شرایط برای فرود کاوشگر جدید ناسا بر مریخ ‘مهیا است’

جاناتان آموس
خبرنگار علمی بی بی سی

آژانس فضایی آمریکا می گوید شرایط برای فرود روز پنجشنبه مریخ نورد جدید آن به نام “پِرسیویرَنس” (پشتکاری) بر این سیاره کاملا مهیاست.

این ربات قرار است در گودالی به نام “جِزیرو” درست بالای خط استوای مریخ بنشیند.

ماموریت اصلی این کاوشگر جست و جو برای یافتن آثار حیات در گذشته و جمع آوری و آماده کردن نمونه هایی از خاک و سنگ مریخ برای بازگرداندن به زمین با ماموریت های بعدی در دهه ۲۰۳۰ است.

مهندسان یک روز پیشتر گفتند که در زمان باقی مانده تا فرود دیگر قصد تغییر مسیر کاوشگر را ندارند.

کلیه داده های ناوبری حاکیست که کاوشگر در مسیر مناسبی برای فرود در مکان و زمان مناسب قرار دارد.

جنیفر تروسپر معاون مدیر پروژه ناسا برای پرسیویرنس به بی بی سی گفت: “ما در صورت لزوم همچنان توانایی انجام مانور دیگری را داریم، اما انتظار نداریم مجبور به این کار شویم.”

این کاوشگر روز سه شنبه نیم میلیون کیلومتر از مریخ فاصله داشت.

انتظار می رود کاوشگر نزدیک ساعت نه شب پنجشنبه به وقت گرینویچ بر مریخ فرود بیاید.

اتاق فرمان این ماموریت در آزمایشگاه رانش جت در کالیفرنیا قرار دارد.

مریخ هم اکنون ۱۹۰ میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد، در نتیجه کلیه امواج رادیویی با حدود ۱۱ دقیقه تاخیر مبادله می شود، به این ترتیب اگر در مراحل پایانی اشکالی ظاهر شود مسئولان فرصت مداخله نخواهند داشت.

سیستم های خودکار در پِرسیویرَنس مسئولیت کنترل مراحل پایانی سفر و فرود را به عهده خواهند داشت.

این ربات از نظر ظاهری همانند مریخ نورد کیوریاسیتی (کنجکاوی) است که ناسا در سال ۲۰۱۲ در گودال گِیل فرود آورد. اما وسیله تازه تفاوت های زیادی با کاوشگر قبلی دارد و به ابزارهایی مجهز است که با کمک آنها خواهد توانست به مجموعه تازه ای از سوالات علمی پاسخ دهد.

آدام استلتزنر مهندس ارشد کاوشگر می گوید امید می رود که این مریخ نورد همچنین جان سخت‌تر از کیوریاسیتی باشد. از جمله انتظار می رود چرخ هایش دیرتر فرسوده شود و در محیط ماسه ای راحت تر حرکت کند.

این ماموریت مجهز به بیش از ۲۰ دوربین و یک جفت میکروفن است. دو عدد از دوربین ها روی مینی‌کوپتری تعبیه شده اند که سعی خواهد کرد در اتمسفر رقیق مریخ به پرواز درآید.

این اولین ماموریت ناسا به مریخ از زمان دو ماموریت وایکینگ در دهه ۱۹۷۰ خواهد بود که مستقیما به دنبال آثار حیات خواهد گشت.

در این فاصله تمام ماموریت ها سعی داشتند به این سوال پاسخ دهند که آیا مریخ زمانی زیستگاه مناسبی بوده است یا نه. این معما اکنون به طور قانع کننده ای حل شده است.

ماموریت هایی مثل “اسپیریت” و “آپورچونیتی” در دهه ۲۰۰۰ و اخیرا کاوشگر کیوریاسیتی، جملگی نشان داده اند که مریخ زمانی یک کره گرمتر و مرطوب تر بود و همه پیش نیازهای شیمیایی برای تداوم ارگانیسم های میکروبی – در صورت وجود آنها – را داشت.

