شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی عصر چهارشنبه ۱۸ خرداد (٨ ژوئن) با اکثریت قاطع، قطعنامەای را علیه جمهوری اسلامی به تصویب رساند و “نگرانی عمیق” خود نسبت بە عدم همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را ابراز داشت.
خبرگزاری «رویترز» چهارشنبه 18 خرداد اعلام کرد که شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پایان نشست سه روزه خود با تصویب قطعنامهای ایران را بهدلیل فعالیتهای هستهای نگرانکننده و عدم پایبندی آن به توافق هستهای محکوم کرد.
به گزارش خبرنگار«العربیه» در وین، شورای حکام آژانس ضمن انتقاد از فعالیتهای هستهای ایران و عدم پاسخگویی این کشور درباره آثار اورانیوم کشف در سایتهای اعلام نشده آن، این قطعنامه را در محکومیت ایران با آرای موافق 30 کشور به تصویب رساند.
بنا به این گزارش کشورهای روسیه و چین به این قطعنامه که پیشنویس آن از سوی آمریکا و سه کشور اروپایی آلمان، بریتانیا و فرانسه به این شورا ارائه شده بود، رای ممتنع دادند.
در همین راستا ایالات متحده آمریکا تاکید کرد که ایران باید بیدرنگ با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کند.
آمریکا همچنین در پیشنویس قطعنامهای که برای محکوم کردن ایران به شورای حکام آژانس ارائه کرده بود خواستار پایبندی فوری تهران به تعهدات برجامی آن شد.
واشینگتن در ادامه افزود که گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتهای هستهای ایران این کشور را بههمراه تروئیکای اروپایی بر آن داشته تا اقداماتی را برای دریافت پاسخهای قابلاطمینان انجام دهند.
ایالات متحده پیش از تصویب این قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس، اعلام کرد که هدف از ارائه پیشنویس این قطعنامه تنشزایی نیست.
در همین راستا شاهزاده عبدالله بن خالد بن سلطان، نماینده پادشاهی عربی سعودی در نهادهای بینالمللی مستقر در وین، گفت که ایران همچنان به رویکرد غیرشفاف خود درباره برنامه هستهایاش ادامه میدهد.
این مقام سعودی همچنین ایران را به همکاری بدون وقتکشی با آژانس و حل مسائل باقیمانده دعوت کرد.
پیش از آن اتحادیه اروپا نیز با ابراز نگرانی نسبت به عدم همکاری فعالانه ایران با آژانس حمایت خود را از پیشنویس قطعنامه محکومیت ایران در شورای حکام ابراز داشته و خواستار همکاری فوری تهران با این نهاد بینالمللی و اجازه دادن به بازرسان برای بررسی فعالیتهای هستهای این کشور شد.
استقبال بینالمللی از تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس درباره همکاری ناکافی ایران
تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره «همکاری ناکافی» ایران با این سازمان، با استقبال بینالمللی همراه شد و کشورهای مختلف از ایران خواستند برای توضیح و حل ابهامات باقیمانده فورا با آژانس همکاری کند.
وزارتهای خارجه فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا در بیانیهای مشترک، تصویب قطعنامه شورای حکام با اکثریت آرا را پیامی بدون ابهام برای ایران توصیف کردند که تهران را ملزم میکند به تعهدات پادمانی خود عمل کرده و درباره موضوعات پادمانی باقیمانده از نظر فنی شفافسازیهای باورپذیر ارائه دهد.
این بیانیه افزود: اگر تهران به تعهدات بینالمللی خود عمل کند مدیرکل آژانس گزارش دهد که مسائل پادمانی حل نشده درباره ایران باقی نمانده است، نیازی به بررسی و اقدامات بیشتری نخواهد بود.
