حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی با آرامش و بدون تعیین زمان مشخص برای آن، ظاهرا خواستهی دولت در آخرین روزهای بررسی بودجه در صحن علنی مجلس بوده است. به گفتهی مهدی طغیانی (عضو کمیسیون اقتصادی مجلس) «در آن مقطع دولت گفت شما تاریخ ندهید و محدودیت زمانی در این حوزه ایجاد نشود تا با آرامش این فرایندِ حذف تکمیل شود.»
به گزارش ایلنا، مدافعان حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و تک نرخی کردنِ قیمت ارز معتقدند این وضعیت باعث رانت و فساد میشود درنتیجه میتوان با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی رانت را حذف و اعتبار ریالیِ آن را در قالب یارانه در خدمت مصرفکنندگان قرار داد، این در حالیست که برخی از اقتصاددانانِ مخالف حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی معتقدند تبعات چنین کاری افزایش شدید قیمت کالاهای اساسی و فشار هرچه بیشتر بر اقشار ضعیف جامعه است.
احسان سلطانی (کارشناس مسائل اقتصادی) در خصوص حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی میگوید: تا جایی که من میدانم دیگر چیزی از ارز ۴۲۰۰ تومانی باقی نمانده است. افزایشِ دو سه برابری قیمت دارو و همچنین افزایشِ قیمت نهادههای دامی و به تبع آن قیمت مرغ و شیر و تخممرغ نشان از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی دارد. شما ببیند قیمت روغن و شکر و کالاهای اساسی چرا افزایش پیدا کرده است؟ من فکر نمیکنم دیگر چیزی از ارز دولتی باقی مانده است. شاید در مورد برخی از داروهای خاص همچنان این ارز تعلق بگیرد اما افزایش شدید قیمتها نشان از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی دارد.
وی ادامه داد: در حال حاضر فقط اسمی از ارز ۴۲۰۰ تومانی باقی مانده تا در محاسبات رسمی از آن استفاده شود و دولت بتواند کارش را انجام دهد؛ عملا ما اثری از ارز نمیبینیم. همان بهتر این را هم حذف کنند که خیال همه راحت شود!
سلطانی با اشاره به افزایش قیمت مواد غذایی گفت: تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی تاثیر فراوانی بر قیمت مواد غذایی میگذاشت؛ گواه این موضوع هم همانطور که گفتم افزایش قیمت مواد غذایی مثل روغن، شکر، تخم مرغ، مرغ و… در این چند وقت است که نشان میدهد برخلاف آنچه عدهای میگویند، اتفاقا تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی کمک قابل توجهی به عدم افزایش قیمت مواد غذایی کرده بود.
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به آمار رسمی ارائه شده در خصوص قیمت مواد غذایی گفت: نرخ تورم سالانهی مواد غذایی طبق گفتهی مرکز آمار ۵۲ درصد بوده، همچنین تورم نقطه به نقطهی خرداد ۶۳ درصد بوده است؛ خب این یعنی نرخ تورم نقطه به نقطه به مراتب از نرخ تورم عمومی بالاتر است، این نشان میدهد ارزی که پیشتر تخصیص داده شده بود بسیار تاثیرگذار بوده است. وی تاکید کرد: اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی همچنان تخصیص پیدا میکرد تورم مواد غذایی باید روی ۲۵ تا ۳۰ درصد میبود. تورم ۶۳درصدیای که آمار رسمی نشان میدهد، به وضوح میگوید که این ارز همین الان هم قطع شده است.
سلطانی اظهار کرد: اینکه الان صحبت از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی میکنند، همه بازی است. اینها قبلا کار خود را انجام دادهاند؛ عدهای دارند در مورد چیزی که نیست صحبت میکنند. مثل همهی سالهایی که مسئولان دائم به مردم گفتهاند ما به شما فلان چیز را دادهایم و برای شما فلان کار را انجام دادهایم، اما در واقعیت مردم عادی بهرهای از آنچه آنها مدعیِ انجام آن بودهاند، نبردهاند.
این کارشناس اقتصادی در خصوص فسادآور بودنِ ارز ۴۲۰۰ تومانی و توجیهی که عدهای برای حذف ارز ۴۲۰۰ به همین دلیل میآورند، گفت: ببیند وقتی اقدامی انجام میشود تلفاتی دارد و راندمان صد در صد نیست، اما وقتی چنین چیزی را کامل حذف میکنید به ضرر اقشار ضعیف جامعه است و همین افزایش قیمت مواد غذایی نشان میدهد بار بیشتری با حذف ارز ۴۲۰۰ بر دوش اقشار ضعیف جامعه سوار شده است.
وی تصریح کرد: وقتی ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف میشود و قیمت مواد غذایی بالا میرود همین نشان میدهد ادعای عدهای که میگفتند این ارز فایده ندارد و فقط به جیب عدهی معدودی میرود، درست نیست. حداقل تا حدودی قیمتها را نگه داشته بود. به طور کلی این توجیه که برای مقابله با رانت باید دست به حذف ارز ۴۲۰۰ زد به هیچ وجه درست نیست.
سلطانی با اشاره به افزایش نرخ ارز گفت: در کنار برداشتنِ ارز ۴۲۰۰ تومانی، نرخ ارز حدود ۵۰درصد بالا رفته است و به همین دلیل قیمت مواد غذایی، کالاهای اساسی، فلزات و مواد شیمیایی و شویندهها و… حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد بالا رفته است. این مصیبت بزرگی برای اقشار ضعیف جامعه است و فشاری مضاعف بر آنها وارد کرده است.
این کارشناس اقتصادی در پایان با اشاره به تخصیص منابع برای صنایع رانتی و خصولتی گفت: کمک به تولید این نیست که ما همه چیز را برای تولیدکنندگان رایگان کنیم. در واقع آنچه باید حذف شود همین رانتی است که به خصولتیها به اسم تولید پرداخت میشود و در عوض مالیاتی هم از آنها گرفته نمیشود.
وی تصریح کرد: امروز به اسم همین کمک به بنگاههای خصولتی مردم ما را غارت میکنند؛ کجای دنیا با غارت مردم تولید را بالا میبرند؟ باتلاقی به اسم تولید ساختهاند و به قدری رانت در این سیستم ریخته شده که این سیستم را به فساد کشانده است. آنچه حاصلِ این سیاستهاست درواقع پَروار کردن بنگاههای خصولتی است و این بدبختیِ این کشور است. گروههایی که عادت کردهاند رانت بگیرند و اتفاقا خیلی جاها هم دست به تولید نمیزنند.