سه کولبر که در روزهای گذشته بر اثر تیراندازی نیروهای مرزبانی کشته شدند و فرمانده مرزبانی استان آذربایجان غربی آنها را «متجاوز مرزی» خوانده بود، به گفته خانوادههایشان تنها به دلیل فقر و بیکاری به کولبری روی آورده بودند. نیروهای حفاظت پاسگاه بارهای آنها را توقیف کرده و هم خودشان و هم اسبهایشان را به رگبار بستهاند.
روز سهشنبه، ۱۰ شهریور، سه کولبر جوان به نامهای زانکو احمدی ۲۷ ساله، زانست حسننژاد ۲۵ ساله و سروش مکاری ۲۰ ساله در منطقه «باژار» نزیک به شهرستان سردشت با تیراندازی نیروهای مرزبانی پاسگاه «بردهپان» از فاصله نزدیک کشته شدند. شبکه حقوق بشر کردستان در گفتوگو با خانواده این سه کولبر و شاهدان عینی، به مستندات و جزئیات بیشتری در خصوص این حادثه دست یافته که نشان میدهد نه تنها این کولبران توسط نیروهای مرزیانی به قتل رسیدهاند، بلکه بار آنها را توقیف کرده و دستکم ۱۱ اسب آنها نیز را کشتهاند.
شبکه حقوق بشر کردستان از قول بستگان کولبران نوشته که سروش مکاری با اصابت یک گلوله از پشت، زانکو احمدی با اصابت یک گلوله که شکم او را متلاشی و به دستش برخورد کرده و زانکو احمدی نیز با اصابت سه گلوله درجا کشته شده است. پس از انتقال به بیمارستان سردشت، بدون انجام مراحل پزشکی قانونی پیکر آنها به خانوادهها تحویل داده شده است.
شاهدان عینی منطقه با فیلم و تصاویری از محل کشته شدن این کولبران که در اختیار شبکه حقوق بشر کردستان قرار دادهاند، ضمن رد اظهارات فرمانده نیروی مرزبانی استان آذربایجانغربی تاکید کردند نیروهای حفاظت نیروهای انتظامی پس از اطلاع از مسیر عبور این کولبران و از فاصله نزدیک بدون هشدار قبلی اقدام به تیراندازی به سوی این کاروان کردهاند.
به گفته این منابع محلی حمایت مسئولین نیروهای مرزبانی از کشتار کولبران و عدم پیگرد قضایی مامورانی که به سوی آن تیراندازی میکنند، موجب شده نیروهای مرزبانی بدون هیچگونه مانعی به کشتار کولبران و کاسبکاران مرزی ادامه بدهند.
کمال حسینپور، نماینده سردشت و پیرانشهر در گفتوگو با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) اعلام کرد این افراد متجاوز مرزی نبودند، چرا که متجاوزان مرزی شامل افرادی می شوند که اشرار، ضد انقلاب و یا مسلح باشند که از طریق مرز وارد کشور میشوند.
کولبری با وجود تمام خطراتی که به دنبال دارد، تنها راهی است که برای مردم مناطق محروم در نوار مرزی غرب و شمال غرب ایران باقی مانده است. آنها برای تأمین نیازهای زندگیشان در ازای مبالغی ناچیز، بارهای سنگینی را ساعتهای طولانی در فصلهای سرد و گرم در بین کوهها و مسیرهای صعبالعبور جابهجا میکنند. از خطر سقوط از ارتفاع گرفته تا رفتن روی مین، سرمازدگی، گیر کردن در برف، غرق شدن در رودخانه، ریزش کوه تا تیراندازی نیروهای مرزبانی و سپاه، از جمله خطراتی هستند که هر روز کولبران با آنها روبهرو هستند.
اما بیشترین عامل جان باختن و مصدومیت کولبران، تیراندازی نیروهای مرزبانی و سپاه پاسداران به سمت آنها است.
بر اساس آمارهای گردآوری شده توسط شبکه حقوق بشر کردستان، در سال ۱۳۹۸ حداقل ۷۰ کولبر کشته و ۱۵۴ نفر نیز مجروح شدهاند. همچنین از آغاز فروردین ماه امسال (۱۳۹۹) تاکنون حداقل ۲۶ کولبر کشته و ۴۸ نفر زخمی شدهاند. از میان این تعداد ۸۲ کولبر با شلیک مستقیم نیروهای نظامی ایران کشته شدهاند.