از سوی دیگر، نمایندگی آمریکا در شورای حکام آژانس نیز درباره پیشنویس قطعنامه علیه ایران اعلام کرد: «ما این اقدام را جهت تشدید درگیری برای اهداف سیاسی انجام نمیدهیم و بهدنبال تشدید تنشها نیستیم. ما به دنبال توضیحات معتبری از ایران درباره آثار اورانیوم در سایتهای اعلام نشده هستیم.»
این بیانیه افزود: «اگر گزارشهای منتشر شده درباره تصمیم ایران برای کاهش شفافیت در قبال قطعنامه صحت داشته باشد، بسیار تاسفآور است و برای نتیجه دیپلماتیکی که به دنبال آن هستیم، اثر معکوس دارد.»
در همین حال، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، گفت: در یک مسیر موضوع پایبندی ایران به پادمانهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مذاکرات این کشور با مدیرکل آژانس قرار دارد و در مسیر دیگر مذاکرات برای احیای برجام است.
او افزود: «ما این دو موضوع را در مسیرهای جداگانه میبینیم.»
نمایندگی اتحادیه اروپا در شورای حکام نیز در بیانیهای ضمن تاکید بر «حمایت قوی» این اتحادیه از قطعنامه شورای حکام گفت: «از ایران میخواهیم که فورا و بهطور کامل با آژانس همکاری کند.»
نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، نیز ضمن استقبال از تصویب قطعنامه شورای حکام برای «افشای چهره واقعی ایران» گفت: «جهان باید برای حمایت از تمامیت آژانس بینالمللی انرژی اتمی و اقدام علیه دستیابی ایران به تسلیحات هستهای متحد شود. اگر ایران به فعالیتهای هستهای خود ادامه دهد، کشورها باید پرونده آن را به شورای امنیت بازگردانند.»
وزارت امور خارجه عربستان سعودی نیز ضمن استقبال از تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ایران، از جمهوری اسلامی خواست بدون تاخیر با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری کند.
از سوی دیگر، تد یانگ، سناتور جمهوریخواه، به آرش علایی، خبرنگار ایران اینترنشنال، گفت: «تحولات در مورد برنامه هستهای ایران به سمت مطلوبی پیش نمیرود.»
او افزود: «اگر رژیم ملاها در ایران میخواهند بیش از پیش در دنیا منزوی شوند و وضعیت اقتصادی را بدتر کنند، میتوانند به غنیسازی در سطح بالا ادامه دهند.»
مایک راند، سناتور جمهوریخواه آمریکا، نیز به خبرنگار ایران اینترنشنال گفت: «برنامه اتمی ایران هیچگاه نیت صلحدوستانه نداشته و از نگرانی کشورهای اروپایی و اعضای شورای حکام درباره این موضوع تعجب نمیکنم.»
سناتور راند خاطرنشان کرد: «کشورهای همسایه ایران هم از فعالیتهای مخرب ایران بشدت نگران هستند. وقتی وزیر دفاع اردن میگوید با قاچاقچیان مواد مخدر مورد حمایت جمهوری اسلامی در مرز این کشور درگیر است، باید صحبتهای آنها را جدی گرفت.»
واکنش تهران به شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی
وزارت خارجه ایران در واکنش به صدور قطعنامه محکومیت این کشور در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، مسئولیت عواقب و تبعات بعدی صدور چنین قطعنامهای علیه ایران را مستقیما متوجه بانیان این قطعنامه شامل آمریکا و سه کشور اروپایی آلمان، بریتانیا و فرانسه دانست.
سرپرست نمایندگی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در واکنش به تصویب قطعنامه محکومیت ایران، گفت کشورش اقدامات مقتضی را انجام و در سیاست و رویکرد خود در قبال آژانس بازنگری خواهد کرد. او همچنین دعوت از ایران برای همکاری با آژانس را «بی معنی و ناامید کننده» توصیف کرد.
سرپرست نمایندگی ایران در آژانس نیز در واکنش به تصویب قطعنامه در شورای حکام گفت: «اقدام مقتضی را انجام خواهیم داد و ایران حق دارد در سیاست و رویکرد خود در قبال آژانس بازنگری کند.»