گروه کشورهای پنج به علاوه یک، که در سال ۲۰۱۵ توافق هستهای ایران را در وین امضا کردند، اکنون با نقض یکی از مفاد این توافق در زمینه حد مجاز ذخایر اورانیوم غنیشده از سوی ایران، به این کشور هشدار دادهاند.
پس از آن که آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز دوشنبه اول ژوئیه، اعلام کرد که میزان ذخایر اورانیوم غنی شده ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده، آمریکا، فرانسه، بریتانیا، آلمان، روسیه و چین و همچنین سازمان ملل متحد به این اقدام ایران واکنش نشان دادند.
شدیدترین واکنش مربوط به آمریکا بود که خود به فرمان دونالد ترامپ، رییس جمهوری این کشور از برجام خارج شده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، نیز روز دوشنبه در واکنش به عبور ایران از حد مجاز ذخیره اورانیوم غنیشده، در اتاق بیضیشکل خود در کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «من پیامی برای ایران ندارم. آنان میدانند که چه انجام میدهند. آنها میدانند که با چه بازی میکنند، من فکر میکنم که آنان با آتش بازی میکنند.»
کمی پیش از این اظهارنظر ترامپ، کاخ سفید با انتشار بیانیهای نوشت که از اساس، دادن اجازه به ایران برای غنیسازی اورانیوم اشتباه بود. دفتر ریاست جمهوری آمریکا تأکید کرد که حتی پیش از برجام هم احتمال عدم پایبندی ایران به ایران توافق وجود داشت.
کاخ سفید در این بیانیه با تأکید بر این که ایران نباید به هیچ وجه به سلاح اتمی دست پیدا کند، خواستار بازگشت به «استاندارد توقف کامل غنیسازی» در این کشور شد.
مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا نیز با انتشار پیامی در توئیتر بر همین سیاست تأکید کرد و نوشت: «رژیم ایران گامهای تازهای برای پیشبرد جاهطلبیهای هستهایش برداشته است. رژیم یک بار دیگر از برنامه هستهایش برای اخاذی از جامعه بینالمللی و تهدید امنیت منطقه استفاده میکند. بزرگترین حامی تروریسم در جهان نباید اجازه غنیسازی اورانیوم در هیچ میزانی داشته باشد.»
همچنین امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه که شامگاه دوشنبه با دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا درباره ایران تلفنی گفتوگو کرد، به این کشور هشدار داد که در اسرع وقت ذخیره اورانیوم غنیشده خود را به حد مجاز در برجام بازگرداند.
کاخ الیزه، روز سهشنبه دوم ژوئیه، با انتشار بیانیهای نوشت که رئیس جمهوری فرانسه با ابراز نگرانی از گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی، از ایران خواست تا علاوه بر بازگشت به حد مجاز ذکرشده در برجام برای ذخیره اورانیوم غنیشده ایران، این کشور از هرگونه اقدام دیگر در جهت نقض برجام خودداری کند.
ماکرون همچنین پایبندی فرانسه به برجام و نیز حق بهرهمند شدن ایران از امتیازات اقتصادی برجام را یادآور شده و اضافه کرده که در روزهای آتی در زمینه پایبندی ایران به تعهداتش در برجام تلاش میکند.
جرمی هانت، وزیر امورخارجه بریتانیا نیز روز دوشنبه در صفحه توئیتر خود نوشت از این که ایران تعهدات خود در برجام را نقض کرده «عمیقا نگران» است.
او تأکید کرد که بریتانیا قاطعانه خواستار اجرای برجام است و از تمام ابزارهای دموکراتیک نیز برای کاهش تنشهای منطقهای استفاده خواهد کرد. وزیر امورخارجه بریتانیا از ایران خواست تا از هرگونه اقدام جدید در جهت نقض برجام خودداری کند.
همچنین یک منبع آگاه در وزارت امورخارجه آلمان که نامش فاش نشده، در این باره گفت: ما از ایران میخواهیم که از این اقدام خود عقبنشینی کند و برجام را تضعیف نکند.
او تأکید کرد که آلمان عمیقا از این موضوع نگران است و به همراه دیگر طرفهای برجام گامهای بعدی را به دقت مورد بررسی قرار خواهد داد.
سرگئی لاوروف، وزیر امورخارجه روسیه نیز روز سه شنبه از ایران خواست تا تسلیم احساسات نشود و به اصول اساسی برجام وفادار بماند.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امورخارجه روسیه نیز گفت که عبور از حد مجاز اورانیوم غنی شده، «موجب تأسف است، اما نیابد از آن فاجعه ساخت». او همچنین از کشورهای اروپایی خواست که وضعیت کنونی را «حادتر» نکنند.
چین نیز از این اقدام ایران ابراز تأسف کرد. سخنگوی وزارت امورخارجه این کشور روز سهشنبه گفت: «ما از همه طرفین میخواهیم که وضعیت را در چشمانداز جهانی بلندمدت و برای رعایت برجام بررسی کنند تا از تنش جدید جلوگیری شود.»
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در این زمینه ابراز نگرانی کرد، اما بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نیز که پیشتر خواستار اجرای تحریمهای پیشبینی شده علیه ایران در توافق هستهای شده بود، روز دوشنبه از کشورهای اروپایی خواست تا ایران را تحریم کنند.