مجله «تایم» در گزارشی به بررسی اعتراضات ضدحکومتی در ایران پرداخته و میگوید انباشت شواهد نشان میدهد که نیروهای هوادار جمهوری اسلامی در حال «ریزش» هستند، و نتیجه گرفته که اعتراضات گسترده مردمی ممکن است به سرنگونی رژیم منجر شود.
به گفته این مجله، در حالی که پلیس و نیروهای امنیتی رژیم کماکان با معترضان در کف خیابان درگیر هستند، غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضاییه ایران روز دوشنبه علناً از «خطاها، ضعفها و شکستها»ی دولتی سخن به میان آورد، که برای یک رژیم تمامیتخواه که هرگز به تقصیر اعتراف نکرده، «امری بیسابقه» است.
به باور «تایم»، تغییر لحن مقامات جمهوری اسلامی پس از آن صورت گرفت که آنها «ریزش» را در پایگاههای سنتی خود إحساس کردند. به عنوان مثال، محلههای جنوب شهر تهران مثل نازیآباد و خزانه فلاح که همیشه جزو «سنگرهای رژیم» بوده و به عنوان «مکان تولید بسیجی» شناخته میشدند، اینک خود کانون مقابله با رژیم شدهاند. به گفته این مجله، نیروهای امنیتی نیز دچار «ضعف روحیه، هراس از فروپاشی نیروهای مسلح، و ریزش» شدهاند.
کریم سجادپور، تحلیلگر «مؤسسه کارنگی» در این باره به «تایم» میگوید: «فروپاشی جمهوری اسلامی، گرچه لزوما اجتنابناپذیر نیست، اما دیگر غیرقابل تصور هم نیست. این رژیم در نهایت به راه اتحاد جماهیر شوروی خواهد رفت، اما پیشبینی زمان و چگونگی انجام آن دشوار است.»
این کارشناس میافزاید: «رژیم ممکن است بتواند اعتراضات خیابانی را از طریق سرکوب، مهار کند. اما اگر اعتراضات به بازار و صنعت نفت برسد و به اعتصابات گسترده و پیوسته بینجامد، رژیم میتواند فرو بپاشد.»
به گفته «تایم»، جمهوری اسلامی در مقابله با اعتراضات قبلی عموما موفق عمل کرده بود، چرا که با دستاویز قرار دادن «احساسات ناسیونالیستی» مردم ایران و ترساندن آنها از اینکه «گروههای جداییطلب» در میان اقلیتهای قومی قصد دارند ایران را «تجزیه» کنند، توانسته بود اعتراضات را سرکوب کند.
اما این مرتبه قضیه فرق میکند، و قتل مهسا امینی به دست «گشت ارشاد»، خشم عمومی مردم ایران را برانگیخته و آنها را در سرتاسر ایران علیه رژیم متحد کرده است. به گفته «تایم»، به همین دلیل است که رژیم این مرتبه از موقعیت خود «نامطمئن» است و سعی میکند در قبال معترضان دست به عصا راه برود.
ادامه تظاهرات شبانه در هشت شهر؛ استفاده از سلاحهای نیمهسنگین علیه مردم سنندج و سقز
با وجود اعزام هزاران نیروی سپاه پاسداران، بسیج و یگان ویژه به شهرهای سنندج و سقز و بهکارگیری سلاحهای جنگی نیمهسنگین علیه مردم این شهرها، تظاهرات خیابانی در این دو شهر و همچنین در شمار دیگری از شهرهای ایران، ازجمله در مناطقی از تهران، شهر بانه در استان کردستان، ارومیه در آذربایجان غربی، قم، یزدانشهر در اصفهان، و برازجان در استان بوشهر، ادامه یافت.
در بیستوپنجمین شب خیزش سراسری علیه جمهوری اسلامی، مردم سهشنبه شب، ۱۹ مهرماه، در تعدادی از شهرهای ایران، ازجمله سنندج، سقز، بانه، دیواندره، برازجان، یزدانشهر، ارومیه و همچنین مناطقی از شهر تهران با تظاهرات خیابانی، سردادن شعارهای ضدحکومتی، ایجاد راهبندان اعتراضی و شعارنویسی به اعتراضهای خود ادامه دادند.
در شهر برازجان استان بوشهر نیروهای امنیتی به مردم معترض هجوم بردند و بهسوی آنها گلولههای ساچمهای و گاز اشکآور شلیک کردند.
مردم ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی، نیز سهشنبه شب با تجمعهای پراکنده خیابانی، سردادن شعارهای ضدحکومتی و راهبندان به اعتراضهای خود ادامه دارد.
در قم نیز مردم معترض با تجمع در چند نقطه از این شهر، شعارهای ضدحکومتی سر دادند.
