فرزاد پیلتن، مدیرکل دفتر عربی سازمان توسعه تجارت ایران، روز شنبه اعلام کرد: ارزش صادرات ایران به عراق در ۱۱ ماهه ابتدای سال ۱۳۹۹ حدود ۶.۸ میلیارد دلار بود که در مقایسه با مدت مشابه در سال ۱۳۹۸ حدود ۱۸ درصد کاهش نشان میدهد.
وی افزود: طی مدت مذکور عراق با کسب سهم ۲۲ درصدی از صادرات کشورمان بعد از چین، با ۸ میلیارد دلار صادرات از ایران و سهم ۲۶ درصد از صادرات کشورمان در رتبه دوم کشورهای طرف صادرات ایران قرار داشته است.
مدیرکل دفتر عربی سازمان توسعه تجارت تصریح کرد: پس از عراق، کشورهای امارات با ۴.۱ میلیارد دلار، ترکیه با ۲.۲ میلیارد دلار، افغانستان با ۲ میلیارد دلار، هند با ۱.۱ میلیارد دلار، پاکستان با ۹۰۰ میلیون دلار، اندونزی با ۵۳۰ میلیون دلار و روسیه با ۴۵۰ میلیون دلار در رتبههای سوم تا دهم کشورهای هدف صادرات کشور در دوره مذکور قرار داشتهاند.
وی با اشاره به کشورهای هدف در میان همسایگان گفت: همچنین کشور عراق در رتبه اول طرفهای صادراتی ایران در میان کشورهای همسایه قرار داشته است. در میان این گروه از کشورها نیز پس از عراق، به ترتیب کشورهای امارات، ترکیه، افغانستان، پاکستان، روسیه، عمان با ۳۹۰ میلیون دلار، آذربایجان با ۳۴۳ میلیون دلار، ارمنستان با ۲۸۰ میلیون دلار و قطر با ۱۶۰ میلیون دلار در رتبههای دوم تا دهم قرار داشتهاند.
پیلتن با اشاره به کالاهای صادراتی به عراق خاطرنشان کرد: گاز، بنزین، میلههای آهنی و فولاد، روغن های سبک، اجزا و قطعات توربینهای بخار، کاشی و سرامیک، سیب زمینی، رب گوجه فرنگی، پنیر، پیاز، گوجه فرنگی، هندوانه، کولرهای آبی، کفپوشها، روغنهای معدنی، پسته، شیرینیجات، لوازم سر میز آشپزخانه، لوازم خانهداری جزو بیست قلم اول صادراتی ایران به عراق در مدت مذکور بودهاند.
او تشدید تحریمها، شیوع ویروس کرونا در سال ۹۸، تعطیلی چند ماهه روابط، ارتباطات و رویدادهای تجاری در سطح جهان و به ویژه میان ایران و عراق و متوقف شدن تبادل هیاتهای تجاری میان دو کشور، تعطیلی مشارکتهای نمایشگاهی، کاهش شدید تماسها و دیدارهای تجار، تعطیلی پایانهها و بازارچههای مرزی میان دو کشور و… را عوامل کاهش میانگین تجارت ایران با عراق اعلام کرد.
پیلتن همچنین خاطرنشان کرد: از جمله مهمترین برنامههای سازمان توسعه تجارت در سال ۱۴۰۰ در زمینه توسعه صادرات به عراق پیگیری رفع موانع بانکی و حمل و نقلی، تسهیل صدور ویزا برای تجار، پیگیری حل مشکلات پایانهها و بازارچههای مرزی مشترک، حمایت از تاسیس مراکز تجاری ایران در عراق، تقویت زیر ساختهای صادراتی مانند پایانههای صادراتی در استانهای مرزی، احیای مجدد فعالیتهای مرکز دائمی نمایشگاهی و بازاریابی در بغداد، احیای تبادل هیاتهای تجاری، مشارکت ایران در نمایشگاههای بینالمللی عراق، برگزاری نمایشگاههای اختصاصی ایران در عراق، حمایت از تاسیس دفاتر و نمایندگی شرکتهای ایرانی در عراق، برگزاری کمیتههای فنی بازرگانی و صنعتی میان دو کشور و پیگیری حل مشکلات و مطالبات شرکتهای ایرانی در عراق و اطلاعرسانی فرصتها و زمینههای صادراتی جدید به عراق و … است.
کاهش صادرات ایران به عراق در حالی است که رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین نیز گفته است سهم تجارت ایران با چین هم به پایین ترین سطح در ۱۵یا ۱۶ سال گذشته رسیده است. او گفت: «طبق آمار تا پایان سال ۲۰۲۰ حجم مبادلات ایران و چین حدود ۱۶ میلیارد دلار بود که با احتساب فروش غیررسمی نفت باز هم به ۲۰ میلیارد دلار نمیرسد.»