فاجعه برای حیات؛ جریان «گلف استریم» در آستانه ایستادن است


احتمال وقوع این رویدادِ شدیدا تاثیرگذار، با هر گرم دی‌اکسید کرین که به جو وارد می‌کنیم افزایش می‌یابد

دانشمندان امور اقلیمی هشدار می‌دهند که علائمی مبنی بر آغاز توقف کامل «گلف استریم»، جریان بزرگ آبی در اقیانوس اطلس که به مثابه یکی از شریان‌های اقلیمی عمل می‌کند، را مشاهده کرده‌اند، که در صورت وقوع می‌تواند به «تهدیدی حیاتی برای تمدن بشری» تبدیل شود.

به گزارش روزنامه «گاردین»، پژوهشی تازه نشان می‌دهد که طی یک قرن گذشته، گلف استریم تقریبا به طور کامل ثبات خود را از دست داده است. این جریان در حال حاضر در پایین‌ترین میزان فعالیت خود در 1600 سال اخیر قرار دارد، اما بررسی‌های جدید نشان می‌دهد که در آینده نزدیک ممکن است کاملا متوقف شود.

چنین رویدادی پیامدهای فاجعه‌باری برای مناطق مختلف در سرتاسر جهان به بار خواهد آورد. باران‌هایی که میلیاردها نفر را در هندوستان، آمریکای جنوبی، و غرب آفریقا سیراب می‌کنند و غذا می‌دهند، شدیدا مختل خواهد شد. اروپا شاهد افزایش طوفان‌ها و کاهش دما خواهد بود؛ و سطح آب دریا در شرق آمریکای شمالی بالا خواهد آمد. جنگل‌های بارانی آمازون و صفحات یخی قطب جنوب نیز ثبات خود را هرچه بیشتر از دست خواهند داد.

آزاد شدن بیش از حد «دی‌اکسید کربن» در جو زمین اصلی‌ترین عامل بی‌ثباتی گلف استریم است، اما از آنجایی که پیش‌بینی دقیق میزان دی‌اکسید کربن و زمان دقیق توقف این جریان ممکن نیست، دانشمندان توصیه می‌کنند که باید حتی‌الامکان از انتشار گازهای گلخانه‌ای در جو جلوگیری کرد، چرا که «احتمال وقوع این رویدادِ شدیدا تاثیرگذار، با هر گرم دی‌اکسید کربن که به جو وارد می‌کنیم افزایش می‌یابد.»

به گفته «گاردین»، داده‌های به دست‌آمده از هسته‌های یخی و دیگر داده‌ها طی صدهزار سال گذشته نشان می‌دهد که گلف استریم دو حالت دارد: سریع و قوی، چنانکه در هزاره‌های معاصر بوده است؛ و کند و ضعیف. این داده‌ها نشان می‌دهد که افزایش دما می‌تواند باعث تغییر ناگهانی حالت گلف استریم طی یک تا پنج دهه آینده شود.

جریان گلف استریم را غلظت آب شور دریا که به اقیانوس منجمد شمالی می‌ریزد، به پیش می‌راند، اما ذوب شدن یخ‌های آب‌شیرینِ گرینلند دارد سرعت این جریان را زودتر از آنچه مدل‌های اقلیمی پیش‌بینی کرده بودند، کند می‌کند. تغییر حالت و توقف گلف استریم ممکن است چند دهه یا چند سده طول بکشد، اما دانشمندان می‌گویند که تأثیر عظیمی که روی حیات بر کره خاکی می‌گذارد بدان معناست که هرگز نباید اجازه داد این اتفاق بیفتد.