کمیساریای عالی حقوقبشر سازمان ملل با صدور بیانیهای از مقامهای جمهوری اسلامی خواست حکم اعدام احمدرضا جلالی، پژوهشگر دوتابعیتی زندانی، فورا متوقف شود.
در بخشی از بیانیه روز سهشنبه ۲۷ اردیبهشت، لیز تروسل، سخنگوی کمیساریای عالی حقوقبشر سازمان ملل، آمده است: «ما از اعدام قریبالوقوع دکتر و پژوهشگر دانشگاهی سوئدی-ایرانی احمدرضا جلالی در ایران بهشدت نگران هستیم و از مقامهای ایرانی میخواهیم حکم اعدام او لغو شود.»
احمدرضا جلالی، پژوهشگر دوتابعیتی ایرانی-سوئدی، شش سال پیش، در اردیبهشتماه سال ۱۳۹۵، به دعوت چند نهاد دانشگاهی دولتی به ایران سفر کرد؛ اما در جریان سفر بازداشت و در «دادگاه انقلاب» تهران به اتهام «فساد فیالارض و جاسوسی برای اسرائیل» محاکمه و در نهایت به اعدام محکوم شد.
شنبه هفته گذشته، ۱۷ اردیبهشتماه، هلاله موسویان، وکیل مدافع احمدرضا جلالی، گفت دستگاه قضایی جمهوری اسلامی مصمم و آماده اجرای حکم اعدام موکل اوست.سخنگوی کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل سپس تأکید کرد که احمدرضا جلالی بر اساس اعترافات اجباری که زیر شکنجه اخذ شده و در دادگاهی مغایر با هنجارهای بین المللی به جاسوسی متهم و سپس مجرم شناخته شد و عاقبت به اعدام محکوم شد. خانم تروسل در عین حال، تأکید کرده است که به کارگیری مجازات اعدام برای جرایم جاسوسی مغایر با حقوق بین الملل و حقوق بشر است و کشورهایی که مجازات اعدام را لغو نکرده اند تنها در خصوص شدیدترین جنایات نظیر قتل می توانند آن را اجرا کنند.
در پی صدور کیفرخواست دادگاه استکهلم علیه حمید نوری، متهم به مشارکت در اعدام زندانیان سیاسی در ایران در سال ١۳۶٧، حکومت ایران ناگهان اعلام کرد که به زودی احمدرضا جلالی، پزشک سوئدی ایرانی تبار، را به جرم جاسوسی برای اسرائیل اعدام می کند.در بیانیه روز سهشنبه سخنگوی کمیساریای عالی حقوقبشر، به روشنی قید شده است که بر اساس گزارشهای منتشر شده، اعترافهای احمدرضا جلالی، زیر «شکنجه» بوده و محاکمه او هم با استانداردهای بینالمللی رسیدگیهای قضایی همخوانی نداشت.کمیساریای عالی حقوقبشر سازمان ملل همچین استفاده از «مجازات اعدام»، در اتهامهای مرتبط با «جاسوسی» را مغایر با موازین بینالمللی حقوق بشر دانسته است.
احمدرضا جلالی تابعیت دوگانه ایرانی-سوئدی دارد.
خبرگزاری دولتی ایسنا روز چهارشنبه چهاردهم اردیبهشت، همزمان با برگزاری آخرین جلسه دادگاه حمید نوری در استکهلم، به نقل از «منابع آگاه»، خبر داد که حکم اعدام احمدرضا جلالی تا پایان اردیبهشتماه اجرا خواهد شد.
همزمان با برگزاری آخرین جلسه دادگاه حمید نوری در استکهلم، زمزمههایی مبنی بر احتمال مبادله احمدرضا جلالی، پزشک ایرانی-سوئدی با حمید نوری، دادیار سابق زندان اوین، شنیده شد.
با این حال، در قوانین سوئد هیچ قانون و رویه مشخصی برای مبادله زندانیها با دیگر کشورها وجود ندارد و تا امروز هم دولت سوئد چنین اقدامی انجام نداده است.
دادستان بخش جرایم سازمانیافته سوئد برای حمید نوری، دادیار اسبق قوه قضائیه ایران، به اتهام «نقض قوانین بینالمللی» و «قتل عمد»، از طریق مشارکت در کشتار دستهجمعی زندانی سیاسی در تابستان سال ۱۳۶۷، تقاضای «حبس ابد»، کرده است.
برخی از این تحلیلگران بر این باورند که مقامهای قضایی جمهوری اسلامی با تهدید به اجرای حکم اعدام احمدرضا جلالی، قصد دارند بر روی پرونده کیفری حمید نوری و حکم نهایی دادگاه او در سوئد تاثیر بگذارند.حکومت ایران دوتابعیتی بودن شهروندان خود را به رسمیت نمیشناسد و به گفته دولتهای غربی و نهادهای حقوق بشری از دستگیری و «گروگانگیری» افراد دو تابعیتی به مثابه ابزار فشار برای پیش بردن مقاصد خود مانند چانهزنی در رابطه با تحریمها و دیگر مناسبات سیاسی بهره میبرد.