یزدانشهر اصفهان هم ازجمله دیگر مناطقی بود که معترضان سهشنبهشب در ادامه اعتراضهای خود به خیابان آمدند.
مردم شهر سنندج در طول روز و شامگاه سهشنبه، ۱۹ مهرماه، درحالی بار دیگر به تظاهرات خیابانی ادامه دادند، که از روز شنبه، شانزدهم مهر، این شهر شاهد شدیدترین سرکوبها و خشونتآمیزترین اقدامات نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بوده است.سنندج و سقز، شهر زادگاه مهسا امینی که کشتهشدنش در بازداشتگاه پلیس امنیت اخلاقی جرقه آغاز اعتراضات مردمی شد، از روز ۲۶ شهریورماه، خاستگاه اولیه اعتراضهایی بودهاند که اکنون به خیزش سراسری مردم ایران علیه جمهوری اسلامی تبدیل شده است و در طول تمام چهار هفته گذشته صحنه اعتراض و تظاهرات مردمی بودهاند.
دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی پس از اوجگیری تظاهرات خیابانی در روز شنبه، برای سرکوب مردم هزاران نیرو به این دو شهر اعزام کردهاند، نیروهایی که به خشونتآمیزترین روشها، ازجمله شلیک مستقیم با سلاح جنگی بهسوی معترضان، شلیک به خودروهای مردم و شلیک به منازل و مجتمعهای مسکونی، سعی در سرکوب معترضان داشتهاند.
این نیروها همزمان هزاران نفر از مردم معترض در شهرهای سقز و سنندج را با خشونت و ضربوجرح بازداشت کردهاند.
مناطقی چون ویلاشهر، بهاران، «دو.نوزده»، مجتمع مسکن مهر، عباسآباد و خیابان و محله کارآموزی شهر سنندج ازجمله مناطقیاند که در شبانهروز گذشته شاهد ادامه اعتراض مردم و حمله و شلیک مستقیم به معترضان و خانهها و آپارتمانهای مسکونی بودهاند.
در شهر سقز نیز روز سهشنبه مردم درحالی به اعتراضها ادامه دادند که نیروهای امنیتی در حجم گستردهای اقدام به تیراندازی بهسوی معترضان کردند.
سازمان حقوق بشری ههنگاو اعلام کرد به اسنادی دست یافته است که نشان میدهد نیروهای جمهوری اسلامی در شهر سنندج با اسلحههای کالیبر ۵۰ منازل شخصی مردم را هدف قرار دادەاند.
این سازمان گزارش داد اسنادی که در اختیار دارد، تایید میکند که نیروهای امنیتی از سلاحهای ممنوعه جنگی و حتی سلاح نیمهسنگین علیه مردم عادی سنندج استفاده کردهاند و برخی از کادر درمان که داوطلبانه به زخمیها کمکرسانی کردهاند، مورد تهدید نیروهای امنیتی قرار گرفته یا ربوده شدهاند.
سازمان حقوق بشری ههنگاو همچنین اعلام کرد که فقط از روز شنبه شانزدهم مهرماه تاکنون، در کمتر از چهار روز، با تیراندازی نیروهای حکومتی در شهرهای ثلاثباباجانی، سنندج، دهگلان، سقز، مریوان، دیواندره، بوکان، مهاباد، کرمانشاه و جوانرود، دستکم ۷ نفر کشته و ۴۳۰ نفر دیگر نیز زخمی شدهاند.
از سوی دیگر، مرکز همکاری احزاب کردستان از فراخوان گروهها و شوراهای مختلف برای تظاهرات روز چهارشنبه ۲۰ مهرماه در سراسر ایران، حمایت کرد.
در این فراخوانها ضمن حمایت از خیزش مردم ایران علیه جمهوری اسلامی، اعلام شده که مردم معترض در شهرهای مختلف ایران روز چهارشنبه در حمایت از مردم سنندج، کارگران اعتصابی نفت و پتروشیمی در آبادان و عسلویه و مردم زاهدان به تظاهرات خیابانی میپردازند.با ادامه تظاهرات خیابانی مردم سنندج و سقز و ناکامی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در سرکوب این شهرها با وجود اعزام هزاران نیرو، احمد وحیدی، وزیر کشور در دولت ابراهیم رئیسی و از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، روز سهشنبه به سنندج سفر کرد.
وزیر کشور در جریان سفر به سنندج بهطور ضمنی به شکست در سرکوب خیزش مردم ایران اشاره کرد و گفت: «براندازی حکومت فکری ابلهانه و از سر نادانی است.»
محمدحسن آصفری، نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی، نیز با تایید ضمنی اوجگیری دوباره تظاهرات خیابانی در شهرهای سراسر ایران، آن را ناشی از هک سامانه ارسال پیامک و ارسال پیامکهای حاوی فراخوان شرکت در تظاهرات عنوان کرد. آصفری گفت: «ناآرامیهای روز شنبه بهواسطه ۵میلیون پیامکی بود که برای بعضی از افراد فرستاده شده بود.»
