آژانس بینالمللی انرژی اتمی میگوید یکی از دو سایتی که هفته گذشته برای بازرسی آنها با ایران توافق شد، مورد بازدید بازرسان این نهاد قرار گرفته است. این نهاد همچنین اعلام کرده، میزان ذخایر اورانیوم غنیشده کمغلظت در ایران نیز به دو هزار و ۳۲۰ کیلوگرم رسیده که بیش از ۱۰ برابر حد مقرر در برجام است.
آژانس در گزارش سه ماهه خود که روز جمعه ۱۳ شهریور منتشر شد، بدون نام بردن از سایت یاد شده، میگوید از محل بازدید شده نمونههای زیستمحیطی برداشته شده است.
این نمونهها بعد از آزمایش مشخص خواهند کرد آیا ردپای اورانیوم در این محل پیدا میشود یا نه.
خبرگزاری رویترز بر اساس گزارش آژانس مینویسد، قرار است بازرسان این نهاد بینالمللی اواخر ماه جاری میلادی، سپتامبر، دومین محل مشکوک به فعالیتهای پنهانی هستهای ایران را نیز مورد بازرسی قرار داده و از آنجا نمونهبرداری کنند.
ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بعد از سفر دو روزه مدیرکل این نهاد بینالمللی به ایران، روز چهارشنبه ۵ شهریورماه در بیانیه مشترکی از توافق بر سر حل و فصل مسائل پادمانی خبر دادند.
بر اساس این توافق، ایران داوطلبانه به آژانس اجازه داده است از «دو محل مشکوک» به فعالیتهای هستهای بازرسی کند و تسهیلات لازم برای راستآزمایی برنامه هستهای ایران بر اساس پروتکلهای آژانس را بر اساس تفاهم مشترک، اعتماد دوجانبه و در قالب افزایش همکاریهای دوجانبه فراهم سازد.
طبق این توافق ایران اجازه خواهد داد به دو مکان «در اطراف شهرضا» در استان اصفهان و دیگری در «حومه تهران» دسترسی داشته باشد.
آژانس ماههاست که خواهان بازدید از دو محل در حومه شهرهای تهران و اصفهان است که احتمال دارد در این دو سایت در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، فعالیتهایی انجام شده باشد که ایران پیشتر دربارهٔ آن گزارش نداده بود.
خبرگزاریهای بینالمللی، از جمله رویترز، با اشاره به این که برخی گزارشهای آژانس را دیدهاند میگویند، این دو محل سایتهایی هستند که در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا با هدف از بین بردن رد اورانیوم تخریب شدهاند.
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین روز جمعه، ۳۰ خرداد ماه، قطعنامه توبیخی پیشنهادی سه کشور اروپایی درباره فعالیتهای هستهای ایران و عدم اجازه به آژانس برای بازدید از مکانهای یاد شده را تصویب کرد.
این نخستین قطعنامه انتقادی این نهاد بینالمللی علیه ایران در طول هشت سال گذشته است.
بریتانیا، آلمان و فرانسه، سه کشور عضو توافق هستهای با ایران موسوم به برجام، با ارائه قطعنامهای به شورای حکام، از ایران خواسته بودند به جلوگیری از بازدید بازرسان آژانس از دو سایت هستهای پایان داده و به طور کامل در این زمینه با آژانس همکاری کند.
آژانس در گزارش جدید خود همچنین گفته است ایران در حال افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده خود است و تاکنون ۲.۳۲ تن اورانیوم کمغلظت انبار کرده است. اردیبهشت امسال این رقم ۱.۷۳ تن بود.
بر اساس برجام ایران تنها مجاز بود کمتر از ۲۰۳ کیلوگرم ذخایر اورانیوم کمغلظت در اختیار داشته باشد، اما ایران اعلام کرده است به خاطر تحریمهای آمریکا بخشی از تعهدات هستهای خود را لغو میکند.