جزیرو به قطر حدود ۴۵ کیلومتر میلیاردها سال پیش پرآب بود

حالا وظیفه پرسیویرنس است که به دنبال ردی بگردد که ممکن است این ارگانیسم های اولیه به جا گذاشته باشند. محل فرود کاوشگر گودال جزیرو انتخاب شده چون تصور می شود این نقطه قبلا محل یک دریاچه بزرگ بوده است.

بتانی اِلمان از اعضای تیم علمی کاوشگر که استاد علوم سیارات در موسسه فناوری کالیفرنیاست به بی بی سی گفت: “ما هم مثل زمین شناس هایی که اولین آثار حیات در زمین را بررسی می کنند، به دنبال حیات میکروبی – میکروب هایی که نوعی لایه پوشاننده کوچک یا لجن تولید کرده اند – هستیم.”

“می دانیم که این نوع موجودات سه و نیم میلیارد سال قبل در زمین وجود داشتند. سوال این است که آیا سه و نیم میلیارد سال پیش ته دریاچه های مریخ هم وجود داشتند یا نه؟”.

البته واقعیت این است که برای پرسیویرنس دشوار خواهد بود این مساله را به طور قطع در جا حل کند.

معمولا نمونه های اولیه حیات در زمین به شدت بحث انگیز هستند، برای همین است که مریخ نورد جالب ترین یافته ها را در لوله های کوچک جاسازی خواهد کرد تا چند سال بعد به زمین منتقل شوند.

ناسا و آژانس فضایی اروپا یک برنامه چند میلیارد دلاری برای انتقال چنین نمونه هایی به زمین چیده اند.

براساس چنین طرحی پیش بینی می شود یک مریخ نورد کوچکتر در سال ۲۰۲۶ اعزام و نمونه های جمع آوری شده توسط پرسیویرنس را از جزیرو برگرداند.

این نمونه ها از آنجا به مدار مریخ پرتاب خواهد شد تا توسط ماهواره ای ضبط و برای تحلیل های دقیق به زمین منتقل شود.

هدف این است که در بلندمدت فضانوردان به مریخ اعزام شوند و پرسیویرنس آزمایشی انجام خواهد داد تا ببیند آیا امکان تولید اکسیژن قابل تنفس از اتمسفر این سیاره که عمدتا متشکل از دی اکسید کربن است وجود دارد یا نه.

کاوشگر جدید ناسا با هدف جستجوی آثار گذشته حیات بر مریخ نشست
،

یکی از اولین عکس های کاوشگر از مریخ

مریخ نورد “پرسیویرنس” (پشتکاری) ناسا با موفقیت بر سطح این سیاره فرود آمده و بلافاصله از محل فرود در گودال “جِزیرو”، که زمانی محل یک دریاچه بود، عکسی ارسال کرده است.

این کاوشگر بعد از سفری هفت ماهه به مریخ می رسد. سیگنالی که نشان می داد کاوشگر بر مریخ نشسته ساعت ۲۰:۵۵ به وقت گرینویچ به اتاق فرمان رسید. با توجه به فاصله مریخ از زمین مخابره پیامی میان این دو حدود ۱۱ دقیقه طول می کشد.

مت والاس، معاون مدیر پروژه این ماموریت، گفت: “خبر خوب این که تا جایی که می دانیم کاوشگر در سلامت کامل است.”

این وسیله شش چرخه هزار کیلویی حداقل دو سال آینده را صرف حفاری در صخره های مریخ خواهد کرد تا شاید نشانه ای از وجود حیات در گذشته این سیاره پیدا کند.

تصور می شود جِزیرو میلیاردها سال پیش محل یک دریاچه عظیم بوده است. و هر جا آب هست شانس وجود حیات هم هست.

تحلیل ها نشان می دهد که مریخ نورد در حدود دو کیلومتری جنوب شرقی دلتای جِزیرو فرود آمده که پرسیویرنس قصد تحقیق درباره آن را دارد.

ماموریت اصلی این کاوشگر جست و جو برای یافتن آثار حیات در گذشته و جمع آوری و آماده کردن نمونه هایی از خاک و سنگ مریخ برای بازگرداندن به زمین با ماموریت های بعدی در دهه ۲۰۳۰ است.

