری و جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، تهران را هدف انتقادهای شدید خود قرار دادند.
گزارش وزارت خارجه آمریکا ۴۸ صفحه است و هفت فصل را در بر میگیرد. این هفت فصل با عنوانهای «حمایت از تروریسم»، «برنامه موشکی»، «فعالیتهای مالی غیرقانونی»، «تهدید علیه دریانوردی»، «تهدید علیه امنیت مجازی»، «نقض حقوق بشر» و «سوءاستفاده در حوزه محیط زیست» از یکدیگر جدا شدهاند.
مایک پومپئو در مقدمه این گزارش تاکید کرده هدف ایالات متحده این نیست که ایران برای همیشه منزوی بماند؛ جامعه ایران از پتانسیل بسیار بیشتری برخوردار است و واشینگتن قصد دارد با تهران به توافق تازهای دست یابد تا صلحآمیز بودن برنامه هستهای آن را تضمین کرده، به نقش سازندهاش در خاورمیانه بیانجامد، از حمایت از تروریسم دست بردارد و به مردم خودش امکانات بیشتری بدهد. آقای پومپئو میگوید «ما آماده همکاری با رژیم ایران هستیم، اما فقط در صورتیکه این [رژیم] دست به تغییرات اساسی بزند. تا آن زمان حکومت ایران باید مطمئن باشد که ما با اقدامات بیثباتکننده آن، مقابله خواهیم کرد».
تصویر برگرفته از صفحه اصلی وبسایت وزارت خارجه آمریکا
وزارت خارجه ایالات متحده در گزارش خود اظهار کردهاست که تهران، از زمان برپایی جمهوری اسلامی، به یک سیاست دولتی برای مدیریت، اجرا و تسهیل اقدامات تروریستی در سطح جهانی روی آوردهاست. آمریکا نیروی قدس سپاه و وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی را به حمایت از فعالیتهای تروریستی متهم کرده و میگوید جمهوری اسلامی «تقریبا برخلاف هر کشور دیگری در جهان» برای حمایت از تروریسم از نهادهای نظامی و امنیتی خودش بهره میبرد.
آمریکا بار دیگر تاکید کرده است که توسعه موشکهای بالیستیک توسط جمهوری اسلامی «تهدیدی قطعی» علیه امنیت منطقه است.
وزارت خارجه ایالات متحده در سومین فصل از گزارش خود به جزئیات مربوط به آنچه «اقدامات مالی غیر قانونی» تهران نامیده، پرداختهاست. به گفته این وزارتخانه، تهران از ساز و کارهای مالی «فریبکارانه و غیرشفاف» برای حمایت از گروههای نیابتی و توسعه موشکهای بالیستیک و دیگر جنگافزارها استفاده میکند.
آمریکا، تهران را تهدیدی برای امنیت ترابری دریایی در خلیج فارس و دریای سرخ توصیف کرده و میگوید سپاه پاسدارن در خلیج فارس دست به مجموعهای از اقدامات غیر ایمن و غیر حرفهای زدهاست و در «بازداشت غیرقانونی» ملوانهای آمریکایی و بریتانیایی، سابقه دارد.
وزارت خارجه آمریکا میگوید جمهوری اسلامی مجموعهای فزاینده از خرابکاریهای اینترنتی، حملات سایبری و جاسوسی در فضای مجازی علیه زیرساختهای اساسی، نهادها و شخصیتهای مالی و اقتصادی، و نهادهای آموزشی دارد.
ایالات متحده در این گزارش تازه به موارد نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی، مجازات کنشگران مدنی، در انزوا قرار دادن گروههای تباری و دینی، دوری گزیدن از قانون و معیارهای حقوقی، شکنجه و اعدامهای بیرویه اشاره کردهاست. حکومت ایران متهم شده که نه تنها در داخل، که خارج از مرزهای خود نیز به نقض حقوق بشر اقدام کردهاست.
در واپسین فصل این گزارش، تهران به بهرهبرداری و سوءاستفاده در حوزه محیط زیست متهم شدهاست. وزارت خارجه آمریکا میگوید حکومت ایران «دهههاست مشغول اجرای سیاستهای گمراهکننده در زمینه کشاورزی، پروژههای سدسازی توسط سپاه و نزدیک شدن بیسابقه به یک بحران زیستمحیطی است». آمریکا میگوید حکومت ایران در واکنش به شرایط وخیم آبی ناموفق بوده و همین موضوع به مهاجرت اجباری میلیونها نفر انجامیدهاست.
شماری از اتهامهای منتشر شده در این گزارش تازه، پیشتر و در دولتهای قبلی آمریکا نیز مطرح شدهاند. از جمله اتهام حمایت دولتی از تروریسم، اتهام نقض حقوق بشر، اتهامها در زمینه برنامه موشکی و یا فعالیتهای مالی جمهوری اسلامی.
تهران همواره اتهام حمایت از تروریسم را رد کردهاست. جمهوری اسلامی میگوید برنامه موشکیاش، نه آن طور که آمریکا «تهدیدکننده» توصیف میکند، بلکه یک برنامه «دفاعی» است. تهران میگوید حضور نظامی ایالات متحده و کشورهای خارجی در خلیج فارس باید پایان یابد. مقامهای ایران در موارد مختلف اظهاراتی را، دال بر تهدید به بستن تنگه هرمز، در واکنش به قطع احتمالی صادرات نفت و یا مسائل دیگر، مطرح کردهاند. وزارت خارجه جمهوری اسلامی در مواردی بهطور رسمی اتهامهای مربوط به انجام حملات سایبری یا خرابکاریهای مجازی را رد کردهاست.
دولت دونالد ترامپ در بهار گذشته از توافق اتمی با ایران خارج شد. آقای ترامپ گفته این توافق نه تامینکننده منافع ملی کشورش است و نه جلوی دستیابی نهایی ایران به سلاح هستهای را گرفته و نه مانع از مسائلی مانند «حمایت از تروریسم»، «فعالیتهای مخرب» و یا توسعه برنامه موشکی جمهوری اسلامی شدهاست.
از سوی دیگر باراک اوباما، رئیسجمهوری پیشین، و شماری از مقامهای دولت او که به توافق اتمی با تهران دست یافتند، میگویند توافق اتمی موفق شده برنامه هستهای تهران را بهطور مشخصی تحت راستیآزمایی قرار داده و در راه تولید سلاح هستهای مانع ایجاد کند، در عین حال که قرار نبوده به باقی مشکلات میان دو کشور پایان دهد.
اخیرا نیز شماری از مقامهای پیشین آمریکا، از جمله ادارهکننده پیشین اطلاعات ملی، وزیر خارجه و وزیر خزانهداری اسبق آن کشور در بیانیهای هشدار دادهاند که سیاست دونالد ترامپ در قبال ایران، بدون اینکه روزنهای به دیپلماسی بگشاید، خطر جنگ با ایران را در پی دارد.
آقای ترامپ و آقای پومپئو در موارد مختلفی گفتهاند هدف از سیاستهای تازه آمریکا این است که جمهوری اسلامی «رفتار خود را تغییر دهد».
وبسایت وزارت خارجه آمریکا|ت|خ.ک