کارشناسان امنیتی به روزنامه بریتانیایی «اکسپرس» گفتهاند که تهران با استفاده از تجربه چندیندههای خود به مسکو میآموزد که چگونه تحریمهای اعمالشده توسط غرب بابت حمله روسیه به اوکراین را دور بزند.
به گفته این روزنامه، همکاری تسلیحاتی ایران و روسیه این روزها کاملا آشکار شده است. آنچه هنوز کاملا زیر ذرهبین قرار نگرفته اما همکاری فزاینده این دو کشور در راستای دور زدن تحریمهای فلج کننده غرب علیه کرملین است.
یاکوب ناگل، مشاور امنیت ملی اسبق اسرائیل، در این باره به «اکسپرس» گفته است: «ایران با بهرهگیری از تجارت خود به روسیه میآموزد که چگونه سیستم بانکی جهانی را دور بزند و بر تحریمهای غرب غلبه کند.»
به گفته این مقام پیشین اسرائیلی، ایران و روسیه درباره نظام تحریمهای بینالمللی اطلاعات رد و بدل میکنند، و کارشناسان روسی به تهران و کارشناسان ایرانی به مسکو میروند، و با هم «روابط گرمی» دارند.
به گفته «اکسپرس»، ناگل تنها یکی از کارشناسانی است که در این باره هشدار دادهاند. از سوی دیگر، مقامات امنیتی غربی اخیرا تایید کردند که یک سری «ملاقاتهای محرمانه» میان مقامات ارشد ایران و روسیه با تمرکز با تحریمها برگزار شده است.
«اکسپرس» میگوید کارشناسان غربی اینطور فکر میکنند که از آنجایی که غرب قرار است در ماه دسامبر سری جدیدی از تحریمهای کمرشکن، شامل تحریم بخش انرژی، بر روسیه تحمیل کند، مقامات مسکو به تکاپو افتادهاند تا از منزوی شدن خود در بازارهای جهانی جلوگیری کنند.
کارشناسان هشدار دادهاند که اگر توافق هستهای میان ایران و غرب احیا شود، یک «خط نجات» برای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه به منظور دور زدن تحریمهای بینالمللی باز میکند.
به گفته آنها، در صورت احیای «برجام»، تهران میتواند نفت خام روسیه را از مسیر دریای خزر به ایران وارد کند، و به همان میزانی که نفت از روسیه خریده، از طریق بنادر جنوب ایران نفت خود را – که دیگر تحت تحریم نیست – به بازارهای جهانی عرضه کند.