۴۳ درصد ارز صادرات به ایران بازنگشته؛ صعود دلار به دلیل FATF است یا کسری بودجه دولت؟ نظرها
همزمان با صعود نرخ رسمی و آزاد دلار در ایران به بالاترین حد در ۹ ماه گذشته مقامهای اقتصادی ایران اعلام کردند که ۱۷ میلیارد دلار از ارز حاصل صادرات طی ۱۱ ماه گذشته به این کشور بازنگشته است.
در شرایطی که فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد ایران روز سهشنبه ارزش صادرات کشور را طی ۱۱ ماه گذشته ۳۹ میلیارد دلار اعلام کرد، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران تایید کرد که تا کنون تنها ۲۲ میلیارد دلار از ارز حاصل از صادرات به کشور بازگشته است. این در حالی است که به گفته آقای دژپسند ارزش واردات ایران در همین مدت ۴۰ میلیارد دلار بوده است.
با این وجود وزیر اقتصاد ایران ادعای نقش کسری بودجه و کمبود ارز دولت در گرانی روزهای اخیر دلار را رد کرد و گفت:«دولت منفعتی از بابت افزایش قیمت دلار ندارد حتی اگر ارز دولتی داشته باشیم و بخواهیم بفروشیم، این نرخ در بازار نیما تعیین میشود که ارتباط زیادی به بازار آزاد ندارد.»
او در عین حال تصریح کرد که افزایش نرخ ارز ارتباطی به تصمیمگیری گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در مورد پرونده اقدامهای ایران برای مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم ندارد. همزمان رئیس کل بانک مرکزی ایران نیز پیشبینی کرد که به احتمال زیاد ایران وارد فهرست سیاه گروه ویژه اقدام مالی نمیشود. البته آقای همتی تاکید کرد که تصمیم نشست ۶ روزه افایتیاف در پاریس که از روز یکشنبه آغاز شده، تأثیر معناداری در بازار ارز ایران نخواهد داشت.
شروع نشست FATF در پاریس؛ حسابهای بانکی ایرانیان در خارج بسته میشود؟
اما پیشتر مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با انتشار توییتی یادآور شده بود که عدم تصویب لوایح الحاق ایران به معاهدههای پالرمو و CFT که مورد تاکید گروه ویژه اقدام مالی است، موجب افزایش شدید قیمت ارز خواهد شد.
گروه ویژه اقدام مالی، ۱۸اکتبر گذشته با انتشار بیانیهای از ایران خواسته بود تا پیش از فوریه ۲۰۲۰ به معاهده مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی(معاهده پالرمو) و معاهده بینالمللی مقابله با تامین مالی تروریسم(CFT) بپیوندد.
در چنین شرایطی با وجود گذشت بیش از یک سال از ارجاع لوایح اختلاف برانگیز میان مجلس و شورای نگهبان ایران به مجمع تشخیص مصلحت نظام، بررسی لوایح الحاق به دو معاعده بینالمللی مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم همچنان متوقف مانده است.
در چنین شرایطی با نزدیک شده به موعد برگزاری نشست کاری و مجمع عمومی افایتیاف در پاریس، نرخ ارز در بازار ایران و همزمان با رشد تقاضای پایان سال خورشیدی سیر صعودی به خود گرفت.
بر همین اساس در جریان معاملات روز سه شنبه بازار ارز ایران، در حالی که بانک مرکزی نرخ عرضه رسمی دلار در سامانه تحت نظارت این بانک را به ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان افزایش داد، بهای فروش دلار در بازار آزاد تهران از مرز ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومان گذشت.
هر یورو نیز در مبادلات روز سهشنبه بازار رسمی و آزاد ایران به ترتیب ۱۵ هزار و ۴۰۰ و ۱۵ هزار و ۵۵۰ تومان فروخته شد.
سال گذشته خورشیدی در چنین روزی(۲۹ بهمن) هر دلار در بازار آزاد تهران ۱۳ هزار ۱۰۰ تومان مبادله شد و هر یورو نیز ۱۴ هزار و ۸۳۵ تومان فروخته شد.
همزمان با رشد قیمت دلار در بازار ایران، نرخ جهانی هر اونس طلا نیز روز سهشنبه ۲۱ دلار و ۳۰ سنت افزایش یافت و از هزار و ۶۰۲ دلار فراتر رفت، بدین ترتیب قیمت هر قطعه تمام سکه طلا در بازار تهران به ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان نزدیک شد.