به گفته علیاکبر صالحی، وزیر امور خارجه اسبق ایران و رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران، قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس در انتصاب سفرای ایران در کشورهای شمال آفریقا و منطقه عربی شرق مدیترانه، نقش تعیین کنندهای داشت.
صالحی در مصاحبه شنبه، 1 ژانویه 2022 خود با روزنامه «خراسان»، در آستانه دومین سالگشت کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، شاخه برونمرزی سپاه پاسداران ایران که در جریان حمله پهپادی آمریکا به کاروان حامل او در نزدیکی فرودگاه بغداد به قتل رسید، تاکید کرد که برای تعیین سفرای ایران در لیبی و تونس باید با سلیمانی هماهنگی میشد و لذا بود که انتصاب پیمان جبلی، مدیر کنونی سازمان صدا و سیما به عنوان سفیر ایران در تونس و حسین اکبری سفیر ایران در لیبی، پس از موافقت سلیمانی صورت گرفته است.
صالحی در بخش دیگری از همین مصاحبه با اشاره به اختلاف نظرها بر سر حضور نظامی ایران در جنگ داخلی سوریه، گفت: «برخی میگفتند چرا به سوریه میرویم؟»
منظور از «برخی»، جمعی از مسئولان نظامی ایران است که با حضور نظامی ایران در سوریه مخالفت میکردند تا این که خامنهای با رد این مخالفتها، تاکید کرد که مشارکت در جنگ داخلی سوریه برای کمک به بشار اسد است.
صالحی در ادامه مصاحبهاش با روزنامه خراسان، در بیان فعالیتهای سلیمانی در عراق، ضمن توجیه دخالت او در تعیین سفرا و لزوم هماهنگی برای تعیین دیپلماتهای ایرانی در کشورهای مختلف، گفت: «اکثر کسانی که پس از سقوط صدام، مسئولیت را در عراق بر عهده گرفتند، از دوستان سردار سلیمانی و افراد مرتبط با او بودند.»
وزیر خارجه اسبق ایران همچنین در اشاره به حضور سپاه قدس در لیبی و ارائه خدمات به یک گروه لیبیایی بدون نام بردن از آن، تحت پوشش هلال احمر ایران، توضیح داد که در سفرش به لیبی در سال 2011، در بحبوحه انقلاب در این کشور، شاهد بود که نیروی قدس سپاه به فرماندهی سلیمانی، در جریان جنگ داخلی لیبی به انقلابیون مجروح، کمک کرده بود و با کمک هلال احمر ایران، مراکزی را احداث کرد ولی به نوع این مراکز، علت استفاده نیروی قدس از هلال احمر به عنوان پوشش و همچنین طرفگیرنده این کمکها اشارهای نکرد.بحث همکاری نیروهای نظامی ایران و جمعیت هلال احمر و استفاده پوششی نیروهای نظامی ایران از این نهاد غیرنظامی و امدادرسان سابقهدار است. فروردین سال ۹۸، سعید قاسمی، فرمانده سابق سپاه پاسداران، گفت در دهه ۷۰، همراه با حسین اللهکرم، تحت «پوشش» نیروهای هلال احمر به بوسنی رفته و در آن جا نیروهای مسلمان را آموزش نظامی داده است.
سعید قاسمی با تصویری در پسزمینه که او را در جریان حضور در جنگ بوسنی نشان میدهد.
در جریان جنگ بوسنی در سالهای ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۳ ایران از طریق سپاه پاسداران و حزبالله لبنان در جنگ مشارکت داشت. احمد جنتی، به نمایندگی از آیتالله خامنهای، فعالیتهای مربوط به حضور ایران را پیگیری میکرد.
گفتههای سعید قاسمی در آن زمان با واکنشهای گستردهای روبرو شد و سپاه پاسداران و مقامهای دولت ایران این گفتهها راتکذیب کردند و جمعیت هلال احمر نیز گفت از آقای قاسمی شکایت میکند که تاکنون مشخص نشده است نتیجه این شکایت چه شده است.
نقش سلیمانی در مذاکرات هستهای در عمان
رئیس پیشین سازمان انرژی هستهای ایران همچنین در خصوص نفوذ سلیمانی در مذاکرات هستهای ایران تاکید کرد و گفت که او در جریان مذاکرات محرمانه هستهای با آمریکا در عمان، با سلیمانی صحبت میکرده و از او خواسته بود که مخالفان با این مذاکرات را سرجایشان بنشاند.
شایان ذکر است که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین ایران نیز در مصاحبهای جنجالی که فایل صوتی آن در 25 آوریل گذشته، فاش شد، از سلطه سپاه و مشخصا سلیمانی بر سیاست خارجی ایران انتقاد کرده و گفته بود که حکومت ایران «میدان» را بر «دیپلماسی»، ترجیح داده است.واژه «میدان» اشاره به فعالیتهای نیروی قدس سپاه پاسداران در حوزه دیپلماسی دارد.
محمدجواد ظریف، وزیر سابق خارجه ایران، در یک گفتوگوی جنجالی که روز پنجم اردیبهشت امسال منتشر شد، انتقادات بیسابقهای را از تسلط نظامیان بر سیاست خارجی ایران مطرح کرد و گفت حکومت ایران «میدان» یعنی عرصه فعالیت سپاه پاسداران را بر «دیپلماسی» ترجیح داده و قاسم سلیمانی، فرمانده «میدان» نظام، را به وارد کردن آسیب به دیپلماسی متهم کرد.
این گفتوگو با واکنشهای تندی مواجه شد و علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، بدون نام بردن از محمدجواد ظریف، از فایل صوتی و اظهارات او درباره قاسم سلیمانی انتقاد کرد و گفت: «این حرفها تکرار حرفهای خصمانه دشمنان ما و آمریکاست».