روزنامه دنیای اقتصاد به نقل از مرکز پژوهشهای مجلس گزارش داد «جمعیت دچار فقر مسکن در ایران» در سال ۱۴۰۰ به ۵۵ درصد رسیده است. بر اساس این گزارش، نرخ فقر مسکن در ایران ۲/۷ برابر میانگین جهانی بوده است.
این گزارش نشان میدهد درصد خانوارهای دچار فقر مسکن از یک سوم خانوارها در ابتدای دهه ۹۰، به بیش از نیمی از خانوارها در پایان این دهه رسیده است و نرخ فقر مسکن در این دهه، از ۳۳ درصد به ۵۵ درصد رسیده است.
اما در نبود آمار رسمی، رسانهها در ایران از افزایش قیمت و اجارهبهای مسکن و تبعات ناشی از آن در سال جاری نیز گزارش دادهاند.
افزایش بدمسکنی از طریق زندگی در حلبیآبادها و حاشیهنشینی در شهرهای بزرگ، در کنار پشتبام خوابی، خانههای اشتراکی و کانکسخوابی، از جمله موارد ذکر شده در گزارشهای رسانهها هستند.
پیش از این و در اواسط اردیبهشت ماه، سایت تجارتنیوز با اشاره به دو برابر شدن تقاضا برای خرید و اجاره کانکس به منظور سکونت، از افزایش ۱۰ درصدی قیمت این کانکسها از ابتدای امسال خبر داد.
در گزارش تجارتنیوز از یک فروشنده کانکس در محدوده اتوبان آزادگان تهران نقل شد که تقاضا برای خرید کانکس نسبت به چهار یا پنج ماه گذشته «دو برابر» شده است و در بین خریداران، کسانی هم هستند که آنها را برای سکونت میخواهند و از طرفی، همین افزایش تقاضا باعث شده قیمت این کانکسها از شروع سال «هفت تا ۱۰ درصد» بالا برود.
افزایش تقاضا برای این کانکسهای حداکثر ۲۰ متری که استانداردهای حداقلی را هم برای سکونت ندارند در شرایطی است که برای خرید هر متر از آن باید «حداقل پنج میلیون تومان» پرداخت.
بر اساس گفتههای فروشندگان، قیمت کانکس دستدوم هم برای هر متر بین دو تا سه میلیون تومان است.
قیمت اجاره این کانکسها نیز دستکمی از مبالغ خرید آن ندارد. تجارتنیوز به نقل از یک تولیدکننده نوشت که برای اجاره یک کانکس ۲۰ متری که هم بتوان از آن برای فروش ضایعات استفاده کرد و هم جای خواب باشد، به مشتری پیشنهاد «اجاره ۲۰ میلیون تومان رهن و ماهانه چهار میلیون تومان» داده است.
این رسانه اقتصادی در ادامه به آگهیهای اجاره هم رجوع کرد و نوشت که البته با مبالغ کمتری هم میتوان در «متراژ، کاربری متفاوت و شهرهای گوناگون» کانکس اجاره کرد؛ مبلغی بین یک میلیون تا سه میلیون تومان اجارهبها و کمتر از ۱۰ میلیون تومان رهن.
افزایش روز به روز قیمت مسکن برای خرید و اجاره از یکسو و چند برابر شدن هزینه ساخت و ساز از سوی دیگر، در سالهای گذشته باعث رشد سکونتگاههای غیررسمی و پدیده «بد مسکنی» به ویژه در پایتخت و اطراف آن شده است.
در سه سال اخیر خبر اجاره پشتبامها برای شبخوابی، اتوبوسخوابی افراد بیخانمان، موتورخانهنشینی، چادرنشینی و پیش از همه آنها گورخوابی، به دلیل ناتوانی مردم از پرداخت اجارهبهای خانه، واکنشهای بسیاری در پی داشته است.
اسفند سال گذشته نیز روزنامه هممیهن از رواج اجاره خانههای «اشتراکی» از سوی دو یا چند خانواده خبر داده بود.