طرح کنگره آمریکا برای حمایت از تاسیس یک «جمهوری دموکراتیک» در ایران

قانونگذاران دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا دومین قطعنامه خود را در حمایت از خیزش ضدحکومتی مردم ایران صادر کرده و خواستار تاسیس یک «جمهوری دموکراتیک» در این کشور شدند، و تلویحاً از متحدان اروپایی خود خواستند سفارتخانه‌های خود در تهران را ببندند و روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کنند.بیش از ۱۶۰ عضو مجلس نمایندگان آمریکا قطعنامه‌ای دو حزبی را درباره «حمایت از خواست مردم ایران برای ایجاد حکومتی دموکراتیک و سکولار» معرفی کردند.

این طرح که از سوی تام مک‌کلینتاک معرفی شده با محکوم کردن اقدامات رژیم ایران در «نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم دولتی» و «کشتار وحشیانه» معترضان، بر به رسمیت شناختن «حقوق مردم ایران در تلاش آنها برای ایجاد یک جمهوری دموکراتیک، سکولار و غیرهسته‌ای در ایران» تاکید کرد.

این قطعنامه از سازمان‌های دولتی آمریکا و متحدان این کشور در اروپا و به ویژه در حوزه بالکان، که حضور جمهوری اسلامی به آنجا نیز گسترش یافته، خواست رژیم ایران را به دلیل سوء‌استفاده از امتیازهای مربوط به عرصه دیپلماسی پاسخگو کنند.

اعضای مجلس نمایندگان آمریکا از متحدان اروپایی واشینگتن خواستند با در پیش گرفتن رویکرد تعطیلی مراکز دیپلماتیک ایران و اخراج دیپلمات‌های آن، از فعالیت‌های مخرب آنها جلوگیری کنند.

این قطعنامه با اشاره به سرکوب خونین اعتراضات سال‌های ۹۶ و ۹۸ و نیز اعتراضات آزادی‌خواهانه کنونی زنان و جوانان ایران، این خیزش‌ها را «ناشی از بیش از چهار دهه مقاومت سازمان‌یافته علیه دیکتاتوری در ایران» توصیف کرد.

اعضای مجلس نمایندگان آمریکا همچنین «سرکوب وحشیانه» اقلیت‌های قومی و مذهبی از جمله شهروندان کرد، بلوچ، عرب، مسیحی، یهودی، بهایی و حتی مسلمانان اهل تسنن، را محکوم کرده و خاطرنشان کردند این شهروندان از حقوق اولیه خود محروم بوده و در بسیاری از موارد اعدام می‌شوند.

پیش‌تر در ششم بهمن ماه نیز، مجلس نمایندگان آمریکا با ۴۲۰ رای موافق و یک رای مخالف، قطعنامه نمایندگان دو حزب را در محکومیت سرکوبگری رژیم ایران و در حمایت از «معترضان شجاع ایران» تصویب کرد.

با ادامه حمایت جهانی از خیزش انقلابی ایرانیان، منابع آگاه کنگره به واشینگتن فری بیکن گفتند اعضای دو حزب مجلس نمایندگان آمریکا در حال تهیه طرحی به نام «مهسا امینی» هستند تا به موجب آن علی خامنه‌ای و ابراهیم رئیسی را به دلیل نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم تحریم کنند.

طبق این گزارش، طرح مشترک جمهوری‌خواهان و دموکرات‌های مجلس نمایندگان آمریکا علاوه بر علی خامنه‌ای و دفترش، ابراهیم رئیسی و دفتر او را نیز به دلیل نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم تحریم می‌کند. این طرح در مجلس قبلی مورد حمایت دموکرات‌ها نبود، اما در مجلس جدید حمایت هر دو حزب را به همراه دارد.

از آغاز خیزش انقلابی مردم ایران، دولت آمریکا چندین دور تحریم را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرده است و اعضای کنگره در سنا و مجلس نمایندگان نیز طرح‌های مختلفی را در حمایت از معترضان ایران ارائه کرده‌اند.
این طرح که روز چهارشنبه 8 فوریه، تنها یک روز پس از سخنرانی جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا در جلسه مشترک مجلس نمایندگان و سنا درباره «وضعیت اتحادیه» عنوان شد، بار دیگر حمایت کنگره آمریکا از تاسیس یک «جمهوری دموکراتیک» در ایران را اعلام کرد.

به گفته این روزنامه، اگرچه این قطعنامه نمادین است و تاثیر عملی بر سیاست آمریکا و متحدانش ندارد، اما آشکارا نشان می‌دهد که کنگره ایالات متحده به سرعت در حال نزدیک شدن به یک اجماع، حداقل بین جناح‌های راست محافظه‌کار و چپ میانه‌رو، درباره آینده ایران است.

با وجودی که طی ماه‌های اخیر خیلی به ندرت صدایی از جناح چپ حزب دموکرات برای احیای توافق هسته‌ای سال 2015 با ایران که دولت باراک اوباما منعقد کرد شنیده شده است، ظاهرا اکثر آنها از مشارکت در این قطعنامه خودداری کردند.

به گفته ایندیپندنت، اعلامیه روز چهارشنبه دومین قطعنامه مجلس نمایندگان ایالات متحده با هدف حمایت از معترضان ایرانی و مشروعیت‌زدایی از رژیم ایران است که کنگره در فاصله کمتر از دو ماه از قطعنامه قبلی صادر می‌کند.

دولت بایدن، علاوه بر محکومیت‌های مکرر رژیم ایران و صدور بیانیه‌های حمایت از تظاهرات ضدحکومتی، با اِعمال چندین دور تحریم‌هایی که مقامات امنیتی سرکوبگر معترضان را هدف قرار داده، به رژیم ایران واکنش نشان داده است.

مقامات کاخ سفید از جمله خود بایدن بارها گفته‌اند که مذاکرات برای از سرگیری توافق هسته‌ای 2015 به بن‌بست رسیده است، اما هنوز مشخص نیست که استراتژی جدید واشینگتن برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای چیست.