نتایج تازهترین تحقیقات و یافتهها نشان میدهد ایران تقریبا از اقتصاد جهانی حذف شده است و بود و نبود اقتصادش بر مناسبات تجاری و اقتصادی جهان اثر چندانی ندارد.
این یافته از «الگوی اتصال جدول دادهــستانده ملی ایران به اقتصاد جهانی» که با همکاری اتاق بازرگانی ایران و دانشگاه علامه طباطبایی تهیه شد، استخراج شده است. متن کامل یافتههای این طرح یا الگو که از ابتدای سال ۱۴۰۰ آغاز شد و تا آذر ۱۴۰۱ ادامه داشت، قرار است بهزودی منتشر شود.
هدف از این مطالعه، «بررسی جزئیاتی از ابعاد نظری و کاربردی حاصل از بهکارگیری الگوهایی است که قادرند آثار و تبعات سیاستهای اقتصادی و تجاری کشورهای طرف تجارت با ایران بر وضعیت اقتصاد آن در سطح کلان را موردتوجه قرار دهند.»
محمد قاسمی، رئیس مرکز پژوهشهای اتاق ایران، در گفتوگو با روزنامه دنیای اقتصاد، پیش از انتشار متن کامل آن، به تشریح مهمترین یافتههای این طرح پرداخته است. او بهصراحت اعتراف میکند که بررسی جدول دادهــستانده تجارت خارجی ایران و جهان نشان از حذف ایران از نقشه تجارت جهانی دارد.او میافزاید: «ما از نقشه تجارت بینالملل حذف شدهایم و این جدا از تبعات برای رشد اقتصادی ما، برای امنیت ملی ما هم خطراتی دارد که باید به آن توجه شود.»
به گفته این مقام، «دردآورترین نتیجه این مطالعات و پژوهشها» که بر مبنای محاسبات صورتگرفته به دست آمده، این است که «بود و نبود اقتصاد ایران بر اقتصاد بینالملل اثر چندانی ندارد»؛ موضوعی که بزرگترین اثرش این است که آسیب رساندن به اقتصاد ایران بهسادگی امکانپذیر خواهد بود.
او اضافه کرد در جریان مطالعه یادشده، این پرسش مطرح شد که «با توجه به تلاش دو سال گذشته سیاستگذار برای توسعه روابط تجاری با روسیه، نتیجه این تلاشها چه بوده و امکان جایگزینی ایران با ترکیه در بازار روسیه چقدر است؟»
قاسمی در تشریح پاسخهای استخراجشده از این الگو میگوید محاسبات نشان داد «در بسیاری از حوزهها چنین امکانی وجود ندارد و اصولا ساختار تولید ما بهویژه در حوزه صنعت به گونهای نیست که امکان رقابت با محصولات ترکیه را به ما بدهد و محصولاتمان را به روسیه صادر کنیم».
این گفتهها در واقع حاکی از شکست بزرگ جمهوری اسلامی در زمینه توسعه روابط اقتصادی با روسیه است که در دو سال گذشته بهشدت موردتوجه مقامهای نظام جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت.
با این وجود، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، بهتازگی خواستار توجه مقامهای جمهوری اسلامی به مساله رشد و توسعه اقتصادی شد و گفت این امر میتواند مشکلات اقتصادی مردم ایران را حلوفصل کند. البته رهبر جمهوی اسلامی به این موضوع اشاره نکرد که اقتصاد ایران در یکی از بدترین شرایط قرار دارد و تقریبا از اقتصاد جهانی حذف شده است و مقامهای دولتی چگونه میتوانند رشد اقتصادی را محقق سازند.
نتایج تازهترین آمارهای رسمی نشان میدهد وضعیت صنعت در ایران هم حال و روز چندان خوشی ندارد و صنایع نهتنها از جذب سرمایه ناکام بودهاند بلکه شاهد کاهش روزافزون سرمایههای خود را نیز هستند.