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، نیز گفت که در تماس تلفنی با وزیر خارجه فرانسه، سخنان مقامهای این کشور در حمایت از اعتراضهای مردم ایران را «مداخله اروپا در امور داخلی ایران» عنوان کرده و گفته است که «اگر اتحادیه اروپا اقدام محدودکننده انجام دهد، اقدام متقابل میکنیم».
تظاهرات شبانه در شهرهای مختلف ایران درحالی برگزار شد که روز سهشنبه نیز در بسیاری از شهرهای ایران، دانشگاهها و مدارس شاهد اعتراضهای گسترده دانشجویان و دانشآموزان بودند و در چندین تجمع دانشجویان شعار «سنندج، زاهدان، خونین تمام ایران» سر دادند.
اعتصاب گسترده کارگران پتروشیمی آبادان
در راستای همبستگی و همراهی با اعتراضات سراسری در ایران، کارگران پروژهای پالایشگاه نفت آبادان، سهشنبه 19 مهر، برای دومین روز متوالی، دست از کار کشیده و در محوطه این شرکت اعتصاب کردند.
بنا به ویدیوهای منتشر شده، کارگران پروژهای فاز دوم شرکت پتروشیمی آبادان هم اعتصاب کرده و در محوطه این شرکت تجمع کردند.
اعتصابات کارگری از روز گذشته و همراه با بیست و چهارمین روز اعتراضات سراسری در ایران آغاز شد و کارگران پروژهای شاغل در سایت 1 پتروشیمی بوشهر واقع در عسلویه، با سر دادن شعارهای ضدحکومتی از جمله «میجنگیم، میمیریم ایران رو پس میگیریم» در محوطه این شرکت تجمع کردند.
بنا به گزارشها، دستکم هزار کارگر سایت 2 پتروشیمیهای بوشهر، دماوند و هنگام در عسلویه روز دوشنبه اعتصاب و تجمع کردند.
بر اساس تصاویر منتشرشده در رسانههای اجتماعی، کارگران همچنین جادههای اطراف شرکتهای محل اشتغال خود را مسدود کردند.
در همین رابطه، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، ضمن اعلام حمایت ایالات متحده از خیزش مردم ایران، تاکید کرد آمریکا کسانی که در ایران با ابزار خشونت سعی در خاموش کردن صدای معترضان دارند را پاسخگو میکند.
روزنامه «جروزالم پست» نیز در مقالهای به تحلیل این موضوع پرداخته که جمهوری اسلامی که هم در خانه و هم در خارج خانه تحت فشار است، برای سرکوب اعتراضات مردمی ضدحکومتی در سرتاسر ایران بر سر «دوراهی» قرار گرفته است، و در حال حاضر تلاش میکند این اعتراضات را «مدیریت» کند.
به گفته این روزنامه، چندین هفته اعتراضات گسترده در سراسر کشور، جمهوری اسلامی را در «تنگنایی بیسابقه» قرار داده است. اگر رژیم تظاهرات را بیشتر سرکوب کند، این میتواند به یک «واکنش زنجیرهای» بینجامد، و اگر رژیم تظاهرات را سرکوب نکند و در «موضع ضعف» ظاهر شود، دامنه و شدت اعتراضات مردمی باز ممکن است افزایش یابد و به سمت تلاش تمامعیار برای سرنگونی جمهوری اسلامی برود.
اعتراضات مردم ایران دیشب برای بیست و چهارمین شب متوالی در شهرهای کُردستان به ویژه سنندج، بهرغم سرکوب شدید ادامه یافت و همزمان هم جوانان محلات تهران در فراخوانی از مردم خواستهاند چهارشنبه خیابانهای پایتخت را به تسخیر خود درآورند.
گزارشهای ویدیویی از ایران حاکی از برگزاری تجمعاتی در شهرهای مختلف کُردستان، از جمله سنندج، مریوان، سقز و در استان فارس، مرودشت و کازرون بوده است. از تهران و ورامین نیز ویدیوهای بسیاری از شعارنویسی شهروندان، بهویژه دختران دانشآموز و زنان جوان منتشر شده است.
از سویی، سازمان حقوق بشری «ههنگاو» به اسنادی دست یافته که نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران با اسلحههای کالیبر 50 منازل شخصی مردم در شهر سنندج را هدف قرار دادەاند.
شبکه حقوق بشر کُردستان هم دوشنبه اعلام کرد که از آغاز تظاهرات ضدحکومتی در مناطق کُردنشین ایران تاکنون در اثر تیراندازی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی 30 شهروند معترض کُرد از جمله 5 کودک کشته و 825 تن دیگر زخمی شدند.