خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا، در خبری درباره حسن ایرلو، سفیر ایران نزد حوثیها که اخیرا درگذشت، نوشت که او به «سردار شهلایی» معروف بود. عبدالرضا شهلایی از فرماندهان ارشد سپاه قدس است که در فهرست تحریمهای آمریکا و تحت تعقیب این کشور قرار دارد.
ایرنا روز سهشنبه ۳۰ آذر در خبری اضافه کرد ایرلو «از فرماندهان مقاومت» بوده و نقش او «در خروج اول آمریکا از عراق» و همچنین خروج اعضای سازمان مجاهدین خلق از این کشور «فراموشناشدنی» است.
مدتی پس از انتشار این خبر، این پاراگراف از خبر ایرنا حذف شد، اما این بخش در وبسایتهای دیگری که خبر ایرنا را نقل کردهاند همچنان موجود است.
پیشتر دولت آمریکا شهلایی را به دلیل دست داشتن در کشته شدن پنج سرباز آمریکایی در فهرست تحریمهای خود قرار داد.
همچنین در سال ۱۳۹۸، برایان هوک، رییس وقت گروه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا، از تعیین جایزهای تا سقف ۱۵ میلیون دلار از سوی وزارت خارجه آمریکا برای اطلاعات در مورد فردی به نام عبدالرضا شهلایی، فعالیتهای اقتصادی، شبکههای ارتباطی و مرتبطان او خبر داد.
هوک با تاکید بر ضرورت خروج ایران از درگیریهای یمن، اضافه کرد شهلایی از فرماندهان ردهبالای نیروی قدس سپاه پاسداران است و در یمن است.
همچنین نام او در پرونده توطئه ترور عادل الجبیر، سفیر پیشین عربستان سعودی در واشینگتن آمده است.
مقامهای جمهوری اسلامی ایران رسما اعلام نکردهاند که ایرلو همان شهلایی است.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی مدعی شده که ایرلو بر اثر ابتلا به کرونا «شهید» شده است.
اما مقامهای منطقه در روزهای گذشته به والاستریت ژورنال گفتند که ایرلو همچنان در حال برگزاری جلسات در یمن بوده و هیچ نشانهای از ابتلا به کرونا در او وجود نداشته است.
تناقضگویی مقامات ایران درباره مرگ مشکوک ایرلو
حسن ایرلو یا آنگونه که خبرگزاری ایرنا از او نام برده سردار شهلایی، یکشنبه، 19 دسامبر، توسط یک هواپیمای عراقی و با هماهنگی مقامات سعودی و اجازه ائتلاف عربی حمایت از دولت قانونی یمن، از فرودگاه صنعا به بغداد انتقال داده شد.
در واکنش به این خبر، برخی مقامات ایران ادعا کرده بودند که ایرلو بر اثر ابتلا به کرونا و در پی وخامت حال او با مساعدت برخی کشورهای منطقه در حال انتقال به ایران است و «پس از بهدست آوردن سلامتی خود» به یمن باز خواهد گشت.
اما روز سهشنبه، 21 دسامبر، با علام خبر مرگ ایرلو، برخی رسانههای ایران این خبر با تیترهایی حاوی کلماتی نظیر «شهادت» ایرلو منتشر کردند که به افزایش تردیدها درباره علت مرگ او منجر شد.
از سوی دیگر، در واکنش به اظهارات مقامات ایرانی که ادعاهای متناقضی را درباره علت مرگ حسن ایرلو مطرح کردهاند، فرماندهی ائتلاف عربی حامی دولت قانونی یمن اعلام کرد که سخنان وزیر خارجه ایران در رابطه با چگونگی خروج «حسن ایرلو»، سفیر تهران نزد حوثیها نادرست بوده و تلاش انساندوستانه ائتلاف در تسهیل روند خروج ایرلو را نادیده گرفته است.
