دستکاری در بودجه دولت به یک “رسوایی” تبدیل شد. جدولهای این بودجه از جمله به نفع بسیج، سپاه، مجلس، حوزههای علمیه و سازمان تبلیغات اسلامی تغییر کرده است. برخی از کارشناسان اقتصادی نگران اثرات تورمی شدید این بودجه هستند.
جمعی از نمایندگان مجلس در نامهای به قالیباف خواستار پاسخگویی او درباره دستکاری قانون بودجه پس از تصویب آن شدند
به دنبال اعتراض ۱۰۰ تن از نمایندگان مجلس به دستکاری در جدولهای بودجه، خبرگزاری ایرنا روز چهارشنبه هشت اردیبهشت (۲۸آوریل) جزییات تغییرات انجام شده در آن را منتشر کرد. در گزارش میتوان دید که در مجموع نزدیک به هشت هزار میلیارد تومان به رقم بودجه اضافه شده است.
این ارقام به کدام نهادها تعلق گرفتهاند؟ درجدولها به ۲۰ ارگان و نهاد برخورد میکنیم، از جمله به بودجه بسیج ۲۰۴۶ میلیارد تومان، مجلس ۳۵۹ میلیارد ، شورایعالی حوزههای علمیه ۱۰۲میلیارد، دانشگاه امامحسین سپاه ۳۶۱ میلیارد، سازمان تبلیغات اسلامی ۲۰۰ میلیارد، و به ردیف بودجه “فعالان فضای مجازی صداوسیما” ۱۵۰۰ میلیارد تومان افزوده شده است.
این دستکاری علاوه بر اعتراض نمایندگان مجلس با هشتگ “رسوایی بودجه” یا “دستکاری بودجه” در شبکههای اجتماعی روبرو شد.
برخی به وضع اسفبار کرونا در ایران اشاره کردند و در مقایسهای سرانگشتی نوشتند که با هشت هزار میلیارد تومان میشد واکسن ارزان برای کل جمعیت ایران تهیه کرد.
در گزارش ایرنا دیده میشود که برخی نهادها که بودجه آنها در سالهای حذف شده بود تا از بار هزینههای دولت کاسته شود، اکنون دوباره وارد شدهاند. ایرنا به نهادهایی مانند “دفتر طب سنتی وزارت بهداشت” اشاره کرده است که پیش از آن بودجهای به آناختصاص داده نشده بود و حالا ۵۰ میلیارد تومان به آن تعلق میگیرد.
ایرنا همچنین به حذف بودجه برخی نهادهای دولتی اشاره کرده و نوشته است: «بدون شک تغییرات اعمال شده بیش از این بوده و گفته میشود که کمیسیون تلفیق، بودجه برخی نهادهای دولتی را بهطور کلی حذف کرده است. برای مثال اعتبار ۵۰ میلیارد تومانی سازمان برنامه و بودجه برای اصلاح ساختار بودجه نیز توسط مجلس خط خورده است.»
نگرانی از افزایش تورم
بسیاری از کارشناسان اقتصادی نگران اثرات تورمی شدید این بودجه به ویژه با توجه به تغییراتی که در آن وارد شده هستند.
علیرضا صلواتی، کارشناس اقتصادی در این باره به دویچه وله فارسی گفت: «در حالی که دولت در سال ۱۴۰۰ در سایه تحریمها و کاهش فروش نفت کسری بودجه بی سابقهای را تجربه میکند، کمیسیون تلفیق با ریخت و پاش فراوان بودجه بسیاری از سازمانهای مذهبی و نظامی را افزایش چشمگیری داده است. این یک واقعیت است که این افزایش بودجهها در شرایطی که دولت کسری بودجهای معادل ۳۰۰ تا ۵۰۰ همت را تجربه میکند، به معنی کسری بیشتر و رشد بیشتر نقدینگی است مثلا اعتبار ۵۰ میلیارد تومانی سازمان برنامه و بودجه برای اصلاح ساختار بودجه کلا صفر شده یا بودجه جلوگیری از تخریب محیط زیست به سازمان بسیج داده شدهاست.»
چند روز پیش، بیش از ۱۰۰ نماینده مجلس شورای اسلامی در نامه به محمدباقر قالیباف نوشتند که جدولها و ردیفهای قانون بودجه سال ۱۴۰۰ حدود یک ماه پس از تصویب و نهایی شدن “به کرات” و به طور غیر شفاف تغییر داده شده است.
امضاءکنندگان نامه خطاب به رئیس مجلس گفتهاند بررسی بودجه مصوب ۲۹ اسفند حاکی است که جدولهای آن طی حدود یک ماه پس از تصویب دستکاری شده و در گفتوگو با اعضای کمیسیون تلفیق مشخص شد که این تغییرات توسط یک یا چند نفر و در نهایت با تائید رئیس کمیسیون، الیاس نادران انجام شده است.
معترضان میگویند این تغییرات محدود به ارقام جدولها نیست بلکه “حتی تغییرات کلی در تبصرهها و جداول داخل آنها” را هم شامل میشود. به گفته این نمایندگان «آنچه در ضمن تصویب بودجه ۱۴۰۰ در مجلس اتفاق افتاد به شهادت نمایندگان محترم ادوار در نوع خود بینظیر بود و رکوردی جدید در عدم تمکین به قانون آئیننامه و ایجاد رانت برای چند نفر در جابجا کردن اعداد کلان بودجه بود.» دولت هم اعلام کرده از تغییرات صورت گرفته بی اطلاع بوده و موظف به اجرای قانون ابلاغ شده است.
در همین زمینه:
اعتراض نمایندگان مجلس به قالیباف به خاطر “تغییر قانون بودجه”
جمعی از نمایندگان مجلس در نامهای به قالیباف خواستار پاسخگویی او درباره دستکاری قانون بودجه پس از تصویب آن شدند. نویسندگان نامه میگویند جدولها و ردیفهای بودجه پس از تصویب در مجلس بدون اطلاع نمایندگان تغییر کرده است.
کارنامه بانک مرکزی؛ سونامی تورم، افزایش نقدینگی و کمبود ارز
رئیس بانک مرکزی از چشمانداز مثبت اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۰ سخن میگوید؛ ادعایی که باورپذیر نیست. بانک مرکزی در مهار تورم ناکام بوده و افزایش نقدینگی و ناترازی حسابهای مالی بانکها را به ورطه ورشکستگی کشانده است.
حدود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد دولت روحانی از گرانی ارز
در نوسانات شدید بهای دلار دربازار آزاد انگشت اتهام از جمله متوجه دولت روحانی و محاسبات ارزی بانک مرکزی بود. بر اساس محاسبات صورت گرفته، دولت روحانی از بابت گرانی ارز در ایران ۴۹۱ هزار میلیارد تومان درآمد داشته است.