معاون اول رئیس جمهور ایران میگوید که با برنامهریزیها و «سازوکارهای» پیشبینی شده در دولت حسن روحانی، آمریکا «به هیچ وجه» موفق به متوقف کردن فروش نفت ایران و به صفر رساندن آن نخواهد شد.
اظهارات این مقام بلندپایه در آستانه اعمال دور دوم از تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران بیان میشود که قرار است از ۱۳ آبانماه جاری اجرایی شود و بیش از همه صنعت نفت ایران را نشانه خواهد رفت.
مقامهای رسمی آمریکا بارها اعلام کردهاند که تلاش دارند کشورهای مشتری نفت ایران را قانع کنند که خرید نفت خود از ایران را به صفر برسانند، در غیر این صورت با مجازاتهای این کشور روبهرو خواهند شد.
اسحاق جهانگیری روز یکشنبه، ششم آبانماه، در واکنشی دوباره به این تلاشها گفت: «با برنامهریزی دولت و سازوکارهای در نظر گرفته شده برای اداره کشور، با جدیت اعلام میکنم که آمریکاییها به هیچ وجه قادر نمیشوند فروش نفت کشور را متوقف کنند.»
به گفته وی، «آمریکاییها که از هفته گذشته برای رسیدن به ۱۳ آبان روزشمار راه انداختهاند، هیچ اتفاق جدیدی در این روز نمیافتد و هر آن چه قرار بود اتفاق بیفتد را طی سه الی چهار ماه گذشته انجام دادهاند؛ البته دولت نیز در قبال اقدامات آنها برنامهریزیهای خود را انجام داده است.»
آقای جهانگیری توضیحی درباره این سازوکارها و برنامهریزیهای دولت نداد، اما از گفتههای او در خبرگزاری ایرنا چنین برمیآید که حسن روحانی و مشاورانش روی افزایش قیمت نفت با آغاز تحریمهای آمریکا حساب میکنند.
وی اظهارات مقامهای آمریکایی مبنی بر جایگزینی نفت عربستان به جای نفت ایران به منظور جلوگیری از افزایش قیمت این کالا را «دروغ» دانسته و افزود: «قیمت نفت که حدود ۳۰ دلار می فروختیم اکنون به ۸۰ دلار رسیده است، آمریکاییها اگر میتوانستند فروش نفت ایران را متوقف کنند حتما قیمت نفت به بالای صد دلار میرسید.»
معاون اول روحانی با اشاره به این که ایران در ماههای گذشته ۲.۵ میلیون بشکه نفت صادر کرده، افزود: «فکر میکنیم اگر یک میلیون بشکه نفت هم صادر کنیم درآمد نفت را به دست آوریم.»
جهانگیری در حالی از ادامه فروش نفت ایران خبر داده که در ماههای اخیر مرتبا اخباری مبنی بر تصمیم کشورها برای توقف خرید نفت ایران منتشر شده است.
از جمله خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که شرکت ملی نفت چین (سیانپیسی) همراه با شرکت دولتی سینوپک تصمیم گرفتهاند که در ماه ماه نوامبر، به ایران سفارش خرید نفت ندهند.
چین بزرگترین مشتری نفتی ایران است و بنا بر گزارش جدید اداره اطلاعات انرژی آمریکا که اول آبان منتشر شد، در ۹ ماه امسال به طور متوسط روزانه ۶۴۴ هزار بشکه نفت از ایران وارد کرده، اما در ماه سپتامبر این رقم به ۴۴۱ هزار بشکه افت پیدا کرده است.
با این حال کریستوفر جانسون سردبیر بخش انرژی رویترز دو هفته پیش در توئیتی نوشت که ارزیابی رویترز نشان میدهد صادرات روزانه نفت ایران در نیمه اول ماه جاری (اکتبر) حدود ۱.۳۳ میلیون بشکه بوده و دیگران نیز حداکثر صادرات ۱.۵ میلیون بشکه را ارزیابی کردهاند، اما دادههای «تانکر ترکرز» نشان میدهد که این رقم ۲.۲ میلیون بشکه بوده است و نسبت به سال گذشته تنها ۱۰ درصد کاهش یافته است.
روزنامه فایننشال تایمز نیز در گزارشی با عنوان «نفتکشهای ارواح» مینویسد که گزارش «تانکر ترکرز» نشان میدهد ایران با انواع روشها، از جمله خاموش کردن سیستم سیگنال ردیابی نفتکشها، تعویض محموله کشتیها در نیمه راه و غیره، مقادیر چشمگیری نفت راهی بازار میکند که از چشم بسیاری از شرکتهای ردیابی نفتکشها پنهان میماند.
اسحاق جهانگیری در اظهارات خود همچنین به آن چه «مقاومت» کشورهای اروپایی مقابل آمریکا نامیده و نیز حمایت دولتهای «دوست» از جمله چین، روسیه و هند اشاره کرده که مانع به صفر رسیدن فروش نفت ایران شدهاند.
به گفته این مقام رسمی، «دارو و کالاهای اساسی که رایگان به ایران داده نمیشود و باید پول آنها را جابهجا کنیم، برنامه آمریکاییها این بود تا مانع از انتقال پول برای تهیه کالاهای اساسی به کشور شوند. آنان بسیار تلاش کردند تا فروش نفت ایران را به صفر برسانند و میبینید که دولتهای اروپایی در مقابل آنها مقاومت میکنند و طرف برجام هستند.»
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به «حمایت دولتهای دوست» از ایران افزود که «به همین منظور آمریکاییها فشار خود را به شرکتها وارد میکنند و میگویند هر شرکتی با ایران کار کند ما آن را تحریم میکنیم.»
جهانگیری در عین حال «فضای ارزی» و «ذخایر اسکناس» ایران را «خوب» توصیف کرده و گفته است: «امروز بالای ۱۰۰ میلیارد دلار ذخایر ارزی داریم… امروز بیسابقه ترین ذخایر اسکناس در تاریخ ایران وجود دارد.»
از پیش از اعلام خروج آمریکا از توافقنامه برجام، بازار ارز در ایران با نوسانات بیسابقهای روبهرو شد و با وجود تلاشهای بسیار، نرخ دلار و ارزهای دیگر کماکان بسیار بیشتر از قبل از آن تاریخ است.