با وجود برقراری مقررات منع رفت و آمد درعراق و حضور شدید پلیس ضد شورش در مناطق اصلی شهرهای مختلف، هزاران نفر برای سومین روز در شهرهای عراق به خیابانها آمدند. تا کنون دستکم ۲۷ عراقی کشته و حدود ۱۵۰۰ نفر زخمی شدهاند.
روز پنجشنبه سوم اکتبر شهرهای عراق، از جمله بغداد پایتخت این کشور مجددا شاهد اعتراض هزاران نفر بود. تظاهرات علیرغم برقراری مقررات منع رفت و آمد و حضور شدید نیروهای پلیس ادامه پیدا کرد.
بنا بر گزارش رسانهها نیروهای پلیس به سوی تظاهرکنندگان شلیک کردهاند. خبرگزاری آلمان خبر از کشته شدن دستکم ۲۵ نفر در سه روز گذشته را منتشر کرده است که یکی از آنها از نیروهای امنیتی است.
گفته میشود که از منطقه سبز بغداد صدای انفجارهای متعدد به گوش رسیده است. خبرگزاری آلمان به نقل علی البیاتی، عضو کمیسیون حقوق بشر عراق نوشته است که تا کنون ۱۴۸۴ نفر در جریان تظاهرات اعتراضی عراقیها زخمی شدهاند. بیشتر معترضان جوان هستند.
این اعتراضات یک سال پس از به قدرت رسیدن عادلالمهدی، نخست وزیر عراق صورت گرفته است و چالش جدیدی برای این کشور محسوب میشود. کشوری که کارزار طولانی مبارزه با دولت اسلامی (داعش) را پشت سر گذاشته است.
آخرین اخبار از بغداد حاکی از آرامش نسبی پایتخت عراق دارد. نیروهای نظامی به شکل گسترده در سراسر شهر بغداد مستقر هستند. یک منبع پلیس به خبرگزاری آلمان گفته است که جاده اصلی به سمت استان صلاحالدین در شمال بغداد توسط نیروهای امنیتی مسدود شده است و ماموران مانع از رسیدن کامیونها و خودروها به پایتخت شدهاند.
از شهر کوفه در ۱۵۵ کیلومتری جنوب بغداد نیز گزارشهایی در باره برگزاری تجمعهای کوچک اعتراضآمیز داده شده است.
فیلتر شبکههای اجتماعی
در بغداد مقررات منع رفتو آمد از ساعت پنج بامداد پنجشبه وضع شد. نیروهای امنیتی تلاش کردند مسیرهای منتهی به میدان تحریر بغداد را مسدود کنند. اعتراضات از دو روز پیش و از طریق اطلاع رسانی در شبکههای اجتماعی شروع شد. اکنون خبرگزاریها از فیلتر شدن این شبکهها در عراق خبر دادهاند. این مقررات از روز گذشته، چهارشنبه دوم اکتبر در شهرهایی مانند شهرهای ناصریه، عماره و حله برقرار شده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه هزاران تن از معترضانی که به سوی مناطق مرکزی بغداد در حرکت بودند پرچمهای مختلفی از جمله پرچم عراق و برخی گروههای مذهبی را حمل میکردند. تظاهرکنندگان تلاش کردند وارد منطقه حفاظت شده یا سبز بغداد شوند.
گفته میشود که کمیسیون مبارزه با فساد دولت برای آرام کردن اعتراضات دستور اخراج هزار نفر از کارمندان دولتی را صادر کرده است.
ستار العبیدی، یکی از تظاهرکنندگان که ۲۷ سال دارد در بغداد به خبرنگار خبرگزاری آلمان میگوید: «ما دشمن دولت نیستیم.» مشکل اصلی او تامین زندگی خانواده و دو فرزندش است و به نداشتن درآمد کافی و محل کار ثابت اعتراض میکند. العبیدی میگوید برای کشوری که تولید کننده نفت است مانند عراق، “قابل قبول نیست که قادر به حل مشکلات خود نباشد”.
اعتراض تظاهرکنندگان به طور عمده به فساد شدید در دستگاههای دولتی، بیکاری، کمبود آب آشامیدنی، خدمات مختلف، قطع برق و ضع معیشت نابسامان است. گفته میشود عمده تظاهرکنندگان شیعهمذهب هستند.
