نخستین دیدار مقامهای بلندپایه آمریکا و چین از زمان روی کار آمدن دولت جدید در کاخ سفید با اختلاف نظرهای جدی میان دو طرف آغاز شد.
در این گفتگوها که در آلاسکای آمریکا انجام شد جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و همچنین آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده با همتایان چینی خود یعنی یانگ جیچی مسئول روابط خارجی حزب کمونیست و وانگ یی وزیر خارجه چین دیدار کردند.
در ابتدای نخستین روز این ملاقاتها که روز پنجشنبه ۱۸ مارس برگزار شد وزیر امور خارجه آمریکا در مقابل دوربینهای تلویزیونی به همتای چینی خود تاخت و اظهار داشت اقدامات چین نظام مبتنی بر مقررات حاکم بر جهان را تهدید میکند و دولت جدید آمریکا به دنبال این است که این رفتارهای چین را تغییر دهد.
آقای بلینکن در ادامه برخی از این موارد را برشمرد و به موضوعاتی چون وضعیت تایوان، هنگ کنگ، وضعیت اقلیت مسلمان در اویغور و همچنین حملات سایبری چین به آمریکا اشاره کرد.
در بخش دیگری از این مجادله دو طرف که دوربینهای تلویزیونی هم آنرا ثبت کردند، وانگ یی وزیر خارجه چین در نطقی ۱۵ دقیقهای و به زبان چینی به اظهارات بلینکن پاسخ داد. آقایی یی در صحبتهای خود اعلام کرد که ایالات متحده از قدرت نظامی و هژمونی مالی خود برای سرکوب در نقاط مختلف جهان استفاده میکند.
دیپلمات ارشد چینی همچنین تاکید کرد که این کشور خود را تابع مقررات بینالمللی و سازمان ملل میداند و نه تابع چند کشور اندک که مدعی هستند مدافع نظم بینالمللیاند.
بایدن برای مهار چین کارگروه ویژه در پنتاگون تشکیل داد
در آستانه گفتگوهای واشنگتن-پکن، آمریکا ۲۴ مقام چین و هنگ کنگ را تحریم کرد
هرچند به صورت معمول این جلسات افتتاحیه مذاکرات و نطقهای ابتدایی در مذاکرات بینالمللی چند دقیقه به طول میانجامد، اما نخستین جلسه مقامهای آمریکایی و چینی در آلاسکا بیش از یک ساعت ادامه داشت.
جیک سالیوان در ادامه به خبرگزاری رویترز گفت که پکن ارزشهای بنیادین پذیرفته شده در جهان را مورد هجوم قرار داده است. مشاور امنیت ملی کاخ سفید در ادامه تاکید کرد هرچند واشنگتن به دنبال درگیری نیست اما از رقابت سخت با پکن استقبال میکند.
این جلسات در حالی قرار است ادامه یابد که دیپلماتهای آمریکایی به خبرنگاران گفتهاند جلسه نخست طولانیتر از حد برنامهریزی شده و بسیار سخت و جدی پیش رفته است.
ناظران سیاسی معتقدند تند بودن لحن دو طرف در مذاکرات علنی و در مقابل دوربینهای تلویزیونی میتواند نشان از سختتر بودن گفتگوهای پشت درهای بسته داشته باشد.
در عین حال برخی از تحلیلگران هم معتقدند بیانیهخوانیهای ابتدای جلسات مذاکراتی بیشتر جنبه تبلیغاتی و با هدف اثرگذاری بر مخاطبان داخلی هر یک از دو کشور انجام میشود و نباید تاثیری بیش از اندازه واقعی برای آنها در نظر گرفت.
تور آسیایی آنتونی بلینکن پیش از دیدار با مقامهای چینی نشان داده که کاخ سفید در حال تقویت جبهه خود برای مقابله با پکن است. وزیر امور خارجه آمریکا هفته گذشته در سفرهای خود به شرق آسیا به کشورهایی چون ژاپن و کره جنوبی در بیانیههای مختلفی در موضوعات مختلفی چون حقوق بشر، مسئله تایوان، هنگ کنگ و همچنین اقلیت مسلمان اویغور از سیاستهای چین انتقاد کرد.
تحلیلگران بخت جندانی برای حصول موفقیت یا دستآورد جدی در پس مذاکرات آلاسکا قائل نیستند. واشنگتن در آستانه مذاکرات با مقامهای چینی محدودیتهای تازهای را در قبال چین اعمال کرده که از آن جمله میتوان به لغو برخی از مجوزهای مخابراتی چین، احضار چندین شرکت فنآوری و اطلاعاتی چینی به دلیل نگرانیهای مربوط به مسائل امنیت ملی و البته تحریمهای جدید علیه برخی شخصیتهای چینی در ارتباط با اتفاقات هنگ کنگ اشاره کرد.
روابط میان چین و آمریکا در دوران زمامداری دونالد ترامپ به شدت با تنش همراه بوده است. تحلیلگران ابراز امیدواری کرده بودند که با حضور جو بایدن در کاخ سفید از شدت تخاصمهای میان پکن و واشنگتن کاسته شود. با این حال دولت بایدن هنوز اقدامی در راستای کاهش محدودیتهای اعمال شده توسط ترامپ بر چین انجام نداده است.