سقوط 15 پله‌ای ایران در رتبه‌بندی جهانی «آزادی اقتصادی»

موسسه بین‌المللی فریزر از سقوط 15 پله‌ای ایران در رده بندی شاخص «آزادی اقتصادی» خبر داد و رتبه ایران را در میان 162 کشور جهان پس از کشورهای آنگولا، لیبی، سودان و ونزوئلا 158 اعلام کرد.

«خبرگزاری تسنیم» نزدیک به سپاه پاسداران روز جمعه 2 اکتبر 2020 در گزارشی به نقل از «موسسه بین المللی فریزر» که به بررسی وضعیت کشورهای جهان از لحاظ «آزادی اقتصادی» می‌پردازد عنوان کرد «شاخص آزادی اقتصادی وضعیت آزادی اقتصادی را در پنج حوزه مورد بررسی قرار داده که عبارتند از اندازه دولت، نظام قضایی و حقوق مالکیت، پولِ قوی، آزادی تجارت بین‌المللی و مقررات بانکی، کار و تجارت. هر یک از این حوزه‌ها نیز به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم می‌شود و در مجموع 42 متغیر برای بررسی آزادی اقتصادی در هر کشور مورد سنجش قرار گرفته‌اند.» عمل می‌کند؟

هر کشور در شاخص آزادی اقتصادی نمره‌ای از 0 تا 10 می‌تواند کسب کند. هر چه این نمره بیشتر باشد دلالت بر آزادی اقتصادی بیشتر در آن کشور دارد.

گزارش‌های مؤسسه فریزر از آزادی اقتصادی کشورها بر پایه اطلاعات دو سال قبل تهیه می‌شود. براین‌اساس گزارش امسال فریزر نیز بر پایه اطلاعات سال 2018 نوشته شده است. در این گزارش وضعیت 162 کشور جهان از جمله ایران از نظر آزادی اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته است.
هنگ‌کنگ آزادترین اقتصاد جهان

هنگ‌کنگ چین آزادترین اقتصاد جهان از نظر فریزر تشخیص داده شده است. هنگ‌کنگ نمره 8.94 را در شاخص آزادی اقتصادی به دست آورده است. سنگاپور با کسب نمره 8.65 و نیوزیلند با نمره 8.53 به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم از این نظر قرار گرفته‌اند.

از کشورهای بزرگ صنعتی فقط آمریکا در میان 10 کشور نخست قرار گرفته و رتبه 6 را به خود اختصاص داده است.

انگلیس در جایگاه 13، آلمان در جایگاه 21، ایتالیا در جایگاه 51 و فرانسه در جایگاه 58 قرار گرفته‌اند.

رتبه برخی کشورهای دیگر عبارت است از کانادا 9، ژاپن 20، هلند 24، اتریش 26، اسپانیا 33، نروژ 43، سوئد 46، اندونزی 59، مکزیک 68، بحرین 70، امارات 74، لبنان 83، قطر 84، عمان 87، یونان 92، ترکیه 99، عربستان 115، پاکستان 129، عراق 146، مصر 152، لیبی 160، و سودان 161.
وضعیت قرمز دومین اقتصاد بزرگ دنیا از نظر آزادی اقتصادی

فریزر کشورها را از نظر آزادی اقتصادی به چهار دسته آبی، سبز، زرد و قرمز تقسیم‌بندی کرده است. کشورهایی که تا نمره 7.62 در شاخص آزادی اقتصادی را به دست آورده‌اند در دسته آبی قرار گرفته‌اند که شامل 39 کشور می‌شوند. کشورهایی که رتبه 40 تا 81 را کسب کرده‌اند در گروه کشورهای سبز قرار داده شده‌اند. کشورهای دو دسته آبی و سبز از نظر فریزر آزادی اقتصادی مطلوبی دارند.

اما کشورهایی که از نمره 6.9 تا 6.22 را در شاخص آزادی اقتصادی کسب کرده‌اند و رتبه‌های 82 تا 122 را شامل می‌شوند در دسته زردها قرار گرفته‌اند و وضعیت آزادی اقتصادی رتبه‌های 123 تا 162 نیز قرمز تشخیص داده شده است.

نکته جالب توجه این که کشور چین، دومین اقتصاد بزرگ دنیا از نظر آزادی اقتصادی در وضعیت قرمز قرار دارد و رتبه‌ای بهتر از 124 و نمره‌ای بهتر از 6.21 در شاخص آزادی اقتصادی به دست نیاورده است.

کشور ونزوئلا نیز عنوان بسته‌ترین اقتصاد دنیا را در گزارش فریزر به خود اختصاص داده است و در آخرین جایگاه رده‌بندی آزادی اقتصادی قرار گرفته است. نمره ونزوئلا در شاخص آزادی اقتصادی 3.34 اعلام شده است.
سقوط 15 پله‌ای ایران در رده‌بندی آزادی اقتصادی

در رده‌بندی شاخص آزادی اقتصادی فریزر رتبه‌ای بهتر از 158 به ایران داده نشده است. یعنی 157 کشور جهان اقتصاد آزادتری نسبت به ایران دارند و فقط کشورهای آنگولا، لیبی، سودان و ونزوئلا در رتبه پایین‌تری نسبت به ایران از نظر آزادی اقتصادی قرار گرفته‌اند. نمره ایران در شاخص آزادی اقتصادی نیز 4.8 اعلام شده است.

بر اساس محاسبات فریزر آزادی اقتصادی ایران در سال 2018 نسبت به سال قبل از آن به شدت کاهش داشته است. ایران در گزارش سال قبل این مؤسسه نمره 5.72 را در شاخص آزادی اقتصادی کسب کرده بود و رتبه 143 را در رده‌بندی جهانی به دست آورده بود. بر این اساس ایران 15 پله در رده بندی جهانی آزادی اقتصادی در سال 218 نزول داشته است. در سال پیش از آن نیز ایران 13 پله در این رده بندی سقوط کرده بود.