گسترش اعتراضهای در عراق موجب نگرانی شدید کشورهای همسایه شده است.
برکناری ژنرال عبدالوهاب الساعدی، فرمانده نیروهای ضدتروریسم عراق از مقام خود نیز یکی از عواملی بوده که مردم را به خیابانها کشانده است. گفته میشود این ژنرال عالیرتبه وابستگی به هیچیک از جناحها ندارد و مخالف اعمال نفوذ ایران و حشدالشعبی در عراق است. در شمار زیادی از پلاکاردهای معتراضان نوشته شده “ما همه عبدالوهاب ساعدی هستیم”. در شبکههای اجتماعی نیز هشتگ همین شعار مورد توجه گسترده کاربران عراقی قرار گرفته است.
یک مقام دولتی که نخواسته نامش فاش شود به خبرگزاری فرانسه گفته است که هدف اصلی آن است که ژنرال عبدالوهاب الساعدی با شخصی نزدیک به ایران جایگزین شود تا نیروهای بخش ضد تروریسم مانع فعالیتهای حشد الشعبی نشوند
ماموران امنیتی در بغداد شروع به شلیک به سوی معترضانی کردهاند که بدون توجه به وضع ساعات منع آمد و شد به خیابانها آمدهاند. شمار کشته شدگان دست کم به ۲۰ نفر رسیده است هر چند شبکه سیانان آمریکا آمار قربانیان سه روز گذشته را ۳۴ نفر برآورد کرده است.
عادل عبدل مهدی، نخستوزیر گفته وضع ساعات منع آمد و شد آن هم به صورت نامحدود برای برقراری نظم و جلوگیری از “نفوذ اخلالگران” ضروری است.
علاوه به کشته شدن دهها نفر طی سه روز گذشته، اعتراضات در بغداد و سایر شهرهای عراق هزاران مجروح برجای گذشته است و نشانی هم از آرام شدن اوضاع نیست.
تظاهراتکنندگان از فساد دولتی و اداری، نامناسب بودن خدمات عمومی و نرخ بالای بیکاری خشمگینانند.
اگر چه به نظر میرسد اعتراضات خودجوش و فاقد هماهنگی است اما این بزرگترین اعتراضات در عراق طی یک سال گذشته و از زمان بر سر کار آمدن عادل عبدل مهدی است.
سازمان ملل متحد و آمریکا نسبت به خشونت علیه معترضان ابراز نگرانی کردهاند و از دولت عراق خواستهاند خویشتنداری کند.
روز، پنجشنبه، سوم اکتبر، سازمان عفو بینالملل از دولت عراق خواست که فورا جلوی خشونت اتخاذ شده از سوی ماموران امنیتی را بگیرد
.
فساد
سازمان شفافیت بینالملل، عراق را در جایگاه دوازدهمین کشور جهان از نظر فساد اداری و دولتی ردهبندی میکند. بنا بر گزارشها از سال ۲۰۰۴ میلادی به اینسو نزدیک به ۴۵۰ میلیارد دلار از داراییهای عمومی این کشور در چرخه فساد و اختلاس «گم شده است.»
بسیاری از معترضان در خیابانها، نظام پارلمانی که از شانزده سال پیش در این کشور برقرار شده را بستر فساد میدانند. به گفته آنها این نظام، پول کشور را بین «دزدان» تقسیم میکند و فاسدان در این سیستم مناصب خود را به نسل بعدی فاسدان منتقل میکنند.
جمعیت ۴۰ میلیون نفری عراق همچنان با وجود دارا بودن ذخایر فراوان نفت در فقر و فاقه زندگی میکنند و زیرساختهای این کشور در وضعیت بسیار وخیمی قرار دارد.
دولت عادل عبدالمهدی از آغاز کار خود قراردادهای اقتصادی زیادی با طرفهای خارجی امضا کرده است اما معترضان میگویند که پول این قراردادها به جیب افراد مشخصی میرود.
در هر صورت پس از شکست داعش و بازگشت ثبات نسبی به کشور، مردم عراق توجه خود را از مقوله امنیت به مسایل اقتصادی و استقلال سیاسی کشورشان متوجه کردهاند و این، کار را برای دولتهای ناکارآمد این کشور دشوارتر ساخته اس