دادستانی آمریکا میگوید این سنگنبشته گیلگمش به طور غیرقانونی به ایالات متحده منتقل شده است.
مقامهای قضایی آمریکا در پی توقیف یک سنگنبشته تاریخی کمنظیر از یک موزه مسیحی هستند. این اثر باستانی ۳۵۰۰ ساله که از عراق امروزی آمده، بخشی از متن حماسه گیلگمش را بر خود دارد که از کهنترین آثار ادبی جهان شناخته میشود.
وزارت دادگستری آمریکا میگوید یکی از حراجیای که این اثر را عرضه کردند تا به این موزه مسیحی رسید، بخشی از اطلاعات درباره منبع آن را ارائه نکرده بودند.
مجموعه فروشگاههای زنجیرهای هابیلابی، که رئیسش یکی از بنیانگذاران موزه انجیل است، گفته است که در تحقیقات با دولت همکاری میکند.
این موزه در واشنگتن سنگنبشته گیلگمش را در سال ۲۰۱۴ به بهای حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار دلار در یک حراج خصوصی خرید.
دفتر دادستان ناحیه شرقی نیویورک میگوید که این لوح سنگی به طور غیرقانونی وارد آمریکا شده است.
مقامهای قضایی آمریکا در اطلاعیهشان نامی از حراجیای که اطلاعات را پنهان کرده ندادهاند اما روز سهشنبه شرکت هابیلابی درباره این سنگنبشته از حراجی کریستی شکایت کرد.
حراجی کریستی هم گفته است که هیچ اطلاعی از تقلب یا ورود غیرقانونی نداشته و این شکایت به زمانی قبل از اینکه این اثر تاریخی به دست کریستی بیافتد، برمیگردد.
روی این لوح سنگی بخشهایی از یک شعر سومری نوشته شده است. بخشهایی از حماسه گیلگمش مشابه داستانهایی از عهد عتیق مانند باغ عدن است.
مقامهای قضایی آمریکا در دادخواستی که روز دوشنبه ثبت کردهاند گفتهاند که این سنگنبشته را در اصل در لندن و در سال ۲۰۰۳ یک دلال عتیقه خریده بود. در سال ۲۰۰۷ این دلال آن را به مبلغ ۵۰ هزار دلار به یک خریدار دیگر فروخت و یک مدرک قلابی همراه آن ارائه داد که ادعا میکرد این اثر در یک حراجی در آمریکا سال ۱۹۸۱ خریده شده است. در مرحله بعدی این اثر در سال ۲۰۱۴ به شرکت هابیلابی فروخته شد. سه سال بعد، وقتی که راهنمای موزه سراغ مدارکی درباره منبع تهیه این اثر تاریخی را گرفت، آن حراجی بخشی از اطلاعات درباره سابقه اثر را پنهان نگه داشت؛ از جمله آن نامه تقلبی که “حراجی میدانست قابلتایید نخواهد بود”.
روشن نیست که آیا اول خود موزه انجیل این مساله را با مقامهای قضایی آمریکا در میان گذاشته است یا نه.
حق نشر عکس Getty Images
Image caption شرکت هابیلابی پیشتر هزاران اثر تاریخی که در موزه انجیل به نمایش گذاشته بود، به کشورهای مبداءشان فرستاده است.
دادگستری آمریکا این سنگنبشته را در سپتامبر سال گذشته از موزه ضبط کرد و دادخواست روز دوشنبه، اقدام رسمی آنها برای گرفتن این اثر باستانی بود.
وزارت آثار باستانی عراق به انپیآر، رادیو عمومی آمریکا، گفته است که دارد بررسی میکند تا ببیند که آیا این سنگنبشته یکی از هزاران اثر ربودهشده از موزههای این کشور در سال ۱۹۹۱ است.
آن سال بلافاصله بعد از حمله عراق به کویت، ناآرامیهایی در این کشور رخ داد که حکومت صدام حسین کنترل بخشهایی از عراق را از دست داد و دستکم ۱۳ موزه این کشور غارت شدند.
شرکت هابیلابی بابت هزاران اثر تاریخی قاچاقشده از عراق که این شرکت برای موزه انجیل خریده بود، به ۳ میلیون دلار جریمه و تحویل این آثار محکوم شده بود.
در ماه مارس، رئیس هیات مدیره این موزه همچنین اعلام کرد که ۵ هزار قطعه پاپیروس و ۶۵۰۰ شی سفالی در مجموعهاش پیدا کرده که مستندات کافی درباره سابقه آنها ندارد. او آنزمان گفت که این آثار به کشورهای مبداءشان عراق و مصر بازگردانده میشوند.