علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، با اشاره به این که در سال ۲۰۱۹ «شیوه برخورد» ایران با حملات اسرائیل در سوریه «بسیار متفاوت از شیوه برخورد در گذشته» خواهد بود گفت: «نتانیاهو این قدر احمق نیست» که در آستانه انتخابات «به دنبال جنگ در جبهه شمالی» باشد.
علی شمخانی در مصاحبهای که روز شنبه، چهارم اسفند، در خبرگزاری تسنیم منتشر شد، در پاسخ به پرسشی درباره این که آیا جمهوری اسلامی در برابر حملات اسرائیل به سوریه «سیاست صبر یا امتناع» پیشه کرده است گفت: با همکاری ارتش سوریه و مجموعه همپیمانان «تدابیری اندیشیدهایم که از خط قرمز خود در حوزه تلفات انسانی ناشی از هرگونه تجاوز و تعدی محافظت کنیم».
تهدید شمخانی به مقابله نظامی با اسرائیل، پاسخ پیام تهدیدآمیز توئیتری نتانیاهو است اما میتواند بُعد داخلی نیز داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
تهدیدهای نظامی ایران و اسرائیل علیه یکدیگر
اسرائیل در سالهای اخیر به دهها پایگاه و تأسیسات متعلق به ایران و گروههای مورد حمایتش در سوریه حمله کرده و بارها گفته است اجازه نخواهد داد که جمهوری اسلامی حضور نظامیاش در سوریه را تثبیت کند.
با این حال علی شمخانی با اشاره به این که «برای ما مسجل و قطعی است که رژیم صهیونیستی به دنبال جنگ در جبهه شمالی نیست» گفت: «نتانیاهو اگر در چند جبهه به طور همزمان درگیر شود، حتماً به زندگی سیاسی متزلزل خود در آستانه انتخابات پایان خواهد داد؛ فکر نمیکنم این قدر احمق باشد.»
شمال اسرائیل هممرز با سوریه است و بلندیهای جولان و استان سوری قنیطره در آن منطقه واقع شدهاند.
اسرائیل بارها درباره امنیت این قسمت از مرزهای خود به جمهوری اسلامی و گروههای متحدش هشدار داده است.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران همچنین گفت: «بعد از حمله به تی ۴ بهشدت پاسخ دادیم و ضربه سنگینی به آنها وارد کردیم.»
اسرائیل نخستین بار در ۲۱ بهمن ۹۶ به پایگاه تی ۴ در استان حمص سوریه حمله کرد و حمله علیه نیروهای ایرانی مستقر در این پایگاه دستکم یک بار دیگر در تیرماه ۹۷ نیز تکرار شد.
بنا بر تصاویری که فرمانده نیروی هوایی اسرائیل در نشستی خبری ارائه کرد، ظاهرا اسرائیل در جریان این حملات از جنگنده بسیار پیشرفته اف ۳۵ استفاده کرده است.
پس از این حمله، مقامهای جمهوری اسلامی به مدت چندین هفته اسرائیل را به «پاسخ دندانشکن» و «در زمان مناسب» تهدید کردند و سرانجام در اوایل خرداد چندین راکت به سوی بلندیهای جولان شلیک شد که به گفته ژنرال عامیکام نورکین، فرمانده نیروی هوایی اسرائیل، از بین ۳۲ راکت شلیکشده جز چهار فروند بقیه در «خارج از اسرائیل» فرود آمد.
از سوی دیگر پیشبینی جدید علی شمخانی درباره «عدم گشایش جبهه شمالی» در حالی منتشر میشود که وی خرداد امسال گفته بود ایران هیچ حضوری در جنوب سوریه [شمال اسرائیل] ندارد.
این مقام امنیتی نظامی ایران، همچون سایر مقامهای جمهوری اسلامی، درباره «اشراف اطلاعاتی» اسرائیل ابراز تردید کرد و گفت: «در یک مورد، به طمع حمله به انبار موشک، انبار قالیِ لولهشده را هدف قرار دادند که از نظر نظامی افتضاحی نابخشودنی است.»
«ترامپ اهل جنگ نیست»
علی شمخانی در بخش دیگری از مصاحبهاش با خبرگزاری تسنیم درباره رئیس جمهوری آمریکا ادعا کرد: «ترامپ اهل جنگیدن نیست؛ برای این که نجنگد تهدید میکند.»
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با اشاره به این که دولتهای آمریکا از زمان اوباما در پی «ائتلافسازی علیه ایران» بودهاند گفت: آنها موفق نشدند چون «موضع کشورهای عربی در این زمینه موضع واحد و یکپارچهای نیست».
علی شمخانی «بسیاری از کشورهای عربی حتی در حاشیه جنوبی خلیج فارس» را دارای «روابط دوستانه با ایران» توصیف کرد و گفت: «حتی امارات هم مواضع کاملاً منطبقی با عربستان ندارد» و مقامهایی از داخل آن کشور «پیام همکاری و رفع سوء تفاهم میدهند.»
او در این باره توضیح بیشتری نداد.
در مقابل شماری از کشورهای عربی، از جمله در «اتحادیه عرب» و «شورای همکاری خلیج فارس»، همواره با انتقاد از «اقدامات بیثباتکننده ایران در منطقه» خواستار پایان یافتن «دخالتهای جمهوری اسلامی در امور داخلی کشورهای عربی» شدهاند.
بستن تنگه هرمز
علی شمخانی همچنین تحریمهای آمریکا علیه صادرات نفت ایران را «غیرقانونی» خواند و بار دیگر به «ابتکاراتی» اشاره کرد که این تحریمها را «خنثی میکند».
با این حال وی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه برخی ناظران خارجی تهدید ایران به بستن تنگه هرمز را «بلوف و ژست» تلقی میکنند گفت: «قطع صادرات نفت الزاما مساوی با مسدود شدن تنگه هرمز نیست و روشهای متعددی برای محقق کردن آن وجود دارد که امیدواریم مجبور به استفاده از آن نشویم».
مقامهای جمهوری اسلامی، از جمله حسن روحانی، چندین بار با اعلام اینکه «اگر ایران نتواند نفت خود را صادر کند، دیگر کشورها هم نخواهند توانست» تلویحا به بستن تنگه هرمز به عنوان یکی از مهمترین گذرگاههای نفت جهان، تهدید کردهاند.
با این حال دریاسالار جان ریچاردسون، فرمانده عملیاتی نیروی دریایی آمریکا، هشدار داده است که ایالات متحده با استفاده از زور هم که شده آزادی رفتوآمد کشتیها در تنگه هرمز را حفظ خواهد کرد.