این ربات از نظر ظاهری همانند مریخ نورد کیوریاسیتی (کنجکاوی) است که ناسا در سال ۲۰۱۲ در گودال گِیل فرود آورد. اما وسیله تازه تفاوت های زیادی با کاوشگر قبلی دارد و به ابزارهایی مجهز است که با کمک آنها خواهد توانست به مجموعه تازه ای از سوالات علمی پاسخ دهد.

آدام استلتزنر مهندس ارشد کاوشگر می گوید امید می رود که این مریخ نورد همچنین جان سخت‌تر از کیوریاسیتی باشد. از جمله انتظار می رود چرخ هایش دیرتر فرسوده شود و در محیط ماسه ای راحت تر حرکت کند.

این ماموریت مجهز به بیش از ۲۰ دوربین و یک جفت میکروفن است. دو عدد از دوربین ها روی مینی‌کوپتری تعبیه شده اند که سعی خواهد کرد در اتمسفر رقیق مریخ به پرواز درآید.

این اولین ماموریت ناسا به مریخ از زمان دو ماموریت وایکینگ در دهه ۱۹۷۰ خواهد بود که مستقیما به دنبال آثار حیات خواهد گشت.

در این فاصله تمام ماموریت ها سعی داشتند به این سوال پاسخ دهند که آیا مریخ زمانی زیستگاه مناسبی بوده است یا نه. این معما اکنون به طور قانع کننده ای حل شده است.

ماموریت هایی مثل “اسپیریت” و “آپورچونیتی” در دهه ۲۰۰۰ و اخیرا کاوشگر کیوریاسیتی، جملگی نشان داده اند که مریخ زمانی یک کره گرمتر و مرطوب تر بود و همه پیش نیازهای شیمیایی برای تداوم ارگانیسم های میکروبی – در صورت وجود آنها – را داشت.
کاوشگر پرسیورنس

حالا وظیفه پرسیویرنس است که به دنبال ردی بگردد که ممکن است این ارگانیسم های اولیه به جا گذاشته باشند. محل فرود کاوشگر گودال جزیرو انتخاب شده چون تصور می شود این نقطه قبلا محل یک دریاچه بزرگ بوده است.

بتانی اِلمان از اعضای تیم علمی کاوشگر که استاد علوم سیارات در موسسه فناوری کالیفرنیاست به بی بی سی گفت: “ما هم مثل زمین شناس هایی که اولین آثار حیات در زمین را بررسی می کنند، به دنبال حیات میکروبی – میکروب هایی که نوعی لایه پوشاننده کوچک یا لجن تولید کرده اند – هستیم.”

“می دانیم که این نوع موجودات سه و نیم میلیارد سال قبل در زمین وجود داشتند. سوال این است که آیا سه و نیم میلیارد سال پیش ته دریاچه های مریخ هم وجود داشتند یا نه؟”.

البته واقعیت این است که برای پرسیویرنس دشوار خواهد بود این مساله را به طور قطع در جا حل کند.

معمولا نمونه های اولیه حیات در زمین به شدت بحث انگیز هستند، برای همین است که مریخ نورد جالب ترین یافته ها را در لوله های کوچک جاسازی خواهد کرد تا چند سال بعد به زمین منتقل شوند.

ناسا و آژانس فضایی اروپا یک برنامه چند میلیارد دلاری برای انتقال چنین نمونه هایی به زمین چیده اند.
توضیح ویدئو،

به دنبال علائم حیات در سیاره سرخ؛ کاوشگر ناسا امشب قرار است روی مریخ بنشیند

براساس چنین طرحی پیش بینی می شود یک مریخ نورد کوچکتر در سال ۲۰۲۶ اعزام و نمونه های جمع آوری شده توسط پرسیویرنس را از جزیرو برگرداند.

این نمونه ها از آنجا به مدار مریخ پرتاب خواهد شد تا توسط ماهواره ای ضبط و برای تحلیل های دقیق به زمین منتقل شود.

هدف این است که در بلندمدت فضانوردان به مریخ اعزام شوند و پرسیویرنس آزمایشی انجام خواهد داد تا ببیند آیا امکان تولید اکسیژن قابل تنفس از اتمسفر این سیاره که عمدتا متشکل از دی اکسید کربن است وجود دارد یا نه.