حسن روحانی به دنبال انتشار فایل محرمانه و جنجالی گفتوگو با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز پنجشنبه علی ربیعی را به جای حسامالدین آشنا به عنوان رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاستجمهوری منصوب کرد.
خبرگزاری ایرنا روز پنجشنبه، ۹ اردیبهشت، نوشت که آقای آشنا پس از انتشار این فایل و جنجالهایی که بر سر آن در فضای سیاسی ایران ایجاد شد، «استعفا» کرده است.
این در حالی است که خبرگزاری تسنیم نوشته است که حسن روحانی آقای آشنا را که هفت سال ریاست مرکز استراتژیک ریاست جمهوری را برعهده داشت، «برکنار» کرده است.
بر اساس حکم روحانی، علی ربیعی کماکان پست سخنگویی دولت را نیز حفظ خواهد کرد.
آقای آشنا که در برخی رسانهها به عنوان «متهم ردیف اول» در ماجرای انتشار فایل صوتی معرفی میشود به خاطر توئیتهای جنجالی و در بسیاری مواقع نامفهوم که بیشتر کنایه به رقبای دولت بود، شناخته میشد.
انتشار فایل صوتی گفتوگوی محمدجواد ظریف با سعید لیلاز، روزنامهنگار نزدیک به دولت حسن روحانی، بازتاب گستردهای در عرصه سیاست ایران داشته و از جمله شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواستار برخورد با آقای ظریف شدند.
حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو هیئت رئیسه مجلس نیز خواستار ورود قوه قضائیه به این موضوع شده و گفته بود حتی پس از پایان یافتن عمر دولت روحانی هم «پاسخگویی حسامالدین آشنا در این زمینه پایان نمیپذیرد و باید پاسخگوی این موضوع باشد».
وی همچنین از آغاز طرح تحقیق و تفحص از مرکز بررسیهای استراتژیک نهاد ریاست جمهوری خبر داده و رئیس این مرکز و مشاور رئیس جمهور را مسئول این رخداد دانسته بود.
تسنیم نیز امروز به نفل از حاجی دلیگانی، نماینده شاهینشهر در مجلس از شکایت تعدادی از نمایندگان از روحانی و ظریف خبر داده است.
آن طور که وی گفته، «این شکایت در قالب ماده ۲۳۴ آیین نامه داخلی مجلس انجام شده و در صورت تصویب این طرح در صحن علنی پارلمان برای بررسی بیشتر به قوه قضائیه ارجاع میشود.»
کاظم موسوی، نائب رئیس کمیسیون اقتصادی نیز از تلاش شماری از نمایندگان برای استیضاح ظریف خبر داده و علیرضا عباسی، نماینده کرج نیز گفته قرار است از محمود علوی، وزیر اطلاعات درباره چگونگی «سرقت» این فایل صوتی، در مجلس، سوال شود.
وزارت خارجه ایران این گفتوگو را که زیر نظر «مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری» انجام شده «محرمانه» خوانده و سخنگوی دولت نیز مدعی شده که فایل صوتی این گفتوگو «سرقت شده» و وزارت اطلاعات پیگیر این رخداد است.
محمدجواد ظریف در این گفتوگو انتقادات بیسابقهای را از تسلط نظامیان بر سیاست خارجی ایران مطرح میکند و میگوید که برخی از این سیاستها از جمله سیاستهای مربوط به سوریه ناشی از «اراده روسیه» بوده است.
او گفته که حکومت ایران «میدان» یعنی عرصه فعالیت سپاه پاسداران را بر «دیپلماسی» ترجیح داده و قاسم سلیمانی، فرمانده «میدان» نظام، را به وارد کردن آسیب به دیپلماسی دولت روحانی متهم کرد.
آقای ظریف همچنین قاسم سلیمانی را متهم کرد که در مسیر تلاشهای دولت روسیه برای «نابود کردن» دستاوردهای برجام دولت روحانی با مسکو همراه بوده است.
وی با این حال در متنی که روز چهارشنبه، هشتم اردیبهشت، در اینستاگرام منتشر کرد گفت که گفتههای او درباره دیپلماسی و میدان یک «بحث نظری در خصوص ارتباط دو بال قدرت خارجی جمهوری اسلامی ایران» بوده، اما به «بهانهای برای دوگانهسازی میان نظامیان سرافراز و دیپلماتهای غیور» تقلیل داده شده است.
حسن روحانی نیز هدف از انتشار این فایل را «ضربه زدن» به مذاکرات اتمی ایران با کشورهای ۴+۱ دانست.
وی گفت که «بنا بوده این فایل صوتی محرمانه باشد و بعدا [تنها] بخشی از آن منتشر شود». به گفته او، وزارت اطلاعات «باید تمام توان خود را به کار گیرد و بفهمد چگونه سرقت شده است».