در واکنش به کاربرد فزاینده هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی در جنگ اوکراین، وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه در لوکزامبورگ اجلاسی برگزار کردند و خواستار اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران شدند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه به خبرنگاران گفت به دنبال «شواهد ملموس» در باب مشارکت ایران در جنگ اوکراین هستند تا بر اساس آن واکنش مناسب نشان دهند.
کارشناسان به روزنامه «نیویورک تایمز» گفتهاند اتکای فزاینده روسیه به هواپیماهای بدون سرنشین جنگی ساخت ایران برای هدف قرار دادن اهداف غیرنظامی اوکراینی نشانه ضعف روسیه در تولید تسلیحات خانگی برای نبرد هوایی است.به گفته این کارشناسان، از آنجایی که روسیه از آغاز حمله خود به اوکراین نتوانسته به برتری هوایی دست پیدا کند، و جنگندههای آن عموما توسط پدافند اوکراین سرنگون شدهاند، مسکو تصمیم گرفت از گزینه پهپادهای ایرانی، که برای پرسنل روسی بیخطر است، استفاده کند.
پهپاد «شاهد-136» ساخت ایران که روسیه آن را بهطور گسترده علیه اوکراین به کار میگیرد، یک پهپاد «انتحاری» است، به این معنی که از اوج آسمان به سوی هدف خود روی زمین شیرجه میرود و پس از برخورد با آن منفجر میشود.
این پهپاد مثلثیبال است، مجهز به کلاهک جنگی 80 پوندی است، و از پشت کامیون پرتاب میشود. گفته میشود برد «شاهد-136» حدود 1500 مایل است، که به این معناست که میشود آن را از مسافتی بسیار دورتر از جبهه پرتاب کرد.
به گفته «نیویورک تایمز»، طی روزهای اخیر حملات روسیه به اهداف اوکراینی با استفاده از پهپادهای انتحاری ایرانی افزایش چشمگیری یافته است، و مسکو با استفاده از این پهپادها زیرساختهای غیرنظامی اوکراین را هدف قرار داده است.
هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی روز دوشنبه به کییف پایتخت اوکراین حمله کردند و دفتر مرکزی سازمان ملی انرژی این کشور را هدف قرار دادند و همچنین به چند ساختمان مسکونی آسیب زدند.
میخائیل پودولیاک، مشاور رئیسجمهوری اوکراین، در این باره در توئیتر نوشت: «رژیم ایران مسئول مرگ شهروندان اوکراینی است. حکومتی که شهروندان خود را سرکوب میکند، به روسیه برای کشتن انسانها در قلب اروپا تسلیحات هولناک میدهد. این نتیجه امتیاز دادن به یک رژیم خودکامه است، و نشان میدهد تحریمهای فعلی کافی نیستند.»
اوکراین خواستار تحریمهای بیشتر اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی
پس از چندین حمله با پهپادهای انتحاری به کییف پایتخت اوکراین، این کشور از اتحادیه اروپا خواست تحریمهای بیشتری را علیه جمهوری اسلامی اعمال کند.
صبح دوشنبه در یکی از حملههای پهپادی به یک ساختمان مسکونی دستکم ۴ نفر از جمله یک زن باردار کشتهشدند.
در حالی که جمهوری اسلامی ارسال سلاح به روسیه برای به کارگیری در تهاجم این کشور علیه اوکراین را رد میکند، گزارشها و اظهارات مقامهای غربی و اوکراینی حاکی است که روسیه با دریافت پهپادهای ساخت ایران، آنان را در حملات خود به اوکراین به کار میبرد.
کارین ژان پیر، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید دوشنبه از وجود شواهد گسترده دال بر استفاده مسکو از پهپادهای ایرانی سخنگفت. وی با متهم کردن مقامات ایرانی به دروغگویی از ادامه تحریمهای آمریکا علیه روسیه و تجارت تسلیحات ایران خبرداد.
در همین حال دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین در سخنرانی خود از طریق ویدیو کنفرانس خواستار تحریم ایران به دلیل فروش هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه شد.
همچنین یکی از مشاوران رییسجمهوری اوکراین پس از حمله اخیر روسیه به شهرهای این کشور با پهپادهای ساخت ایران، جمهوری اسلامی را مسئول «کشتار اوکراینیها» دانست.
میخائیل پودولیاک، مشاور ولودیمیر زلنسکی در توییتی نوشت: «ایران مسئول کشتار اوکراینیهاست. کشوری که مردم خود را سرکوب میکند، اکنون به هیولاها برای کشتار جمعی در قلب اروپا سلاح میدهد.»
او اضافه کرد: «کار ناتمام و امتیاز دادن به توتالیتاریسم یعنی همین. موردی که [نشان میدهد] تحریمها کافی نیست.»
در اعتراض به این حملهها، عصرگاه دوشنبه تجمعی اعتراضی مقابل سفارت جمهوری اسلامی در کییف برگزارشد. معترضین اوکراینی خواستار توقف ارسال پهپادهای انتحاری به روسیه شدند.
گابریلیوس لندسبرگیس، وزیرخارجه لیتوانی، گفت که ایران با فروش هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه مانند بلاروس در جنگ علیه اوکراین شریک میشود.
در همین حال، ایالات متحده، بریتانیا و فرانسه ارسال پهپادهای ساخت ایران به روسیه را ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد خوانده و خواستار اعمال تحریمهای جدید علیه جمهوری اسلامی شدند.
همچنین دوشنبه گذشته، رییسجمهوری اوکراین اعلام کرد روسیه در حملات مرگبار اخیر به زیرساختهای انرژی و غیرنظامیان در چند شهر اوکراین از جمله کییف، از دهها موشک و پهپادهای شاهد ساخت ایران استفاده کرد.
استفاده از پهپادهای ایرانی در این حملات در حالی است که اواسط مهرماه نیز مقامهای شهر بیلا تسرکفا در استان کییف اوکراین اعلام کردند شش پهپاد انتحاری ساخت ایران یک ساختمان بلند را هدف قرار دادهاند که این حمله موجب به آتشسوزی شدید در این برج شد.
آن حمله، اولین حمله روسیه با پهپادهای ساخت ایران در استان کییف و در نزدیکی پایتخت اوکراین بود.
ارتش اوکراین ۲۲ شهریور اعلام کرد برای اولین بار با «پهپادهای انتحاری» ساخت ایران که از سوی روسیه در تهاجم به اوکراین مورد استفاده قرار گرفتهاند مواجه شده و یکی از آنها را سرنگون کرده است.
تاکنون ارتش اوکراین خبر سرنگونسازی چندین پهپاد ایرانی «شاهد ۱۳۶» دیگر را در جنگ روسیه علیه این کشور اعلام کرده است.
شاهد ۱۳۶از نوع پهپادهایی است که جمهوری اسلامی در اختیار گروههای نیابتی خود در منطقه قرار داده است.
روزنامه بریتانیایی «دیلیمیرور» در گزارشی که دوشنبه چاپ شد، از اعزام حدود ۵۰ متخصص سپاه به خط مقدم جنگ اوکراین برای آموزش نیروهای روسی برای استفاده از پهپادهای ساخت ایران خبرداد.
این در حالی است روز یکشنبه ۲۴ مهر واشینگتن پست گزارش داد که ایران در حال آمادگی برای افزایش ارسال مخفیانه تسلیحات سنگین خود به مسکو از جمله موشکهای زمین به زمین است.
این روزنامه آمریکایی به نقل از مقامهای امنیتی آمریکا و متحدانش، نوشت این برای اولین بار است که جمهوری اسلامی موشکهای زمین به زمین به روسیه ارسال میکند.