در پی برقراری آتشبس بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان به وساطت روسیه، مفسران روس میگویند که مسکو به ترکیه اجازه داده است تا به عنوان یک بازیگر مهم بینالمللی در قفقاز جنوبی نقش ایفا کند.
استدلال آنها بر این است که با وجود اعزام نیروهای حافظ صلح به منطقه قرهباغ، موضع روسیه دارد در این منطقه تضعیف میشود.
“پیروزی” اردوغان و “شکست استراتژیک” پوتین
آلکساندر ژیلین، سرهنگ بازنشسته، به روزنامه نزاویسیمایا گازتا گفت که این توافق “کاملا با منافع استراتژیک ترکیه همراستا” است. به گفته او رجب طیف اردوغان در “قفقاز پیروز شده است” و روسیه “بار دیگر مورد تحقیر معنوی بزرگی قرار گرفته است”.
به گفته ژیلین، چیزی که توافق قرهباغ را برای روسیه خطرناک میکند احتمال “از دست دادن قفقاز و بلکه بیشتر” است. او میگوید “روسیه دیگر هیچ متحدی ندارد، حتی یک متحد فرضی.”
کونستانین ماکینکو، تحلیلگر دفاعی، در روزنامه اقتصادی ودوموستی نوشت “پیامدهای ژئوپلیتیک جنگ دوم قرهباغ هم برای ارمنستان فاجعهبار است و هم برای روسیه.”
او استقرار نیروهای حافظ صلح روسیه را “یک شبهپیروزی فریبنده” توصیف میکند و میگوید “واقعیت سخت این است که نفوذ مسکو در قفقاز جنوبی شدیدا کاهش پیدا کرده است، در حالی که ستیزهجویی و خوششانسی، اعتبار ترکیه را بسیار افزایش داده است.”
او در ادامه میگوید که جمهوری آذربایجان با به دست آوردن مجدد مناطق اشغالی به “هدف ملی اصلی” خود رسید و حالا “با لحن کاملا متفاوتی” با روسیه صحبت خواهد کرد.
ارمنی های قره باغ
یولیا لاتینینا، خبرنگار روزنامه نوایا گازتا، نیز میگوید نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، تنها “بازنده بیبازگشت این جنگ نیست”، روسیه هم “شکستی استراتژیک خورده است”.
خانم لاتینینا از مسکو به خاطر تلاش برای “وابسته نگه داشتن دو طرف” به خودش به جای ایفای نقش به عنوان “واسطهای خوشنیت” بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان در سالهای گذشته انتقاد کرده است.
به گفته او این “توافق به اسلامگرایان افراطی انرژی خواهد داد”.
اولگ کاشین، خبرنگار، نیز منتقد روسیه است و میگوید “این کشور در اقدامی غیرمنتظره متحد رسمی خود یعنی نیکول پاشینیان را مجبور به تسلیم کرده است.”
به گفته او این “نوعی رفتار جدید است که تا قبل از این به فکر کسی هم نمیرسید از روسیه سر بزند. روسیه به همراه جمهوری آذربایجان و ترکیه با خونسردی ارمنستان (ارمنستان واقعی، نه آن که روی نقشه هست) را تقسیم میکند.”
ترکیه قدرت “اصلی” جدید در قفقاز
چند کانال تلگرامی میگویند که روسیه دارد تسلطش را بر این منطقه از دست میدهد و انتظارشان بر این است که ترکیه بخواهد موفقیتش در قرهباغ را در مناطق مسلماننشین دیگر تکرار کند.
ایگور دمیتریف، کارشناس امور خاورمیانه، مسکو را به “کوتهنظری” متهم کرده است و میگوید “مؤلفه مذهبی جنگ قرهباغ” را نادیده گرفته بود، در حالی که اردوغان از اسلام “به عنوان اهرمی قوی برای بسیج” استفاده کرد.
او اینگونه استدلال میکند که وقایع قرهباغ “فرصت بزرگی در قفقاز شمالی، دریای خزر و منطقه ولگا، و کریمه” به اردوغان داده است.
شبکه پرمخاطب و ناشناس “جنرال اسویآر” نیز گفت که “پوتین فکر میکند که به خاطر تسلط بر قرهباغ فرصتی باورنکردنی برای تاثیر بر جمهوری آذربایجان و ارمنستان دارد. اما مشکل اینجاست: او دارد استراتژی اردوغان را نادیده میگیرد.”
به گفته این کانال تلگرامی “اردوغان آماده است که به تاتارهای کریمه کمک کند، و اجتناب روسیه از مقاومت در قفقاز خیلی سریع باعث بروز مشکل در کریمه خواهد شد.”
لو شلاسبرگ، سیاستمدار مخالف، نیز در کانال تلگرامی خود نوشت که ترکیه “و دنیای اسلام به صورت عمده، یعنی رژیمهایی که میخواهند دولت را طالبانی کنند” حالا به شریک استراتژیک روسیه در منطقه قفقاز تبدیل شدهاند.
به گفته او “نه تنها ارمنستان، بلکه روسیه نیز با این توافق شرایط ترکیه را پذیرفته است؛ این ترکیه است که به قدرت اصلی منطقهای در قفقاز تبدیل میشود، روسیه نه توانش را دارد و نه الزاماتش را.”