مایک پنس، معاون رییس جمهوری آمریکا، روز پنجشنبه سوم بهمن در آیین یادمان قربانیان هولوکاست در اسرائیل، جمهوری اسلامی ایران را «بزرگترین حکومت یهودستیز دنیا» نامید.
وی گفت: «همه جهان باید در برابر این بزرگترین رژیم یهودستیز که نفی هولوکاست را در دستور کار خود قرار داده، با قاطعیت بایستد.»
مایک پنس در برابر مقامات هفتاد کشور شامل سران حدود ۵۰ دولت، از جمله پادشاهان، شاهزادگان، روسای جمهوری، نخست وزیران و روسای پارلمانهایی که برای شرکت در آیین یادبود کشتههای دوران هولوکاست به اورشلیم رفته بودند، سخنرانی میکرد.
این نشست همزمان با هفتاد و پنجمین سالروز آزادی اردوگاه آشویتس با میزبانی موزه «ید و شم» که هولوکاست اورشلیم است، برگزار شد.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، نیز در این همایش پس از اشاره به رنج یهودیان اروپا در دوران حکومت نازی در آلمان، گفت که یهودیان اکنون دارای کشور اسرائیل هستند که قوی است و از امکانات دفاعی کافی و اراده لازم برخوردار است تا هولوکاست دیگر تکرار نشود.
آقای نتانیاهو گفت، رژیم تهران حکومتی ظالم و خودکامه است که هم در سودای رسیدن به بمب اتمی است و هم آشکارا از نیتاش برای از بین بردن اسرائیل سخن می گوید.
نخست وزیر اسرائیل با قدردانی از کشورهای متحد اسرائیل و نیز از روسیه که ارتش آن در زمان شوروی اردوگاه آشویتس را آزاد کرد، گفت اکنون اتکای اسرائیل برای دفاع از خود و تامین امنیتش، پیش از هر چیز و قبل از دیگران، بر روی پای خود است.
وی همه کشورهای جهان، به ویژه سران دولتهای حاضر در نشست را فرا خواند تا عملا و هر چه بیشتر ایران را تحریم کرده و فشارها بر حکومت تهران را تشدید کنند.
آقای نتانیاهو در همین حال گفت نگران است که همه کشورها در خصوص «ضد یهودی» بودن حکومت ایران، وحدت نظر ندارند.
فرانک والتر اشتاینمایر، رییس جمهوری آلمان، در این نشست گفت اذعان میکند که درس عبرت لازم از رویدادهای دوران هولوکاست گرفته نشده زیرا دنیا شاهد گسترش یهودستیزی است.
ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه نیز در سخنرانیاش گفت بدتر از نازیها، همدستان آنها بودند.
امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه هم تاکید کرد که «یهودستیزی دوباره سربرآورده است».
شاهزاده چارلز، ولیعهد بریتانیا که اولین نماینده ارشد دربار سلطنتی کشورش در سفر به اسرائیل در ۷۱ سال موجودیت اسرائیل بود، گفت «شوآه» (همه سوزی یهودیان) فاجعهای هولناک بود که نباید تکرار شود؛ وی یادآوری کرد که مادربزرگش یهودیان را در دوران نازیها پنهان کرده و جان آنها را نجات داده بود.
رسانههای اسرائیل پیشتر گزارش داده بودند که نخست وزیر این کشور از فرصت کنفرانسی که برای اسرائیل بیسابقه بوده و سران دهها کشور در آن گردآمدهاند، برای تاکید بر دیدگاههای دولتش در مورد ایران بهره خواهد گرفت.
آقای نتانیاهو چهارشنبه نیز در دیدار کاری با رییس جمهوری فرانسه گفت ایران اخیرا اقدامات خطرناکی در زمینه برنامه اتمیاش انجام داده و گامهای تهاجمی در منطقه را هم گسترش داده است.
در این زمینه امانوئل مکرون تاکید کرد که کشورش نخواهد گذاشت ایران به بمب اتمی برسد اما افزود، پاریس نمیخواهد که بحران منطقه در ارتباط با ایران از وضع کنونی وخیمتر شود.
ارزیابی شده که در مذاکرات کاری روز پنجشنبه میان بنیامین نتانیاهو با ولادیمیر پوتین نیز که اندکی قبل از آغاز نشست هولوکاست برگزار شد، مسئله ایران در دستور کار بوده هر چند که گفتوگوهای دو رهبر در پشت درهای بسته انجام شد.
اسرائیل کاتز، وزیر خارجه این کشور، نشست اورشلیم را «بزرگترین» و «مهمترین» رویداد در ۷۱ سال موجودیت اسرائیل نامیده است.
سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۵ تصمیم گرفت هر سال در روز ۲۷ ژانویه که سالروز آزادی اردوگاه آشویتس در خاک لهستان است، آیین یادبود قربانیان هولوکاست را برگزار کند.
از آن سال چهار همایش جهانی هولوکاست در کشورهای دیگر برگزار شده بود و مجمع اورشلیم پنجمین نشست از این نوع بود.
آلمان در دوران حکومت نازی در پاییز ۱۹۳۹ با اشغال بخشهایی از لهستان آغازگر جنگ جهانی دوم بود و اردوگاه آشویتس را از اوائل بهار ۱۹۴۰ در لهستان برپا کرد.
نازیها یهودیان، کولیها و اسیران جنگی را از بسیاری از سرزمینهای تحت اشغال خود به آشویتس میراندند؛ جایی که در آن بیش از یک میلیون انسان کشته شدند.
آشویتس در عملیات نیروهای ارتش سرخ شوروی که بخشی از قوای متفقین بودند، در بهار ۱۹۴۱ آزاد شد و مدتی کوتاه پس از آن، جنگ جهانی دوم و حکومت نازیها در بخشهای گستردهای از اروپا پایان یافت.