سیاستهای نادرست و توسعه نامتوازن از علل اصلی بحران کمآبی در ایران است
بسیاری از شهرهای ایران، بهطور همزمان با قطعی مکرر آب و برق مواجه شده و مسئولان شرکت آب و فاضلاب هشدار دادهاند که در تابستان پیش رو، آب در اکثر شهرهای کشور جیرهبندی خواهد شد.
وبگاه «تجارتنیوز»، پنج شنبه 27 خرداد، با یادآوری هشدارهای پیشین مقامات شرکت «آبفا» در رابطه با «جیرهبندی آب» در ایران نوشت: «آب در برخی مناطق کشور به صورت مقطعی قطع شده و چنانچه مصرف آب با همین وضعیت ادامه داشته باشد احتمال جیرهبندی آب برخی شهرها در تابستان پیش رو وجود دارد.»
آغاز جیرهبندی
شهروندان بسیاری از شهرهای ایران، از قطعی مکرر آب و آغاز جیرهبندی آن خبر دادهاند.
تجارتنیوز به نقل از یک شهروند کرمانی نوشته است: «در شهر کرمان 10 روز است آب جیرهبندی شده و فقط شبها که کسی نیاز به آب ندارد، آب وصل است. یعنی از ساعت 12 شب تا 6 صبح. درست موقعی که از خواب بیدار میشی دیگه خبری از آب نیست.»
یک شهروند دیگر نیز از جیرهبندی چندین ساله آب در شهرهای اطراف مشهد پرده برداشته و گفته است: ««ما الان چند ساله که آب جیرهبندی داریم اونم 8 کیلومتری مشهد تو جاده شاندیز واسه ما عادی شده این چیزها.»
از سویی دیگر محمدرضا بختیاری، مدیر عامل شرکت آبفای استان تهران، گفته، مصرف آب شرب در پایتخت ایران، 20 درصد بیشتر از دیگر شهرهای کشور است و مردم تهران هر روز به اندازه حجم دریاچه «چیتگر»، آب شرب مصرف میکنند.
بنا بر اعلام شرکت «آبفا»، هر سال مصرف آب در زمستان به حدود 2میلیون و 600 هزار مترمکعب میرسید، اما امسال در هیچ روزی مصرف آب تهران کمتر از سه میلیون متر مکعب نبوده است.
پیشتر شاهین پاکروح، معاون توسعه و مهندسی شرکت مهندسی آب و فاضلاب در ایران، با بیان اینکه جیرهبندی آب در کرج بهعنوان اولین کلانشهر بحرانی آغاز شده است، گفته بود: «12 کلانشهر اراک، اصفهان، بندرعباس، تهران، شیراز، قزوین، قم، کرج، کرمان، مشهد، همدان و یزد تابستان امسال با بحران تامین آب مواجهاند.»
سیاستهای غلط و «ورشکستگی آبی»
در ادامه این گزارش به سیاستهای غلط کشاورزی و استفاده بیرویه از سفرههای زیر زمینی نیز اشاره شده و آمده است: «در جنوب فارس در یک روستا بیش از 100 تلمبه وجود دارد که شبانه روز از زیر زمین آب میکشد جهت کشاورزی غرقابی و در 2 کیلومتری همین روستا مردم آب خوردن ندارند، آیا این عدالت است که منابع ملی را یک نفر به اندازه هزار نفر استفاده میکند؟ دولت باید از آبهای زیرزمینی محافظت کند و این کشاورزی غیر اصولی را باید حذف کند.»
پیشتر عیسی کلانتری، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران ضمن تاکید بر نبود اولویت در مصرف آب و کاهش ذخایر آب تجدیدپذیر از ورود ایران به مرحله «ورشکستگی آبی» خبر داد.
کلانتری گفته بود که «امسال سرانه آب تجدیدپذیر برای هر نفر هزار متر مکعب خواهد بود که این یعنی بحران آب، در واقع 70درصد جمعیت کشور زیر 700متر مکعب آب تجدیدپذیر خواهد داشت این یعنی اینکه کشور به مرحله ورشکستگی آب رسیده است.»
بحران بیآبی و خشکسالی کنونی در ایران حاصل انباشت و همزمانی چندین دلیل است که نمیتوان آن را به دلایل زیستمحیطی خلاصه کرد.
به گفته کارشناسان محیط زیست، حفر هزاران چاه به طور بیرویه و کارشناسی نشده در سراسر کشور، برداشت بیرویه آب از منابع زیرزمینی، سدسازیهای غیراصولی و ضد اکولوژیکی، ورود آلودگیهای جدید با مواد رادیواکتیو و انرژیهای اتمی به آبهای جاری یا ذخیره، تخریب جنگلها و این دست اقدامات دولت در چهل سال اخیر منجر به نابودی محیط زیست ایران و سوق دادن آن به بیابانی به نام ایران خواهد شد.