پس از ماهها تلاش کییف، بالاخره مرکز بینالمللی تعقیب جنایت روی داده توسط روسیه در جریان حمله به اوکراین، در شهر لاهه افتتاح شد.
این مرکز که با حمایت ایالات متحده و اتحادیه اروپا تشکیل شده، در ساختمان آژانس دولتی «یورو جاست» قرار دارد. از زمانی که در ماه آوریل صدها جسد پس از خروج نیروهای روسیه در شهر «بوچا» پیدا شد، اوکراین تلاش کرده تا این مرکز ویژه تشکیل شود.
بنا بر اعلام بروکسل، هدف نهایی این مرکز، محاکمه کسانی است که مسئول تهاجم به اوکراین هستند.
اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا در بیانیهای گفت: «شواهد جنایات بینالمللی بیشماری که توسط روسیه انجام شده در حال انباشه شدن است. مرکز جدید پیگرد قانونی بینالمللی، نقشی کلیدی در حصول اطمینان از محاکمه عاملان این جنایتها از جمله تجاوزها ایفا خواهد کرد.»
او همچنین تاکید کرد که برای پاسخگو کردن پوتین و عواملش، تمام تلاش خود را انجام خواهد داد.
ایالات متحده از عضویت در دیوان کیفری بینالمللی امتناع میورزد؛ با این وجود تقاضای واشنگتن برای تشکیل این مرکز ویژه باعث شد تا دیگر کشورها هم از این ایده حمایت کنند.
مریک گارلند، دادستان کل ایالات متحده آمریکا در جریان بازدید از خود لاهه، جسیکا کیم را به عنوان نماینده ویژه خود در مرکز بینالمللی تعقیب جنایت تجاوز به اوکراین یا ICPA منصوب کرد.
الکساندرا ماتویچوک، وکیل حقوق بشر و رئیس مرکز غیردولتی آزادیهای مدنی، در خصوص تشکیل این دادگاه گفت: «این نخستین گام عملی برای شکستن دایره معافیت از مجازات و ایجاد دادگاه ویژه در مورد تجاوز به اوکراین همچنین اقدام برای بازداشت پوتین، لوکاشنکو و دیگر جنایتکارانی است که در این زمینه نقش داشتهاند.»
این مرکز در حالی تشکیل میشود که همچنان نحوه عملکرد آن مسئلهای پیچیده و تضمین برای اجرایی شدن تصمیمات آن با پرسشهای زیادی رو به رو است.
اوکراین خواستار تصویب قطعنامهای در مجمع عمومی سازمان ملل است اما حتی آن قطعنامه هم جنبه الزامآور ندارد.