یکی از پرسشها در دیدار گروهی از دانشجویان با رهبر جمهوری اسلامی «اقدام برخیها در نسبت دادن تصویب برجام به رهبری» بود. در قالب این پرسش فرصتی برای علی خامنهای فراهم آمد که از خودش در توافق هستهای سلب مسئولیت کند.
به گزارش خبرگزاریهای داخلی، غروب چهارشنبه ۱ خرداد گروهی از دانشجویان به مناسبت ماه رمضان به دیدار رهبر جمهوری اسلامی رفتند. خامنهای در پاسخ به این پرسش که آیا به دستور او و زیر نظر او برنامه جامع اقدام مشترک به تصویب رسیده است، از خودش سلب مسئولیت کرد. خامنهای گفت:
«در نامهای که درباره برجام به مسئولان نوشتم مشخص است که تصویب باید چگونه باشد. در آن نامه شرایطی ذکر شده که در آن صورت، تصویب میشود. البته اگر آن شرایط و خصوصیات اجرا و اعمال نشد، وظیفه رهبری این نیست که وسط بیاید و بگوید برجام نباید اجرا شود. معتقدم در زمینههای اجرایی نباید رهبری وارد میدان شود و کاری را اجرا کند یا جلوی آن را بگیرد، مگر در مواردی که به حرکت کلی انقلاب ارتباط پیدا میکند که در آنجا وارد میشویم.»
خامنهای در ادامه این سخنان یادآوری کرد:
«من به برجام به آن صورتی که عمل و محقق شد، خیلی اعتقادی نداشتم و بارها نیز به خود مسئولان این کار از جمله به آقای رئیسجمهور و وزیر محترم امور خارجه این مطلب را گفتیم و موارد زیادی را به آنها تذکر دادیم.»
تلاش خامنهای برای سلب مسئولیت از شکست برجام تازگی ندارد. رهبر جمهوری اسلامی در سخنانی که بعد از خروج آمریکا از برجام ایراد کرد، گفته بود:
«از روز اول بارها گفتم به آمریکا اعتماد نکنید. گفتم اگر میخواهید قرارداد ببندید، تضمین لازم را بگیرید و بعد ببندید.»
اردیبهشت سال گذشته محمود احمدینژاد همزمان با این سخنان با انتشار بیانیهای اعلام کرد که به رغم مخالفت او، خامنهای با آغاز مذاکرات در عمان موافقت کرده است. علی اکبر صالحی که از سالهای ۸۹ تا ۹۲ تصدی وزارت خارجه ایران را به عهده داشت، مخالفت محمود احمدینژاد با مذاکرات عمان را تأیید کرده است.
چهارشنبه ۲۴ مرداد سال گذشته نیز علی خامنهای در سخنانی پربازتاب که بعدها به شکل تحریفشدهای در سایت او بازنشر شد گفته بود:
«در قضیه برجام بنده اشتباه کردم اجازه دادم که وزیر خارجه ما با آنها صحبت کند. ضرر کردیم.»
علی اکبر صالحی در مصاحبه با شبکه العالم گفته است:
«آن زمان که من در وزارت امور خارجه بودم موضوع را به خدمت رهبر عرض کردم و گفتم، اجازه دهید که ما با آمریکاییها راجع به موضوع هستهای وارد مذاکره شویم. حضرت آقا فرمودند که به آمریکاییها نمیشود اعتماد کرد. خدمت ایشان عرض کردم که اگر اجازه دهید، ما در موضوع هستهای هم این را تجربه کنیم. ایشان فرمودند: اشکالی ندارد، بروید و این کار را انجام دهید، اما بدانید که این اتمام حجت خواهد بود.»
صالحی در کتابش (گذری در تاریخ) از چهار شرط علی خامنهای برای مذاکره با آمریکا در عمان هم پرده برمیدارد:
مذاکره در سطح وزیر خارجه برگزار نشود و نماینده ایران در حد وزیر آنجا نرود
مذاکره فقط برای مذاکره نباشد
مذاکره فقط در ارتباط با موضوع هستهای باشد
رئیسجمهوری هماهنگکننده دو مسیر مذاکره باشد: مسیر اول همان مسیر مذاکره ۱+ ۵ و مسیر دوم مذاکره محرمانه با آمریکا
یاسر حزباوی، یکی از مریدان خامنهای روایت دست اولی از اعتراف به اشتباه رهبر جمهوری اسلامی به دست میدهد:
«حالاکه سایتها حذف کردن من عین عبارتهای آقا رو که خودم شنیدم بنویسم: اون بار هم که مذاکره کردیم من اشتباه کردم اجازه دادم، اون فردی که آمد و اصرار کرد گفت شما همه چیز رو تجربه کردید این رو هم تجربه کنید من هم اون لحظه، دیدید بعضی وقتها آدم خام میشه، خام شدم اون لحظه و قبول کردم و اشتباه کردم.»