ارهبران بریتانیا، آلمان و فرانسه، سه کشور اروپایی عضو برجام به همراه رئیسجمهوری آمریکا با انتشار بیانیه مشترکی نسبت تعلل ایران برای بازگشت به میز مذاکرات «ابراز نگرانی عمیق» کرده و تاکید داشتند که هنوز امکان دستیابی «سریع» به توافق هستهای وجود دارد.
بیانیه مشترک رهبران این کشورها روز شنبه ۸ آبان منتشر شده و میگوید تعلل ایران در بازگشت به میز مذاکرات در حالی است که این کشور اقدامات تحریکآمیز هستهای مانند غنیسازی اورانیوم در سطوح بالا و تولید اورانیوم فلزی را شتاب بخشیده است.
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، جو بایدن رئیسجمهوری آمریکا، بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا و امانوئل مکرون رئیسجمهوری فرانسه روز شنبه ۸ آبان در حاشیه نشست «گروه ۲۰» در پایتخت ایتالیا پیرامون مذاکرات هستهای ایران گفتوگو کردند و در پی آن با انتشار بیانیهای مشترک عنوان کردند که «در مورد امکان دستیابی به توافقی سریع و بازگشت به تعهدات هستهای» اتفاق نظر دارند.این بیانیه میگوید: «ما تاکید کردیم که مطمئن باشیم ایران هرگز به بمب هستهای دسترسی نخواهد داشت و از اینکه ایران مذاکرات هستهای را متوقف کرده و به میز مذاکرات بر نگشته، نگرانی عمیق و فزایندهای داریم.»
بیانیه یادشده میافزاید، ایران برای برنامه هستهای صلحآمیز نه نیازی به غنیسازی اورانیوم در سطوح بالا دارد و نه به اورانیوم فلزی؛ اما هر دو این موارد برای تولید بمب هستهای لازم است.
این بیانیه در ادامه تصریح کرده است اقدامات یاد شده همزمان شده است با کاهش همکاریهای ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و به وضعیت هشدارآمیز بیشتری دامن زده است.
رهبران اعضای اروپایی برجام و آمریکا گفتهاند ادامه توسعه برنامه هستهای جمهوری اسلامی و ایجاد موانع برای فعالیتهای آژانس در ایران، امکان رسیدن به توافق برجام را از بین خواهد برد.
این بیانیه میگوید وضعیت کنونی بر لزوم مذاکرات دیپلماتیک و رسیدن به توافقی که منجر به بازگشت کامل آمریکا و ایران به تعهدات برجامی باشد، تاکید دارد و این توافق میتواند زمینه را برای مذاکرات بیشتر پیرامون نگرانیهای دیگر ایران و اروپا و آمریکا فراهم سازد.
بیانیه مورداشاره از «تعهد شفاف» دولت جو بایدن برای بازگشت به برجام استقبال کرده است.بعد از دیدار جو بایدن با سه رهبر اروپایی، آنها یک بیانیه مشترک صادر کردند. محورهایی از این بیانیه:
ایران برای احیای برجام به تعهدات خود در این توافق، به طور کامل عمل کند
این چهار کشور هرگز اجازه دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای را نمیدهند
اقدامات اخیر در افزایش غنی سازی، موجب نگرانی است و ایران برای برنامه هستهای صلح آمیز، نیازی به این اقدامات ندارد
با ممانعت ایران از بازرسیها، عملا بازگشت به برجام سخت تر میٔشود
جمهوری اسلامی اگر به تعهدات کامل در برجام بازگردد، تحریمها لغو شده و ایران شاهد رشد اقتصادی خواهد بود.
ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری ایران از این فرصت استفاده کند و برای حسن نیت، به مذاکرات بازگردد تا خطر افزایش نیابد.
مذاکرات هستهای میان ایران و اعضای برجام به علاوه آمریکا از ۳۰ خرداد امسال متوقف شده و ایران تاکنون دقیقا مشخص نکرده در چه تاریخی آماده بازگشت به میز مذاکرات است.
در این میان، علی باقریکنی، معاون سیاسی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه در توئیتر نوشت با انریکه مورا، معاون هماهنگکننده ارشد سیاست خارجه اتحادیه اروپا، «گفتوگویی سازنده و بسیار جدی» داشته و قرار شده است که مذاکرات تا پیش از پایان ماه نوامبر، از سر گرفته شود.