۱۴میلیون و ۶۰۰هزار دانش آموز برای سال تحصیلی ۹۹-۹۸ ثبتنام کردهاند. مدارس دو شیفته یا فرسوده، کلاسهایی با تراکم۴۰ محصل، کمبود نیروی انسانی و معلم و تبعیض بین مرکز و پیرامون، چالشهای اصلی آموزش و پرورش هستند.
میلیونها دانشآموز ایرانی در انتظار شروع سال تحصیلی جدید هستند. آمار ثبتنام شدهها، افزایش ۵۰۰هزار نفری محصلان به نسبت سال گذشته را نشان میدهد و این در حالی است که وزیر آموزش و پرورش به کمبود حدود ۱۰۰هزار معلم اذعان میکند. وزیر گفته که با استفاده از آموزشیاران، معلمان پیشدبستانی، خروجیهای دانشگاه فرهنگیان و معلمان حق التدریسی این مشکل برطرف خواهد شد.
الهیار ترکمن، معاون برنامه ریزی و توسعه منابع آموزش و پرورش، در توضیح شاکله نیروی انسانی این وزارتخانه به خبرگزاری مهر گفته است: «از٨٧٠ هزار نفر نیروی شاغل درآموزش و پرورش؛ ۶۴ درصد معلمان، ١١درصد نیروهای حق التدریسی، ۵ درصد نیروی کیفیت بخشی و٢٠ درصد مدیریت آموزشگاهی هستند.»
از بین ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار دانشآموز سال تحصیلی جدید، هشت میلیون و ۱۹۶هزار نفرشان در دوره ابتدایی ثبتنام کردهاند. محسن حاجیمیرزایی، وزیر آموزش و پرورش میگوید: «بازگشایی مدارس ایرانی در ۱۱۰ مدرسه، ۷۷ شهر و ۴۹ کشور انجام میشود.»
وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده که برای شروع سال تحصیلی جدید، ۵۷۰ هزار کلاس درس پیشبینی شده است. خبرگزاری مهر با اشاره به وجود ۳۰۰۰ کلاس درس ابتدایی با بیش از ۴۱ دانش آموز و مدارس دو یا سه شیفته، از کمبود فضای آموزشی به ویژه در حاشیه کلانشهرهایی چون تهران خبر میدهد. خانم رضوان حکیم زاده معاون آموزش ابتدایی وزارت اموزش و پرورش با قبول چنین تراکمی میگوید: «عدالت آموزشی باید در مناطق محروم و کم برخوردار هم اتفاق بیفتد چراکه در آن مناطق عدالت آموزشی فرصتها و دسترسی را با مشکل مواجه کرده است و حتی در برخی مناطق تراکم دانشآموزی از حد استاندارد بالاتر است. باوجود آنکه تراکم کلاسی نباید بالای ۲۶ نفر در دوره ابتدایی باشد؛ ۶٢ درصد جمعیت دانشآموزان ابتدایی در کلاسهای بالای ٢۶ نفر تحصیل میکنند و ۳۰۲۲ کلاس درس نیز بالای ۴۱ نفر هستند.»
شمار دانش آموزان غیرایرانی در سال تحصیلی جاری نیز حدود ۵۰۰ هزار نفر اعلام شده است. حاجیمیرزایی گفته که ۱۲۳ هزار نفر آنها مجوز و مدارک هویتی ندارند و حدود ۳۷۰ هزار نفر دیگر در ۲۸ هزار مدرسه ثبت نام شدهاند.
مدارس فرسوده و ناامن
۳۰درصد فضاهای آموزشی ایران فرسودهاند و نیاز به نوسازی دارند. مهرالله رخشانی مهر، رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس اعلام کرده که ۱۰ هزار کلاس درس برای سال جدید آماده بهرهبرداری است که عمده آن در استان خوزستان قرار دارد. خبرگزاری مهر به نقل از او مینویسد: «تلاش کردیم به سمت احداث مدارس بزرگ برویم و استانداردهای لازم را رعایت کنیم، بنابراین ساخت مدارس بزرگ و مجتمعهای آموزشی در دستور کار است که اغلب مجهز به سالنهای ورزشی؛ نمازخانه و کتابخانه است.»
وزارت آموزش و پرورش از بازسازی و نوسازی مدارس آسیب دیده در زلزله کرمانشاه یا سیل استانهای لرستان و گلستان نیز خبر داده است. اعلام شده که ۴۱۵ کلاس درس در کرمانشاه، ۱۶۰ کلاس در گلستان بازسازی و ۳۱۰ مدرسه در لرستان بازسازی، تعمیر یا تجهیز شدهاند.
مهراله رخشانی مهر رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس ایران وعده کرده که ۲۴هزار بخاری نفتی نیز از مدارس برچیده شوند و حذف مدارس خشت و گلی استان سیستان و بلوچستان نیز تا پایان آبان انجام شود.
رخشانیفر پیشتر اعلام کرده که مدارس خشت و گلی ایران در دو سال گذشته از هزار واحد به ۴۰۰واحد کاهش یافتهاند. نیمی از این مدارس در سیستان و بلوچستان قرار دارند و باقی در استانهایی چون کرمان یا گلستان. مدارس کپری و خشت وگلی هر آن امکان فرو ریختن دارند. در سال ۹۵ دختربچهای در چابهار زیر آوار دیوار فرسوده و خشتی مدرسه جان باخت.