سازمان دیدهبان حقوق بشر در گزارشی درباره سوء مدیریت در مقابله با کرونا در ایران با اشاره به اینکه مقامهای جمهوری اسلامی مدرکی مبنی بر تاثیر تحریم بر جلوگیری از واردات واکسن خارجی منتشر نکردهاند، خواستار انتشار جزییات همه قراردادهای خرید واکسن شد.
این سازمان در گزارشی که روز پنجشنبه ۲۸ مرداد و با عنوان «سوء مدیریت حکومت همراه با بحران کووید-۱۹» منتشر شد، به مواردی از قبیل ممنوعیت واردات واکسن، نبود شفافیت و فشل بودن اقدامات برای مواجهه با این بحران پرداخت.
در این این گزارش اشاره شده مقامهای جمهوری اسلامی تحریمها و تاخیر فروشندگان خارجی را دلیل وارد نشدن واکسن اعلام کردهاند، اما «شواهد و مدارکی روشن برای اثبات این ادعای خود ارائه نکردهاند».
دیدهبان حقوق بشر از مقامهای جمهوری اسلامی خواست که جزییات همه قراردادهای خرید و ارائه واکسن را منتشر کنند. این سازمان از کشورهایی که ایران را تحریم کردهاند، از جمله آمریکا، نیز خواست اطمینان حاصل کنند مردم ایران میتوانند به واکسن دسترسی پیدا کنند.
این سازمان همچنین تاکید کرد که مقامهای جمهوری اسلامی تاکنون گزارشی درباره ایمنی و کارایی واکسنهای تولید ایران منتشر نکردهاند.
در این گزارش به سخنان رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر ممنوعیت ورود واکسنهای آمریکایی و بریتانیایی و همچنین اظهارات ضد و نقیض مقامهای جمهوری اسلامی درباره دلیل وارد نشدن واکسن اشاره شده است.
دیدهبان حقوق بشر در بیانیهاش نوشت این سیاستها پیامدهایی جدی در دسترسی ایرانیان به واکسن داشته است.
این سازمان همچنین به بازداشت وکلا و فعالان مدنی به دلیل تلاش برای شکایت از خامنهای و دیگر مقامهای جمهوری اسلامی به دلیل جلوگیری از ورود واکسن و سوء مدیریت در بحران کرونا اعتراض کرده است.
آرش کیخسروی، مصطفی نیلی، محمدرضا فقیهی، لیلا حیدری، چهار وکیل و همچنین مریم افرافراز فعال مدنی و عضو جمعیت امام علی، و مهدی محمودیان، فعال سیاسی عصر شنبه ۲۳ مرداد بازداشت شدند. لیلا حیدری، وکیل دادگستری نیز همراه آنان بازداشت شده بود اما روز یکشنبه، ۲۴ مرداد آزاد شد.
شمار زیادی از کاربران توییتر از شامگاه چهارشنبه با استفاده از هشتگ آمرانبازداشتعاملان_کرونا خواهان آزادی آنان شدند.
بیش از ۵۰ وکیل و حقوقدان نیز در نامهای به غلامحسین محسنی اژه ای، رییس قوه قضاییه، خواهان آزادی فوری این وکلا و فعالان مدنی شدهاند.
کارشناسان و برخی نهادها، در ایران و بیرون از ایران، بارها درباره سوء مدیریت و عدم شفافیت مقامهای جمهوری اسلامی در قبال کرونا هشدار داده و اعتراض کردهاند.
چندی پیش علیرضا زالی، مسئول مقابله کرونا در استان تهران، نیز در اظهاراتی خبرساز گفت: آمارهای مرگ و میر را از سازمان جهانی بهداشت پنهان کردیم و از کارشناسان این سازمان خواستیم از نظام سلامت در ایران تعریف کنند.
او همچنین گفته بود واکسن نخریدند چون فکر کردند گران است اما ناچار شدند ۷۲۰ میلیون یورو خرج رمدسیویر کنند.
با این حال کتب درسی سال تحصیلی جدید در ایران، از جمله در کتاب مطالعات اجتماعی پایه نهم، ایران را «جزء کشورهای برتر جهان در درمان بیماری کرونا» معرفی کرده و در مقابل مدعی شده است «در برخی کشورهای غربی حتی از پذیرش و درمان بیماران مسن نیز خودداری میشد».