عباس امیرانتظام در سال های اخیر به دلیل عوارض سال ها زندان بیرون از بازداشتگاه تخت نظارت بود
بازجوی پرونده عباس امیرانتظام سخنگوی معاون نخست وزیر و سخنگوی دولت ایران در زمان مهدی بازرگان، گفته است که اتهام جاسوسی به آقای امیرانتظام “هرگز ثابت نشد”
محمدحسین متقی به روزنامه “مستقل” چاپ تهران گفته “بازجوی پرونده بودم و بازپرسی پرونده را برعهده داشتم… هرگز اتهام جاسوسی امیر انتظام اثبات نشد”.
عباس امیرانتظام تیرماه دو سال پیش در سن ۸۶ سالگی در تهران درگذشت. آقای امیر انتظام در سال ۱۳۵۸ به اتهام همکاری با سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا – سیا – بازداشت، محاکمه و به اعدام محکوم شد اما سپس حکم اعدام او به حبس ابد کاهش یافت. او در سالهای آخر زندگی به دلیل ضعف شدید جسمانی و لزوم مراقبت دائم پزشکی، به جای زندان در خانه تحت نظر قرار داشت.
بازجوی آقای امیرانتظام گفته است همان زمان علی قدوسی دادستان کل انقلاب در نامه ای به آیت الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، نوشته بود که “هرگز دلیلی برجاسوسی امیر انتظام وجود ندارد” اما “یک جریان در کشور مصمم بود که دولت موقت و مهندس بازرگان ساقط شود و در این قضیه امیرانتظام قربانی شد”.
آقای متقی گفته “خط تخریبی عوامل شوروی بویژه حزب توده باعث شد که امیرانتظام بعنوان جاسوس محاکمه شود در حالی که اصلا مبادرت به جاسوسی نکرده بود و جاسوس نبود”.
فرزندان آقای امیرانتظام از دولت ایران به دلیل “رنجی” که به خانواده بابت سال ها زندانی شدن پدرشان وارد شده، شکایت کرده اند.
اتهام جاسوسی به عباس امیرانتظام در جریان اشغال سفارت آمریکا و گروگانگیری دیپلماتهای آن در تهران به او وارد شد.
مهاجمان به سفارت، که به آنان عنوان “دانشجویان خط امام” داده شد، گفتند مدارکی حاکی از جاسوسی او را در میان اسناد باقی مانده در سفارت پیدا کردهاند.
در دادگاه یکی از مواردی که جاسوسی به عباس امیرانتظام نسبت داده شد، نامه ای از سوی سفیر وقت آمریکا به معاون نخست وزیر ایران بود که در ابتدای آن در مقابل نام آقای امیرانتظام به انگلیسی “Dear” به معنای “گرامی” نوشته شده بود در حالی که کاربرد این کلمه در نامه های اداری انگلیسی متداول است و سند جاسوسی محسوب نمی شود.
گفته میشد که علت اصلی بازداشت و محاکمه او مخالفت با تشکیل مجلس خبرگان به جای مجلس موسسان قانون اساسی بود که آیتالله خمینی، قبل از رسیدن به قدرت از جمله در اولین سخنرانی پس از ورود به ایران وعده آن را داده بود.
مجلس خبرگان سرانجام قانون اساسی جمهوری اسلامی را با محوریت ولی فقیه تصویب کرد.
عباس امیر انتظام در سال ۱۳۱۱ در تهران متولد شد. پس از پایان تحصیلات متوسطه، در رشته مهندسی برق دانشکده فنی دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت و بعدها توانست از آمریکا درجه فوق لیسانس مهندسی دریافت کند.
در سالهای پیش از انقلاب اسلامی از حامیان مخالفان حکومت وقت محسوب میشد و پس از انقلاب، توسط مهدی بازرگان به معاونت نخست وزیر و سمت سخنگوی دولت منصوب شد.
آقای امیرانتظام در زمان دستگیری سفیر ایران در سوئد بود.