نماینده سازمان ملل در عراق، سرکوب روزانه جوانان این کشور را غیرقابل قبول خوانده و از مجروح شدن بیش از ۹ هزار نفر در تجمعات اعتراضی این کشور خبر میدهد. علت اصلی مرگ ۴۶۷ معترض، حمله مستقیم نیروهای امنیتی اعلام شده است.
کمیساریای ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر عراق با ارائه آمار کشتهشدگان و مجروحان تظاهرات اخیر این کشور، اعلام کرده که بیشتر افراد با سلاح گرم و حمله مستقیم نیروهای امنیتی کشته شدهاند و اکثر جراحات نیز ناشی از تیراندازی و کاربست گاز اشکآور بوده است.
عراق از اوایل اکتبر ۲۰۱۹ صحنه تظاهرات ضد دولتی با شعار کنارهگیری نخستوزیر، مقابله با فساد و کاهش نفوذ ایران بوده است. سازمان عفو بینالملل و برهم صالح، رئیس جمهور عراق پیشتر گفتهاند که ۶۰۰ تظاهرکننده در خلال اعتراضات جان خود را از دست دادهاند.
جنبش اعتراضی عراق که سرانجام عادل عبدالمهدی را به استعفا واداشت، خواستار کنار رفتن قدرت حاکم سیاسی است. معترضان، قشر حاکم را که پس از سرنگونی رژیم صدام حسین در سال ۲۰۰۳ روی کار آمده، به وابستگی، بی کفایتی، گسترش فقر و زدوبندهای سیاسی و مالی متهم میکنند.
عراق در حال حاضر در یک خلاء سیاسی به سر میبرد. عادل عبدالمهدی اول دسامبر استعفا کرد و طبق قانون اساسی، بزرگترین گروه پارلمانی باید ظرف ۱۵ روز نخست وزیر جدیدی معرفی میکرد. این مهلت اما به دلیل اختلاف نظر عمیق بر سر کاندیداهای مورد نظر، بدون نتیجه منقضی شد.
برهم صالح، رئیس جمهور عراق در بیانیهای که ۲۹ ژانویه منتشر کرد، سه روز به احزاب مهلت داد تا گزینه خود برای تصدی پست نخست وزیری را معرفی کنند و گفت در غیر این صورت خودش تصمیم میگیرد.
خبرگزاری فرانسه با اشاره به تشتت آرای احزاب عراقی مینویسد، کاندیداهای نخست وزیری عراق، نه تنها باید از منظر سیاسی مورد تایید جناحها و احزاب باشند، بلکه از منظر گرایش مذهبی نیز به “تایید گروههای شیعه” نیاز دارند.
یک مقام ارشد دولت عراق به فرانس پرس گفته است که احزاب سیاسی در غیاب “دو واسطه کلیدی”، یعنی قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران و ابومهدی المهندس، فرمانده حشدالشعبی عراق تاکنون نتوانستهاند به توافق برسند و کسی خلاء آنها را پر نکرده است.
سلیمانی و المهندس، سوم ژانویه ۲۰۲۰ با حمله پهپادی آمریکا در مسیر فرودگاه بغداد کشته شدند.