دو روز پس از توافق استانبول، سه بندر اوکراین در کنار دریای سیاه آماده از سرگیری صادرات غلات از این کشور میشوند. اندکی بعد از توافق، روسیه بندر اودسا را هدف حمله موشکی قرار داد و باعث نگرانی در مورد اجرای توافق شد.
مسئولان اداره بنادر اوکراین روز یکشنبه، ۲۴ ژوئیه اعلام کردند اقدامهای لازم در سه بندر اودسا، چرنومورسک و یوژنی برای از سرگیری صادرات غله در حال انجام است.
اوکراین از مهمترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان غلات جهان است اما از زمان تجاوز نظامیان روسی به این کشور و مسدود شدن مهمترین مسیرهای ارتباط دریایی قادر به ادامه صادرات نبوده است.
این مسئله باعث کمبود و افزایش بهای غلات در بازارهای جهانی و به خطر افتادن امنیت غذایی بسیاری از کشورهای جهان شد.
نمایندگان روسیه و اوکراین روز جمعه با میانجیگری رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه و آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل توافقنامهای امضاء کردند که قرار است امکان ارسال غلات از مسیر دریای سیاه را فراهم کند.
روسیه و اوکراین متعهد شدهاند، از هر اقدام نظامی که انتقال محمولههای مواد غذایی را به مخاطره بیندازد بپرهیزند. با این حال اندکی پس از توافق، بندر اودسا که بخشی از بزرگترین انبارها و سیلوهای اوکراین در آن قرار دارد هدف حمله موشکی قرار گرفت.
مسکو ابتدا مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفت و روز یکشنبه پس از تائید آن مدعی شد انبار موشکهای ارسالی آمریکا را هدف گرفته که کییف از آنها برای حمله به شناورهای نیروی دریایی روسیه استفاده میکند.
تردید کییف پس از حمله به بندر اودسا
اولگ اوستنکو، مشاور اقتصادی ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین صبح یکشنبه در یک برنامه تلویزیونی گفت، پس از حمله روسیه به بندر اودسا احتمال میدهد زمینهسازی برای صادرات غلات با مشکل روبرو شود.
برآورد میشود در حال حاضر حدود ۲۰ میلیون تن غلات آماده صدور از اوکراین باشد. مشاور زلنسکی میگوید، اگر محاصره بندرهای دریای سیاه واقعا برداشته شود اوکراین میتواند ظرف هشت تا نه ماه تا ۶۰ میلیون تن غلات به خارج ارسال کند.
او افزود، اما اگر روسیه به تعهدات خود مطابق توافق استانبول پایبند نباشد ارسال این حجم غله از مسیرهای دیگر میتواند ۲۰ ماه تا دو سال زمان ببرد.
تاکید لاوروف بر معتبر بودن توافق استانبول
لاوروف میگوید، یک مرکز کنترل در استانبول بر انتقال محمولهها نظارت میکند و نیروهای مسلح ترکیه و روسیه به طور مشترک تامین امنیت شناورهای حامل غلات را بر عهده دارند.
وزیر خارجه روسیه این سخنان را در آستانه سفر خود به چند کشور آفریقایی بیان کرد. نخستین مقصد لاوروف مصر است که به دریافت غلات از روسیه و اوکراین به شدت وابسته است.
او اطمینان داد که صادرکنندگان روسی به تعهدات خود در مقابل مصر پایبند هستند. مصر از معدود کشورهای جهان است که در جریان تجاوز نظامی روسیه به اوکراین از محکوم کردن مسکو خودداری کرده است.