در واکنش به کشته شدن چهار کارگر معدن هجدک در استان کرمان، ابوالفضل اشرف منصوری، رئیس هیات مدیره انجمنهای صنفی ایمنی و بهداشت کشور، روز جمعه به خبرگزاری کار ایران اعلام کرد: کارفرمایان، استخراج معادن را به پیمانکاران واگذار میکنند و بعضا خود پیمانکاران به پیمانکاران دیگری. این یک سیکل باطل است. شرکتهای پیمانکاری نیز به دنبال سودجویی هرچه بیشتر هستند و جان کارگران برایشان اصلا اهمیتی ندارد.
منصوری تاکید کرد که در ماجرای معدن هجدک کرمان و اکثر معادن ایران، کارفرمایان طبق ماده 85 و 95 قانون کار مقصر هستند.
او با اشاره به اینکه از زمان وقوع حادثه معدن یورت و بهرغم تاکید همگان، هنوز تغییر چندانی در ایمنی و بهبود وضعیت معادن برای کارگران صورت نگرفته، افزود: متاسفانه ضریب ناایمنی و حوادث معادن در کشور ما بسیار بالاست. به آمارها هم چندان نمیتوان اعتماد کرد؛ چون این آمارها سلیقه و چندطرفه است و از نظم واحدی پیروی نمیکند؛ مثلا پزشکی قانونی، سازمان تامین اجتماعی، بازرسان کار و شرکتهای بیمه هرکدام آمار مخصوص به خود را به شکل سلیقهای ارائه میدهند. هرچند با توجه به همین آمارها هم، وضعیت ایمنی معادن ما بدتر از قبل شده است.
منصوری ادامه داد: علاوه بر نقش مرکزی کارفرما در جان باختن کارگران، سازمان مدیریت و برنامهریزی نیز با صدور مجوز برای این پیمانکاریها، دست آنها را در وقوع این حوادث، باز گذاشته است و هیچ نظارتی بر مجوزهای این شرکتها ندارد.
این کارشناس بهداشت و ایمنی کار در پایان گفت: متاسفانه ما در معادن شاهد هستیم که به راحتی جان کارگران توسط کارفرمایان و پیمانکاران گرفته میشود. بعد از سالها هنوز اراده چندانی برای حل ریشهای مشکلات و برخورد با پیمانکاران و کارفرمایان و آموزش آنها وجود ندارد. معادن کشور رها شدهاند و کارگران صرفا با جان خودشان و تقریبا با کمترین امکانات و تجهیزات در دل کوهها مشغول به کارند. برای مثال کارگران معادن باید روزی یک پاکت شیر بخورند تا مشکل تنفسی یا بیماری سل پیدا نکنند اما پیمانکاران و کارفرمایان همین یک پاکت را هم از کارگران دریغ میکنند. این موضع درباره همه نوع تجهیزات فردی و محیطی نیز صدق میکند. شرکتهای پیمانکاری صرفا به دنبال استثمار بیشتر کارگر و سود بیشتر برای خودشان هستند و باید با این شرکتها در کنار کارفرمایان برخورد شود.
پیشتر حاتم شاکرمی، مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته بود: حادثه معدن هجدک حدود ساعت ۱۱ و ۳۰ دقیقه روز ۱۶ شهریور ماه رخ داد و بخشی از تونل به طور ناگهانی هنگام حفاری ریزش کرد.
وی تاکید کرد: بررسی میدانی اولیه بازرسان کار نشان میدهد باتوجه به شواهد، حادثه به احتمال زیاد به دلیل شرایط خاص زمینشناسی و غیرقابل پیشبینی آن معدن و مواجهه مسیر حفر تونل با یک سفره گازی پنهان در لایههای سنگی رخ داده است. در اثر این اتفاق، حجم زیادی از گازهای نهفته در معدن، آزاد شده و باعث ریزش موضعی تونل شده است.
معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصریح کرد: سوابق بهرهبرداری از آن معدن نشان میدهد؛ بازرسیهای مستمر از معدن صورت گرفته و در اواخر تیرماه نیز این مهم انجام شده است.
وی با بیان اینکه از نگاه ساختارهای ایمنی عملیاتی، پیمانکار معدن از وجود مسئول فنی و ایمنی ذیصلاح و نیز تاییدیه صلاحیت ایمنی پیمانکاری برخوردار بوده است، افزود: در زمان عملیات استخراجی نیز مسئول ایمنی و مهندس معدن حضور داشته که متاسفانه در این حادثه غیرمترقبه فوت نموده است.
که در این حادثه متاسفانه ۴ تن فوت و یک نفر نیز مجروح شده که حال وی مناسب گزارش شده است. معدن هجدک از معادن فعال استان کرمان و در فاصله ۷۰ کیلومتری راور و ۶۰ کیلومتری زرند واقع است.
در واکنش به این حادثه، عباس کاربخش، دبیر خانه کارگر کرمان، در نامهای به وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواهان رسیدگی ویژه این وزارتخانه به موضوع ایمنی معادن کرمان و همکاری خانه کارگر در جهت افزایش ایمنی این معادن شد.