سرتیپ ترکی المالکی، سخنگوی ائتلاف عربی چهارشنبه، 22 دسامبر، اظهار داشت که فرماندهی ائتلاف سخنان توهینآمیز حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران درباره خروج حسن ایرلو از فرماندهان سپاه پاسداران را از یمن غیر قابل قبول میداند.
سخنگوی ائتلاف تاکید کرد که به دستور مقامات عالی سعودی، نیروهای ائتلاف پس از وساطت دیپلماتیک عمان و عراق و آگاهی از شرایط بیماری ایرلو، در کمتر از 48 ساعت خروج او را از یمن تسهیل کردند.
از طرفی و در حالی که مسئولان ایرانی مطرح کردهاند که حسن ایرلو بر اثر ابتلا به کرونا جان باخته است تصاویر منتشر شده از تشییع جنازه او اما از داستان دیگری حکایت دارد.
در تصاویری که توسط کاربران شبکههای اجتماعی دست به دست میشود بهضوح قابل رویت است که مراسم تشییع ایرلو بدون رعایت پروتکلهای بهداشتی معمول برای جانباختگان کرونایی انجام شده است و از این رو بسیاری از منتقدان هم ادعای مرگ او بر اثر کرونا را «مشکوک» و «غیرواقعی» میدانند.
حسن ایرلو یا عبدالرضا شهلایی؟
حسن ایرلو که از اعضای نیروی قدس سپاه پاسداران ایران بود، یک سال پیش به طور «قاچاقی» و بهعنوان سفیر ایران نزد حوثیها به یمن رفت و پس از آن بود که از سوی ایالات متحده آمریکا تحریم شد.
به گفته مقامات دولت قانونی یمن، حسن ایرلو حاکم نظامی مناطق تحت سلطه شبهنظامیان حوثی بود. معمر الاریانی، وزیر اطلاعرسانی یمن با بیان اینکه ایرلو نه خرمای مأرب را خورد و نه با پای خود به کشورش بازگشت، گفت که یک سال پس از آمدن ایرلو به عنوان حاکم نظامی، توطئه ایران در یمن در برابر شجاعت و ایستادگی مردم مأرب نقش بر آب شد و ایران به میانجیگران التماس کرد تا تنها او را از صنعا تخلیه کنند.
ایرلو در حالی سفیر ایران خوانده میشد که در کارنامه خود هیچگونه همکاری و ارتباطی با وزارت خارجه این کشور نداشت.
این فرمانده سپاه پاسداران ارتباط نزدیکی با حزبالله لبنان نیز داشت و برخی رسانهها از او به عنوان «کارشناس تسلیحات ضدهوایی» نام بردهاند که به گفته آنها برای مدتی به نیروهای حزبالله آموزش میداده است.
از طرفی ایالات متحده آمریکا با ذکر نام شهلایی به عنوان یکی از افراد تحت پیگرد، برای به دست آوردن هر گونه اطلاعاتی درباره او جایزه هنگفتی تعیین کرده بود.
واشینگتن در سال 2019 برای هرگونه اطلاعات در مورد فعالیتهای مالی، شبکهها و افراد مرتبط با این فرمانده نیروی قدس جمهوری اسلامی ایران که به نام عبدالرضا شهلایی معروف است، 15 میلیون دلار پاداش تعیین کرده بود.
در ژانویه سال گذشته نشریه «واشینگتن تایمز» به نقل از مقامات آمریکایی گزارش داده بود که هنگام ترور قاسم سلیمانی در بغداد، نیروهای آمریکایی ماموریت مخفی دیگری را علیه عبدالرضا شهلایی یا همان حسن ایرلو، مقام نظامی ایران در یمن انجام دادهاند. اما این عملیات منجر به مرگ او نشده است.
گمان میرود سفیر خواندن این فرمانده سپاه پاسداران که ارتباط نزدیکی با حزبالله لبنان نیز داشت، از سوی تهران و شبهنظامیان حوثی تنها به عنوان پوشش و بهرهمند ساختن او از نوعی مصونیت دیپلماتیک جعلی است تا از حملات و پیگرد آمریکا در امان بماند.