دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، روز چهارشنبه پنجم تیرماه دستکم سه بار درباره تنش بین ایران و آمریکا اظهارنظر کرد و در آخرین موضعگیری خود گفت که اگر رهبران ایران توافق نخواهند، «خودخواه» و «احمق» هستند.
آمریکا در ۱۸ اردیبهشت پارسال از برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام خارج شد و تحریمهای معلق شده علیه ایران را بازگرداند.
آقای ترامپ بارها خواستار مذاکره با مقامهای ایرانی برای دستیابی به یک توافق تازه به جای برجام شده است، ولی رهبران جمهوری اسلامی این درخواست را رد کردهاند.
وی روز چهارشنبه قبل از عزیمت به ژاپن، با اشاره به ایران به خبرنگاران گفت: «وضعیت اقتصادی آنها پریشان است. در حال حاضر اقتصادشان در وضعیت وحشتناکی است، آنها یا میتوانند الان بهسرعت به اوضاع اقتصادیشان سروسامان بدهند یا اینکه این وضع ۱۰ سال طول خواهد کشید. من وقت زیادی دارم. در میان مدت، تحریمهای خیلی قدرتمندی بر آنها تحمیل شده است».
رئیسجمهوری آمریکا که اظهاراتش از شبکه فاکسنیوز پخش میشد، افزود: «ولی ایران باید کار درستی برای مردمش انجام بدهد. ولی مطمئن نیستم که رهبران ایران به مردم خودشان اهمیت میدهند. اگر اهمیت میدهند باید توافق کنند، اگر اهمیت نمیدهند باید فکری برای خودشان بکنند. باید بدانند درباره کاری که میکنند خودخواه و احمق هستند».
آقای ترامپ پیش از این اظهارات، در موقعیتی دیگر گفته بود که اگر توافقی با ایران به دست نیاید مشکلی با آن ندارد، و افزود که برای رسیدن به توافق با تهران «وقت نامحدود» دارم.
وی که در نشست «کنفرانس اتحاد عقیده و آزادی» سخنرانی میکرد، اظهار داشت: «اگر این اتفاق نیفتد، مشکلی با آن ندارم. برای این قضیه وقت نامحدود دارم».
رئیسجمهوری آمریکا همچنین در گفتوگو با بخش تجاری شبکه خبری فاکس درباره احتمال وقوع جنگ بین دو کشور گفته بود که «امیدوارم پیش نیاید اما اگر اتفاقی بخواهد بیفتد ما در موضعی بسیار قوی قرار داریم».
آقای ترامپ همچنین هشدار داده بود که در صورت وقوع درگیری بین دو کشور، «جنگ [ایران] با ایالات متحده زیاد طولانی نخواهد کشید».
تنش بین دو کشور پس از سرنگونی پهپاد آمریکایی توسط یگان موشکی سپاه پاسداران در روز ۳۰ خرداد به اوج خود رسیده است و این نگرانی بوجود آمده که یک درگیری تصادفی بین ایران و آمریکا ممکن است به جنگی تمام عیار در خاورمیانه منجر شود.
رئیسجمهوری آمریکا روز چهارم تیرماه در توئیتی هشدار داد که حمله مجدد ایران به هر هدف آمریکایی با پاسخ سهمگین واشینگتن روبهرو میشود.
وی این توئیت را در واکنش به اظهارات مقامات جمهوری اسلامی و افزایش تنشها میان تهران و واشینگتن نوشت و افزود رهبران ایران واژههایی را که از سر «رحم» و «مروت» بیان میشود، نمیفهمند بلکه «متاسفانه فقط قدرت و زور را میفهمند».
پیش از این واکنش آقای ترامپ، حسن روحانی همتای ایرانی وی در یک سخنرانی از تحریم رهبر جمهوری اسلامی به شدت انتقاد کرده و گفته بود که «کاخ سفید دچار معلولیت ذهنی شده است».
آمریکا در پاسخ به سرنگونی پهپادش، روز دوشنبه آیتالله علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامیف بیت رهبری و منصوبان آنها را تحریم کرد. هشت فرمانده سپاه نیز در این فهرست قرار گرفتند.
استیو منوچین وزیر خزانهداری آمریکا هم اعلام کرد که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، نییز تا آخر هفته در لیست تحریمهای اقتصادی ایالات متحده قرار میگیرد.
اوجگیری تنش در روابط دو کشور همزمان شده است با انتشار این خبر که ایران قرار است از روز پنجشنبه ششم تیر، تولید اورانیوم با غنای پایین خود را افزایش دهد و از مرز ۳۰۰ کیلوگرم عبور کند.
تهران میگوید که این اقدام ذیل برجام صورت می گیرد و به معنی کاهش تعهداتش در این توافق است، زیرا پس از خروج آمریکا از برجام از منافع آن بهرهمند نشده است.