مقامات امنیتی فرودگاه امام خمینی تهران، از برخی مسافران پرسیده بودند که آیا «پاسپورت آمریکایی» دارند یا قرار است به ایالات متحده پرواز کنندگزارش جدیدی که خانواده قربانیان پرواز بینالمللی پیاس752 اوکراین با مشورت کارشناسان فنی و نظامی تهیه کردهاند، سپاه پاسداران ایران را به «سرنگونی عمدی» این هواپیمای مسافربری برای جلوگیری از «حمله احتمالی آمریکا» متهم کرد.
سپاه با شلیک دو موشک زمین به هوا پرواز خطوط هوایی بینالمللی اوکراین را اندکی پس از برخاستن از تهران در تاریخ 8 ژانویه 2020 سرنگون کرد. تمام 176 سرنشین این هواپیما در جریان این حادثه جان خود را از دست دادند.
به گزارش خبرگزاری «سی.بی.سی» کانادا، چهارشنبه 24 نوامبر 2021، خانوادههای قربانیان که از «عدم پاسخگویی» دولتهای درگیر این ماجرا به تنگ آمدهاند، هفده ماه تمام وقت صرف کردند تا گزارش خودشان را تهیه کنند.
آنها میگویند که «کمیته حقیقتیاب» خود را تشکیل دادهاند، و در مشاوره با کارشناسان نظامی و دفاع هوایی، فایلهای صوتی مقامات ارشد ایرانی، و تلفنهای قربانیان که از محل سقوط هواپیما گردآوری شده را بررسی کردهاند.
حاصل کار هفدهماهه، گزارش 200 صفحهای شده که نتیجه میگیرد بر خلاف ادعای مقامات ایرانی، هواپیمای اوکراینی «به عمد» و با مسئولیت «مقامات بلندپایه ایرانی»، و نه «تعداد انگشتشماری از اعضای ردهپایین سپاه»، سرنگون شده است.
بر مبنای این گزارش، کارشناسان نظامی دادههایی در اختیار خانوادههای قربانیان قرار دادهاند که نشان میدهد «بسیار بعید» است که اُپراتور موشکی سپاه، هواپیمای مسافربری را با موشک کروز اشتباه گرفته باشد.
در این گزارش آمده که مقامات امنیتی فرودگاه امام خمینی تهران، پیش از پرواز از برخی مسافران هواپیمای پیاس752 پرسیده بودند که آیا «پاسپورت آمریکایی» دارند یا قرار است به سوی ایالات متحده پرواز کنند.
در واکنش به این گزارش، عمر الغبرا، وزیر راه و ترابری کانادا، به «سی.بی.سی» گفت که دولت کانادا تحقیقات خانوادههای قربانیان را جدی میگیرد و گزارش آنها را بررسی خواهد کرد.
الغبرا افزود که صبر دولتهای درگیر این ماجرا رو به پایان است، و اگر نتیجهای از مذاکرات با مقامات ایران حاصل نشود، کشورهای آسیبدیده ممکن است دولت ایران را به دیوان بینالمللی دادگستری بکشانند.
خانوادههای قربانیان پرواز اوکراینی میگویند که قصد دارند از این گزارش برای طرح شکایت مستقل در دادگاه کیفری بینالمللی علیه رژیم ایران استفاده کنند. آنها همچنین از کشورهایی که قصد دارند علیه حکومت ایران به دیوان بینالمللی دادگستری شکایت کنند، حمایت خواهند کرد.