آفتابكاران اخبار و مقالات دربارة ايران و مقاومت
هفتاد و سومین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات حمید نوری، دادیار پیشین زندان گوهردشت کرج و از متهمان اعدام‌های دسته‌جمعی زندانیان سیاسی در ایران، پنج‌شنبه 10 مارس در دادگاه جرایم جنگی استکهلم سوئد برگزار شد.
در این جلسه، جفری رابرتسون، حقوق‌دان، نویسنده و پژوهشگر حقوق بشر استرالیایی-بریتانیایی در دادگاه شهادت داد.
رابرتسون با همکاری «بنیاد برومند» یک گزارش مفصل درباره کشتار زندانیان سیاسی در سال 1367 تهیه کرده است که از جمله اسناد مهم در دادگاه نوری به‌شمار می‌رود. او در آغاز شهادت خود به سوالاتی در خصوص چگونگی تماس بنیاد با او و دلیل قبول سفارش برای نوشتن این گزارش پاسخ داد.
او توضیح داد که در گزارش خود با دست‌کم 40 نفر از جان‌به‌دربردگان اعدام‌های 67 و شماری از خانواده‌های آنها مصاحبه کرده است.
رابرتسون در مورد صحت «فتوای روح‌الله خمینی» مبنی بر دستور اعدام زندانیان و مخالفان جمهوری اسلامی گفت که «هیچ شکی در صحت فتوا و اسناد مرتبط با آن» ندارد.
او با اشاره به انتشار تصویر این فتوا در کتاب خاطرات حسینعلی منتظری، قائم مقام وقت رهبر ایران گفت که او «مرد شماره 2 رژیم ایران بود. وی افزود: «[این فتوا] با کینه به‌خصوصی صادر شده است» و ادامه داد، «منتظری یک فرد ناراضی در داخل هیئت عالی کشور و مخالف این اعدام‌ها بود. عبدالکریم موسوی اردبیلی که خود قاضی القضات بود نیز به این فتوا اشاره می‌کند و می‌گوید این فتوا را مستقیما از آیت‌الله [خمینی] گرفته‌اند.»
رابرتسون همچنین از «فتوای دومی» نام برد که در آن دستور به اعدام اعضای «سازمان‌های چپ» داده شده بود. او گفت زمانی که از دو زندان گوهردشت و اوین صحبت می‌شود، مدارک قوی وجود دارد که وحشتناک‌ترین صحنه‌ها در آنها رخ داده است.
او تاکید کرد: «با در نظر گرفتن تحقیقاتم و روایت شاهدان، هیچ شکی ندارم که اعدام‌ها در دو موج اتفاق افتاده‌اند.» دور نخست آن به اعدام هواداران «سازمان مجاهدین خلق» مربوط بود و بعد از آن با چند روز وقفه، شمار زیادی از زندانیان هوادار و عضو گروه‌های چپ در زندان‌های ایران اعدام شدند.
این قاضی بین‌المللی در بخشی از شهادت خود درباره زندانیان زن گفت، زندانیان زنی که به «ارتداد» متهم شده بودند روزانه 5 بار شلاق می‌خوردند اما مردان «مرتد» به اعدام محکوم شدند.
او در خصوص آنچه که موجب صدور چنین فتوایی از سوی خمینی شد، گفت: «دلیل نخست خشم آیت‌الله خمینی از قبول آتش‌بس در جنگ ایران و عراق بود. او گفته بود ای کاش به جای قبول آتش‌بس، جام زهر می‌نوشید و دوم، قصد رژیم برای از بین بردن تمام مخالفان خود و سرانجام وقوع عملیات مرصاد یا فروغ جاویدان بود.»
جفری رابرتسون در پاسخ به سوال دادستان درباره این‌که چطور یقین دارد اعدام‌ها از چند هفته قبل برنامه‌ریزی شده بود، گفت: «مدارکی وجود داشت که پرونده‌های طرفداران مجاهدین و راستگرایان را با کد یا رنگی مثل قرمز برای اعدام علامت‌گذاری می‌کردند.» او افزود: «زمان مناسبی هم که جمهوری اسلامی برای انجام اعدام‌ها به دنبالش بود بعد از عملیات فروغ جاویدان به‌دست آمد.»
رابرتسون در ادامه گفت کشتار 67 «نسل‌کشی» است و شامل «جنایت علیه بشریت» و «جنایت جنگی» می‌شود.
قاضی رابرتسون در پاسخ به این سوال دادستان که بر اساس تحقیقات و گزارش او مسئولان این اعدام‌ها باید با چه احکامی روبرو شوند، گفت: «من در گزارشم به مسئولیت کیفری صادرکنندگان و اجراکنندگان این اعدام‌ها اشاره کرده‌ام. در اینجا مسئولیت فردی و شخصی هم در کار بوده. نه فقط آمران بلکه هر شخصی که در وقوع اعدام شرکت داشته، مسئول است. این موضوع محدوده وسیعی را در بر می‌گیرد و جنایت علیه بشریت است.»
جنایت علیه بشریت
حمید نوری، 9 نوامبر 2019، در فرودگاه «آرلاندا»ی استکهلم با حکم دادستان سوئد و به اتهام مشارکت در «کشتار دسته‌جمعی» بازداشت شد.
کیفرخواست صادره علیه نوری از طرف بخش دادستان کشوری سوئد علیه جرایم بین‌المللی و جنایت‌های سازمان‌یافته و به‌طور خاص از سوی کریستینا لیندهوف کارلسون، صادر و به مقامات قضایی سوئد ابلاغ شد.
در این پرونده حدود 40 شاکی و 60 شاهد که در تابستان سال 1367 هجری شمسی در زندان گوهردشت محبوس بودند، حضور دارند.
بر اساس آمارهای غیر رسمی، بیش از 6000 نفر که اکثرا از اعضا و هواداران «سازمان مجاهدین خلق» بودند، در جریان اعدام‌های سال 1367 به دستور خمینی، بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران، اعدام شدند. اما سازمان مجاهدین می‌گوید این تعداد «30 هزار» زندانی سیاسی بوده که دست‌کم 90 درصد آنها از طرفداران این سازمان بوده‌اند.
بازماندگان و خانواده‌های کشته‌شدگان امیدوارند دادگاه نوری نقطه‌ای برای آغاز رسیدگی بین‌المللی به کشتارهای دهه 60 به‌خصوص کشتار تابستان 67 و مجازات عاملان و آمران آن باشد.
